پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : اگر وضعیت کسب و کارها را در اورامانات بررسی کنیم به این نتیجه می رسیم به غیر از کسب و کارهای محدودی که در حوزه خدماتی و گردشگری فعالیت دارند، بقیه موراد کسب و کارهای موجود در شهرهای اورامانات را می توان در شاخه کسب و کارهای معمول و روتین گنجاند لذا درصد کسب و کارهای نوآورانه بسیار محدود می باشد.

زمانی که صحبت از کسب و کارهای نوآورانه می شود منظور فقط کسب و کارهایی که محصولات نهایی آنها نوآورانه باشد نیست، نوآوری در فرایند، نوآوری در مشتریان، نوآوری در مواد اولیه، نوآوری در تامین مالی، نوآوری در محصول نهایی، نوآوری در ارزش پیشنهادی، نوآوری در کانال های بازاریابی و … ، هر کدام  از این موارد را کسب و کارها بتوانند انجام دهند می توانند در شاخه کسب و کارهای نوآورانه قرار بگیرند.

اما راه اندازی کسب و کارهای نوآورانه نسبت به مناطق مختلف، شرایط اقتصادی مختلف و منابع در دسترس مختلف، متفاوت می باشد و باید براساس ظرفیت ­ها و پتانسیل­ های آن منطقه اقدام به انتخاب موضوع و ایده کارآفرینانه نمود.

در سه دهه اخیر در جهان در برخی از کشورها با بهره­ گیری از ظرفیت ­های فرهنگی، هنری و اجتماعی موجود راهی را به سوی شاخه جدیدی از صنعت تحت عنوان صنایع خلاق باز کرده اند، که در همین مدت کم توانسته است فضای جدیدی از رقابت اقتصادی و صنعتی را ایجاد کند، ” در واقع می توان گفت در صنایع خلاق چهار مولفه هنر، فناوری، خلاقیت و فرهنگ نقش بسیار پررنگی دارند و شالوده های اصلی صنایع خلاق می باشند.”

رقم ۲۵۰۰ میلیارد دلاری در جهان، ۳ درصد از کل تولید ناخالص داخلی جهان، ۴۰ میلیون شغل که بیشتر از ۱ درصد از جمعیت فعال جهان است، همه مواردی است که نشان از اهمیت مقوله جدید صنایع خلاق دارد و براساس آمارهای آنکتاد با سرعت بالایی رو به افزایش است. چین به عنوان بزرگترین صادرکننده صنایع خلاق بالغ بر ۱۲۵ میلیارد دلار صادرات داشته است.

اما تعریف صنایع خلاق شامل چه کسب و کارهایی است؟ “هر کسب و کاری که با چاشنی هنرها و مهارت های خلاقانه انسانی بر پایه ظرفیت های فرهنگی شکل گرفته و به شیوه های نوین، محصولات دانشی و هنری را نشر داده و باعت درآمدزایی پایدار شود را صنایع خلاق می نامند.”

در کشور هرچند هنوز راه زیادی در توسعه صنایع خلاق ایرانی پیش­ رو است اما فعالیت­ هایی در این زمینه بخصوص در ۴ سال اخیر آغاز گشته، که با سرعت خوبی در حال گسترش است. استارتاپ های حوزه فناوری اطلاعات، خدمات، گردشگری، صنایع دستی و بازی سازی از نمونه های بارز آن در ایران است.

“شاخه­ های موضوعی صنایع خلاق شامل معماری، صنایع دستی، هنرهای تجسمی و نمایشی، انیمیشن، بازی سازی، اسباب بازی، مد و لباس، موسیقی، فناوری­ های سینما، تولید محتوا، گردشگری، طراحی و فناوری ­های اجتماعی می باشند.”

هر کدام از موضوعات صنایع خلاق به نوبه خود می­توانند تاثیرات شگرفی بر اقتصاد و اجتماع بگذارند، اجتماع از این لحاظ عنوان شد که هر چند نمی توان از تولید ثروت این موضوعات چشم پوشی کرد اما وجه مهمتر صنایع خلاق به خاطر تاثیراتی است که در جامعه زمینه خود می گذارد و بدنه اجتماعی را بهبود بخشیده و پویا می­سازد.

اما چرا نسخه ایجاد اکوسیستم صنایع خلاق را برای اورامانات تجویز می کنیم؟ ابتدا اینکه صنایع خلاق صنعتی درونزا و برونگراست و متکی بر فرهنگ بومی شکل خواهد گرفت، یعنی اینکه این صنایع در شهرها و روستاهای اورامانات بدون نیاز به ورود تجهیزات، ساخت سوله های کارخانه ای و کارگاهی عظیم،  ورود تکنولوژی های پیچیده می تواند مبتنی بر فرهنگ و هنر بومی مردم اورامانات شکل گیرند. در ادامه بر اساس دو دلیل ۱۰ موضوعی که می­توانند در اولویت شکل­ گیری صنایع خلاق در اورامانات قرار گیرند ارائه می گردد.

در دلیل اول که تاکید بر فرهنگ است ۵ شاخه موضوعی برای شکل­ گیری کسب و کارهای صنایع خلاق در اورامانات باید مورد تاکید قرار گیرد که هم دارای پشتوانه قوی فرهنگی، اصالت، نیروی کار ماهر، مواد اولیه دردسترس و هنرمندان حاضر می­باشند:

۱ صنایع دستی   ۲ گردشگری   ۳ مد و لباس   ۴ معماری بومی   ۵ موسیقی

همانگونه که می دانید اورامانات در همه این ۵ موضوع ذکر شده بالا می تواند در سطح کشور و در ادامه در سطح جهانی حرفی برای گفتن داشته باشد، اما نه به شیوه سنتی و محدود کنونی، بلکه ذات صنایع خلاق به این اشاره دارد که باید از این پتانسیل های فرهنگی، هنری به بهترین و گسترده­ ترین شیوه کسب و کاری استفاده کرده و سعی در تعریف جریان درآمدی پایدار با مدل نوآورانه داشت که کسب و کارهای شکل گرفته بر اساس این موضوعات اصیل بتوانند خود چرخاننده موتور اقتصادی منطقه اورامانات شوند.

در دلیل دوم که تاکید بر هزینه کم و گسترش وسیع است می توان به ۵ شاخه موضوعی دیگر در اولویت دوم برای اورامانات اشاره کرد که کم هزینه بودن زیرساخت های اولیه راه اندازی و وسعت و گسترش انتشار بالا و دارای ارزش افزوده بسیار به این موارد اهمیت دوچندان می­بخشد.

۱ تولید محتوای صوتی و تصویری  ۲ انیمیشن   ۳ بازی سازی   ۴ اسباب بازی   ۵ هنرهای تجسمی و نمایشی

در این حوزه ها فعالیت های بسیار محدودی شروع شده است اما با توجه به ذات این ۵ موضوع فناوری های نرم و هویت ساز که نیازمند زیرساخت فناوری های سخت نمی باشند، جوانان خلاق اورامانات شاید حتی با یک رایانه گرافیکی حرفه ­ای بتوانند اقدام به تولید محصولات کرده که پس از کسب مهارت­ ها و ارتقای کیفیت محصولات ارائه شده خود به صورت گسترده بتوانند فروش مطلوبی را در اقصی نقاط کشور و جهان رقم زنند. به عنوان مثال تولید یک بازی موبایلی و نشر آن در پلتفرم های نشر بازی کشورهای مختلف در زمان بسیار کوتاه می­تواند تولیدات محصولات جوانان اوراماناتی را به کشورهای مختلف ارائه دهد و موجب کسب درآمد ارزی از طریق صادرات شود که تاثیر بسیار شگرفی در اقتصاد محلی و منطقه­ای اورامانات خواهد گذاشت.

“باید بسیار خرسند باشیم که پیشنهاد ایجاد اکوسیستم صنایع خلاق نه تنها به فرهنگ و بوم منطقه آسیب نمی رساند بلکه موجب مواجهه فعال در برابر هجمه­ های فرهنگی شده و باعث تقویت داشته­ های فرهنگی و هنری و حفط و تقویت آنها خواهد شد و این خود علاوه بر تاثیر مثبت اقتصادی، بهترین تاثیرات مطلوب اجتماعی و فرهنگی را برای منطقه اورامانات به ارمغان خواهد آورد.“

با آرزوی روز و روزگاری خلاق

نویسنده : فرید شاهمرادی کارشناس ارشد کارآفرینی