به گزارش سلام پاوه : به همت موسسه نسیم فرهنگ هورامان در آئینی با شکوه از کتاب ماموستا میرزا محمود بادفر دوریسانی به نام “حه فت به ندوو ئه سیری ” با حضور شعرا ، نویسندگان ، اهالی فرهنگ و قلم رونمایی شد

به گزارش خبرنگار سلام پاوه : در این مراسم فرهنگی که با تلاوت آیاتی چند ازکلام الله مجید توسط قاری خوش صدای شهرستان پاوه هارون اسلامی نیا آغاز شد . سالن اجتماعات اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی پاوه مملو از جمعیت و چهره های فرهنگی و هنری و… شده بود اجرای برنامه را عبدالحکیم حکیمی با سروده هایی از میرزا محمود بادفر آغاز کردند. 

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی با توجه به ازدحام حاضرین در مجلس ابراز امیدواری نمود: این سالن کوچک در شهر مهم فرهنگی بار دگر میزبان مردم فرهنگ دوست منطقه باشد.

دکتر هدایت محمودی در سخنانی ماموستا میرزا محمود بادفر دوریسانی معروف به فانی را برهه ای از تاریخ ایران در دوران خفقان سیاسی آن زمان یاد نمود و افزود: رضاشاه برای پایداری حکومت خویش ازبین بردن قومیت ها را سرلوحه افکار خویش دید و همین نیز سبب گردید تا با فشار وارده در سال ۱۳۰۷ مصوبه ای از مجلس بگذراند تا اقدام خویش را قانونی جلوه دهد، مصوبه ای که مستند بدان به هیچ قومی اجازه داده نمی شد لباس محلی خویش را بپوشد و در ادامه عوامل خود را به اقصی نقاط کشور گسیل نمود تا اهل قلم و شخصیت های متشخص اجتماعی و مذهبی و… آن دوران را به بند اسارت دستگیر نمایند ، هزاران نفر از جمله ۳۰۰ نفر از خطه زاگرس بالاخص هورامان بازداشت و با سخت ترین شرایط راهی بازداشتگاهها در دورترین نقاط کشور گردیدند.

وی ضمن پرداختن به مرارت های میرزا به جایگاه اجتماعی و تاثیرگذاری وی پرداخت و در ادامه به جهت ارائه این اثر به کتابخانه هورامان از مساعی ماموستا ملامومن نوری به نیکی تمجید و تجلیل نمود .

دکتر محمودی در سخنانی ماموستا ملامومن نوری را شخصیتی با فضائل اخلاقی توصیف نمود و ضمن برشمردن شمه ای از فعالیت های ارزنده ی جناب ماموستا ، وی را خادمی در خدمت فرهنگ و مردم هورامان یاد نمود. بطوریکه تحقیقات دامنه داری در فرهنگ و هنر و فولکور این منطقه به عمل آورده و با گردآوری بالغ بر ۵۰۰۰ چیستان و حکایت های متداول نقش موثری در پایداری زبان هورامی به انجام رسانده است.

حاج نجیب بادفر در فرازی از سخنان خویش به سیر زندگی ابوی گرامی شان از زمان تولد، ازدواج، اسارت، فرار از زندان، بازداشت مجدد، رهایی از بند و قرار گرفتن در کسوت امام جماعت روستای دوریسان، ایجاد مدرسه ای در جوار مسجد و نیز خاطرات اسرائی که ذکر هریک از مرارت های موجود علاوه براینکه عبرت آموز بوده به جهت طویل شدن مطلب در این مقوله نمی کنجد ، علی ایحال وی بزرگی ، صبر و استقامت آزاده ای از دیار اهورایی هورامان را به تصویرکشید تا همچنان هریک به عنوان مایه ی مباهات به نیکی از آن یاد نمائیم .

از دیگر برنامه های اجرایی نمایش کلیپی بود که طی آن اعضای موسسه نسیم فرهنگ هورامان ه (عثمان هجیجی، خالد قانع، عبدالله حبیبی، ابراهیم شمس ) و سرهنگ حسن یوسفی هریک به تاثیرگذاری اشعار میرزا محمود و نیز اهتمام نیکوی ماموستا مومن نوری در گردآوری این اثر به یادماندنی پرداختند.

در ادامه امام جمعه پاوه در سخنانی ضمن تمجید از اهتمام بانیان امر در برگزاری نکوداشت آئین رونمایی از کتاب ماموستا میرزا محمود بادفر دوریسانی ، مهم‌ترین عامل معرفی جوامع را هنر، ادبیات و آثار آن‌ها برشمرد و افزود: هر ملتی که آثار نداشته باشد، ملتی زنده نیست.

ماموستا ملا قادر قادری احترام و ابراز وجود ملت کرد و خصوصاً مردم اورامان را به پشتوانۀ آثار فرهنگی و هنری گذشتگان دانست و گفت: اگر آن‌ها اهل‌قلم و نویسندگی نبودند، امروز ما حرفی برای گفتن نداشتیم.

وی به وجهه ی فرهنگی مردم دیار پرداخت و افزود: مردم هورامان به نسبت موقعیت جغرافیایی و با توجه به اینکه شاعران ، ادیبان و … آنان در هیچ دانشگاهی تحصیل نکرده اند، به نسبت جمعیت حرف اول را در بعد فرهنگ و ادب و هنر می‌زنند.

امام جمعه پاوه به نقش حجره های جوار مساجد پرداخت و سرمایه های دیار را مرهون تربیت یافتگان حجره هایی دانست که درمقام مقایسه با سایر اقوام از منظر آثار آنان قابل قیاس با دیگران نبوده و نیستند و با یادآوری شخصیت های تاثیرگذار دگر بلاد اسلامی خاطر نشان ساخت : آثار موجود تنها در بین خودمان مطرح بوده و به عبارتی تاکنون نتوانستیم بزرگان خویش را به دیگر ممالک دنیا بشناسیم.

حاج ماموستا ملاقادر قادری با تمجید از استادسلطانی و ابوی بزرگوارشان نقش بی بدیل آنان در آگاهی بخشی جنایات رضاشاه در اسیر نمودن ۳۰۰ شهروند صاحب فکر و ..این خطه و تبعید به زندان های سبزوار و دامغان پرداخت و در ادامه به تاثیرات زندان و هجرت در انسان های کامل پرداخت و آنان را مدارس یاد نمود که اگر صاحب فکری در آن وادی گام بردارد به شخصیت کامل و سازنده ای مبدل می گردد همچنانکه ماموستا میرزا محمود بادفر چنین نیز بود و این آئین اگرچه درخور این شخصیت نیست اما به نوبه ی خود برگزاری آن جای تقدیر و سپاس ویژه دارد.

امام جمعه پاوه با انتقاد از شیوه ی عملکردی موجود به نیکویی یادآور گردید: متاسفانه نقدی بر ما وارد است که در دوران حیات از بزرگان خویش در عرصه های مختلف تجلیل نمی نمائیم و بیشترتمایل داریم مرثیه سرای بعداز مرگ آنان باشیم و این مطلوب نظر نمی باشد.

وی در بخشی دیگر از سخنان خویش به استناد به دیدگاه ماموستا ملا علاالدین سجادی به چرایی سرودن اشعارشاعران جاف زبان در اعصاری به زبان هورامی پرداخت و محصور ماندن هورامان از تجاوز قدرت های روز به دلیل موقعیت توپوگرافی سخت آن از یکطرف و سهل کلام و زبان هورامی و نیز کاربست مضامین و مفاهیم به زبان هورامی یاد نمود.

حاج ماموستا ملاقادر قادری پایان بخش  سخنانش با تمجید از ماموستا ملامومن نوری در گردآوری مجموعه اشعار ماموستا میرزا محمود دوریسانی، این شخصیت عابد و عارف را یکی از چراغ‌های روشن هورامان و مایۀ افتخار دوریسان، شهرستان و منطقه برشمرد که عمری را به ذکر و فکر در امامت جمعه دوریسان سپری نمود و در بین ادیبان، انسانی شریف ، خاکی و متواضع بوده اند.

یاسر رشیدی نیز به شیوایی اشعاری را در وصف مرحوم میرزا و مرارت های تحمیل شده در دوران اسارت قرائت نمود.

محمد رشید امینی داز چهره های فرهنگی و ادبی هورامان که در جایگاه قرار گرفت  و به ایراد سخنرانی پرداخت.

وی که شاعری توانمند در عرصه ی فرهنگ هورامان می باشید اشعار مرحوم میرزا محمود را از ظرافت و ریزه کاری خاصی برشمرد و در ادامه خاطر نشان ساخت: کمتر کسی اینگونه به سرودن اشعار مبادرت نموده و بتواند جزئیات را آنگونه که هست بازگویی نماید و همین سبب گردید تا اطلاعات جامع وکاملی از وضعیت آن زمان در اختیار ما نهد.

امینی از محققین بالاخص ، دانشجویان حقوق انسانی درخواست نمود تحقیقی جامع از ظلم وارده به اسیرانی یاد شده ی آن دوران معمول نمایند تا عمق فاجعه و جنایت وارده را برای آیندگان واکاوی و در معرض قضاوت عموم قرار دهند.

در آئینی با حضور امام جمعه و جمعی از شخصیت های متشخص ، خانواده مرحوم …رونمایی از کتاب «حه فت به ندوو ئه سیری» اثر ماموستا محمود بادفر دوریسانی و در ادامه نیز به پاس مساعی معمول جناب ماموستا نوری به رسم ادب هدایایی چند به وی تقدیم گردید.

حبیب اله مستوفی که مقدمه جامع و شیوا بر دیوان «حه فت به ندوو ئه سیری» اثر ماموستا محمودبادفر دوریسانی به رشته تحریر در آورد نیز در جایگاه حضور یافت و با سخنانی شیوا و جذاب مستمعین را به وجد در آورد .

مستوفی با مهارت خاصی و باسرودن اشعار دیگر بندیان به خفقان زندان رضاشاهی پرداخت و هجرت و زندان را عاملی در جهت روی آوردن به شعر و ثبت وقایع تاریخی آن زمان عنوان نمود. اهمیت قضیه وبزرگی ماجرا (اسارت بیش از ۳۰۰ نفر وتبعید به دورترین نقاط کشور) از یکطرف وبایکوت خبری درخصوص سرنوشت اسیران دربند از سوی دیگر تعارضی را به وجود آورده بود که چگونه ممکن است چنین جنایتی روی دهد اما بحثی از آن به میان نیاید.

مستوفی در ادامه با رونمایی از مدارکی واقعیت تلخی را برملا نمود که حاکمیت وقت برای بقای خویش به دنبال ایجاد رعب و وحشت بوده و در همین راستا از تک تک شهروندان پاوه ای تعهدی اخذ نمود بنحویکه هرکسی دراین خصوص در مورد دولت وقت حتی در خفا بحث نماید با جریمه ی سنگینی مواجه خواهد شد و در همین راستا برای ایجاد وحشت هر حرکتی را با سرکوب مواجه می ساخت .

اجرای سیاچمانه با صوتی زیبا از  عادل زارعی ادامه دهنده برنامه بود.

فیصل هدایتی سروده های خویش را در وصف مرحوم میرزا محمود بادفر متخلص به فانی و سایر عزیزان دربند قرائت نمود که مورد تحسین حاضران قرار گرفت.

فرشته یوسفی اشعاری از میرزا محمود بادفر را برای حضار دکلمه نمود که باتشویق حاضرین همراه بود.

پایان بخش مراسم تقدیر از ماموستا مؤمن نوری و توضیحات اجمالی و سپاس نامه وی از حامیان گرامی بود.

ماموستا ملا مومن نوری به چرایی پرداختن به این اثر پرداخت و افزود: مطالعه کتاب استاد سلطانی و کاک محمد رشید امینی که اشعاری را از این شاعر در اثرهای ارائه شده خویش آورده بودند و نیز مطاله چندین و چند باره کتاب از قصرشیرین تا قصر قجر من را بر این وا داشت تا دریک پروسه چندساله به گردآوری اشعار مرحوم میرزا محمود بادفر دوریسانی ترغیب شدم و با رجوع به خانواده مرحوم و همراهی آنان و دیگر شخصیت ها موفق شدم این اثر را تقدیم کتابخانه فرهنگ هورامان نمایم .

وی در ادامه افزود: بخش دوم کتاب که به اسیران آن زمان اشاره دارد ، اگرچه مرحوم میرزا محمود در اشعارش به بیش از ۶۰ اسیر اشاره نموده لکن جمع آوری دیگر اسامی اسیران جز با تلاش وافر امکان پذیر نبود، خوشبختانه این مهم انجام گرفت و با مزین نمودن به تصاویری چند از اسیران آماده نشر گردید .

ماموستا ملامومن نوری در ادامه با قرائت سپاس نامه ای از همه ی عزیزانیکه که در کار فرهنگی و ارزشی مورد نظر وی را همراهی نمودند به نیکی یاد نمود .