پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : صدایش به نسبت دیگر همکلاسی هایش بهتر بود و همین مزید بر علت شد تا معلمش از تنبلی و درس نخواندنش چشم پوشی کند و از او بخواهد گاهی سرکلاس درس دمی بخواند و همکلاسی هایش را به تشویق و کف زدن وا دارد و او را به نمره گرفتن! هر چند والدین فقیر و تنگدستش سخت در تلاش بودند تا فردی تحصیل کرده و روشن فکر را تحویل جامعه دهند اما خواسته یا ناخواسته معلم و دوستانش در باب تحصیل با دیده ی یک کند ذهن و تنبل به او نگاه می کردند و در بیشتر اوقات او را به درس نخواندن وا می داشتند و از او خواستند که عمر خود را تلف نکند و برود دنبال خوانندگی و دارندگی…! بلاخره با طعنه های معلم و تشویق همکلاسی ها و البته مخالفتهای بی تاثیر خانواده اش قید مکتب را زد و پس از سالها کار و تحمل سختی در دوران نوجوانی پولی بدست آورد و با آن پای به دنیای موسیقی کوچه بازاری گذاشت…

این گذر کوتاهی بود بر سرنوشت یکی از خواننده گانی که تحت تاثیر شرایط آموزشی و فرهنگی منبسط جامعه از مسیر تعلیم روح و فکر و کسب علم و دانش جدا می شود و خوانندگی را بر هر علم و مدرکی مقدم می داند. این شخص با نواختن یک دستگاه ارگ (یا به قول اهالی خوش زبان شهر سقز: لوتی به رقی) و خواندن قطعه ای عامیانه و گاهاً غیر ادبی (بیشتر ادبیاتی شهوانی و غیر اخلاقی در وصف ظاهر و حالات دختران) خود را هنرمند می داند و نه تنها با این هنرش به علایق خود دست یافته بلکه در این راه درآمد بسیار بالایی کسب می نماید و جالب اینکه از نظر آنان که با شنیدن صدایش به وجد می آیند فردی هنرمند و ایده آل جامعه محسوب می شود! در هر صورت شاید خودش هم فکر نمی کرد که با مقداری پول ره چند ساله را یک شبه برود و بیش از اساتید و بزرگان موسیقی در میان عامه مردم جا بیافتد و با چند ساعت خوانندگی در هر مراسم عروسی میلیونها تومان پول مفت دریافت کند!

درد بی درمان دوران گذار همین است و باید تحملش کرد…

این موضوع نه یک داستان گذرا و ساده بلکه یک چالش اجتماعی و فرهنگی است که امروزه دامان فرهنگ و هنرمان را گرفته و برخی از باورهای اخلاقی و اسلامی ما را در مواجهه با آن به حاشیه برده است. افرادی که یکباره و بدون آموزش جامع هنر موسیقی بدور از اخلاق و ادب خواننده می شوند و با دنیایی غرور و ادعا خود را هنرمند می نامند با اندکی زحمت  آلبومی ساده و بی معنی از مجموعه کارهایشان را – البته بیشتر با بی شرمی تمام و با مضمون شکست عشقی و یا تعریف و تمجید شهوانی از دختران – در بازار موسیقی کوچه بازاری امروزی عرضه می کنند. چندی بعد در جمع برخی از جوانان و همفکرانش چند کلیپ تصویری منتشر می کنند و بعد از آن حس هنرمندانه ای به خود می گیرند و پای به بازار پر درآمد خوانندگی در مراسمات پرخرج عروسی می گذارند و در نهایت با جلب نظر جمعی نا آگاه و بی خبر از هنر، خود را سرآمد موسیقی جلوه می دهند.! جالب اینکه این دسته از خواننده های کوچه بازاری جز خواندن هزلیات و برخی اشعار نامتوازن و بی معنی، هیچگاه در باب مسائل و مشکلات اخلاقی، فرهنگی، ادبی و دینی نمی خوانند و غیر از اینکه ادبیات گفتاری بخشی از جامعه را دچار مشکل نمایند و بی شرمی را رواج دهند هیچ نوع نقش مثبت و سازنده ای را در بهبود ادبیات گفتاری و رفتاری جامعه ایفا نمی کنند.

دوستی به نکته جالبی در این باره اشاره کرد و می گفت؛ هر نوع رفتار و ادبیات این خوانندگان بازخورد فرهنگ و ادبیات عامیانه آن جامعه ماست، اگر افراد آن جامعه در حال و هوای فلان مسئله یا مشکل اجتماعی (من جمله عاشقی آمیخته با هوا و هوس!) باشند آن خوانندگان از زبان مردم همه چیز را بیان می نمایند و به نوعی بخشی از فرهنگ عامه آن جامعه را توصیف می کنند. که حال اگر گفتار این عده و به خیال خودشان اشعارشان را در نظر بگیریم متوجه می شویم که چه لغات و ادبیات زشت و سخیف را به کار می برند و  جز اینکه فکر دختران و شهوترانی را در سر بپرورانند چیزی در توان ندارند تا به عرصه ظهور در آورند…

البته باید به این نکته اشاره نمود که تا طرفداران این دسته از خواننده ها و خواستگاه این رفتارها در جامعه وجود نداشته باشد این سبک موسیقی و خوانندگی به شکل امروزی گسترش نمی یابد و این عده به خود اجازه ی ورود به دنیای زیبا و هنرمندانه موسیقی را نمی دهند. در واقع رفتار عامه مردم و کسانی که تنها از دریچه ی وقت گذرانی و رقص و پایکوبی به موسیقی گوش فرا می دهند این دسته از خواننده ها را به کسب شهرت و درآمد بالا رسانده و برخی از جوانانی که هیچ نوع استعداد و یا امتیاز خاصی برای خوانندگی نداشته و صرفاً  در پی کسب مال و شهرت هستند را به گام نهادن در دنیای موسیقی کوچه بازاری تشویق می نمایند.

همچنین در رابطه با در آمدهای حاصل از فعالیت این خوانندگان نیز می توان گفت که در مقایسه با هنرمندان واقعی دنیای موسیقی و دیگر زحمت کشان عرصه هنر که در حال فعالیت اند چندین برابر بیشتر درآمد دارند، چرا که این خوانندگان بازاری در هر مراسم عروسی به طرق مختلف چندین میلیون تومان دریافت می کنند . در حالی که یک گروه موسیقی سنتی می بایست پس از ماهها تلاش مداوم و هماهنگ یک کنسرت را با کسب مجوز و هزینه بالا اجرا نماید و در آمد آن را به بخشهای مختلفی از جمله اجاره مکان برگزاری و حق الزحمه اعضای گروه تقسیم نماید. اگر بزرگ نمایی نکنیم می توانیم بگوییم که این نشان از نبود فرهنگ هنری در جامعه ی ماست. فرهنگی که خوانندگان بازاری را در جایگاهی غیر از جایگاه واقعی خود قرار می دهد و درآمدهای بالایی را عایدشان می کند و هنرمندان واقعی را در پس نبود امکانات و مشکلات مالی و فرهنگی در تنگنا قرار می دهند و ادامه راه پرمشقت اما شیرین هنر را برای آنان دشوار می کند.

شاید بد نباشد از دریچه ای نو به نقش خوانندگان کوچه بازاری و عملکرد ضد فرهنگی و ادبی شان نگاه کنیم و از خود بپرسیم با وجود آنکه این عده نقش سازنده ای را در جامعه ایفا نمی کنند و تنها جهت کسب درآمد و شهرت می خوانند چرا می بایست نوعی رفتار کنیم که از جهات مختلف (بخصوص مالی) به آنها نظر داشته باشیم و از سر احساسات در مراسمات پر زرق و برق عروسی جیبها و حتی کیسه های مخصوص شان را مملو از اسکناسهای رنگین شادباش کنیم تا که ناممان را با پیشوند سخاوتمند و پسوند ثروتمد به گوش مردم برسانند و از سر غرور نفس عمیقی بکشیم و در سوی دیگر با بی توجهی تمام، هنرمندان واقعی و دلسوز جامعه را از یاد ببریم و اصل هنر و رمز و راز دنیای معنوی و اخلاقی موسیقی را از یاد بریم!

در پایان سخن این نکته پیشنهادی را از یاد نبریم؛ اینکه می بایست خوانندگان کوچه بازاری شأن و ارزش انسانی و اجتماعی خود را بسیار بیشتر از این که از زبان خود وصف می کنند ببینند و حداقل هر از گاهی در باب مسائل و مشکلات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی نقدی ادبی را در قالب موسیقی بخوانند تا به این طریق کمترین وظیفه اجتماعی و انسانی خود را بجای آوردند و با توجه به تاثیر گذاریشان در میان عامه مردم باعث آگاهی بخشی و مطالبه حقوق مردم شوند…