شاهو و تخریب زیباترین مکان هورامان/تصاویری از نادرترین گونه های گیاهی منطقه
پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:شاهو کلمه ای کردی به معنای ﻣﺮﻭﺍﺭﯾﺪ ﻧﻔﯿﺲ و ﺍﻋﻼء که یکی از بلندترین رشته کوهای استان کردستان می باشد که در شمال شرقی شهرستان پاوه واقع شده است.این کوه بخشی از رشته کوههای زاگرس و مهمترین کوه منطقه هورامان میباشد. بلندترین قله آن حوزی خانی بوده که ارتفاع آن از […]
- ۲۳ مرداد ۱۳۹۵
- کد خبر 42265
- 32 دیدگاه
پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:شاهو کلمه ای کردی به معنای ﻣﺮﻭﺍﺭﯾﺪ ﻧﻔﯿﺲ و ﺍﻋﻼء که یکی از بلندترین رشته کوهای استان کردستان می باشد که در شمال شرقی شهرستان پاوه واقع شده است.این کوه بخشی از رشته کوههای زاگرس و مهمترین کوه منطقه هورامان میباشد. بلندترین قله آن حوزی خانی بوده که ارتفاع آن از سطح دریا حدود 3490 می باشد. شاخص ترین قله وخط الراس این کوهستان در شمال روستای شمشیر(در شرق شهرستان پاوه)جایی به نام پیاز دول میباشد که به دلیل وجود انبوه گونه ای پیاز خوراکی،در منطقه شهرت خاصی یافته است.
بنده در طی چند مرحله سفر تحقیقاتی به منظور شناسایی و جمع آوری هر بار یومی گیاهان این منطقه 138 گونه گیاهی در قسمتهایی از کوه شاهو با نامهای محلی بردی کشکان،حوزی خانی،میش یاو،خروله،هوار برزه،مرین و مسکناز،هوارگی بارام،پلکانی پیاز دول و مناطق اطراف آن را جمع آوری کرده که چندین گونه نادر و کمیاب از تیره چوبک،گون،گل گندم و پیاز را شناسایی و سه گونه ناشناخته هم مشاهده کرده که کار شناسایی انها در مرکز تحقیقات استان در حال بررسی است.
منطقه پیازدول به واسطه داشتن شرایط آب و هوای خاص به عنوان یکی از غنی ترین بانک ژنهای جهانی محسوب می گردد. از مهمترین گونه های گیاهی دارویی این منطقه میتوان به گونه هایی از جنس گوش بره،فراسیون،بوقناق،آویشن کوهی،مرزه،بومادران،درمنه،جاشیر،کما،رازیانه و مریم گلی و گل اراونه اشاره کرد که در طب سنتی کاربرد فراوانی دارند،از گونه های جانوری آن که قبلا مشاهده شده اند می توان به بز کوهی،خرس،روباه،شغال،گرگ،خوک،خرگوش و انواع پرندگان دیگر را نام برد. پیازدول منطقه ای خاص در کشور و جهان به شمار می رود که در یکی از تقسیم بندی های مهم زیستی و جغرافیایی جهان قرار گرفته است و دارای منابع ژنتیکی و گونه های متنوع و ارزشمند گیاهی،وجود اکوسیستم های منحصر به فرد و مناظر زیبای طبیعی و گردشگری است.
به یقین می توان گفت که احداث جاده ای در کمر این کوه که بیشتر مراتع و حوزه های آب ریز آن را مورد تاخت و تاز ماشین آلات و دستگاه های سنگین راه سازی قرار داده باعث نابودی گونه های مختلف گیاهی،و نایاب همچون گل استکانی کردستانیکا که در جهان تاکنون در صخره های محدودی از شاهو مشاهده شده و زیبایی آن حاصل هزاران سال تکامل و همزیستی با صخرهای سفید کهن دیار هورامان است،میشود،که امروز میله های فولادی ماشین الات صنعتی هر روز قسمتی از آنها را فرو ریخته و پیکر عظیم ترین و با شکوه ترین جلوه و قلب اورامانات را می لرزانند.. به وضوح میتوان مشاهده کرد که هر چه صدای فروپاشی صخرهای شاهو بیشتر میشود از صدای زیبای کبک و پرندگان خوش صدا کمتر میشود حیوانات وحشی از ترس نزدیک شدن انسان به زادگاه هزار ساله شان مجبور به مهاجرت میشوند و حتی گاهی تخم ها و بچه های تازه به دنیا آمده را یتیم رها میکنند.
مثل لانه کبکی که خود مشاهده کردم سه جوجه داخل لانه مظلومانه از گرسنگی مرده بودند گویی مادرشان را یا شکارچی بی رحم کشته و یا مادر و سایر جانداران درک کره اند که دیگر شاهو سکونتگاه آنها نیست و باید هر چه زوتر با سرزمین مادری وداع کنند هر چند میداند جوجه هایی در آشیانه منتظر بازگشت مادری خواهند بود که دیگر نخواهد آمد…..
با تخریبی به این بزرگی باید منتظر نابودی منابع و سرچشمه های آب شرب و کشاورزی نیز باشیم،و از همه مهمتر اینکه چرخهای ادوات صنعتی در چند صدمتری مکانیست که زمانی هوارگاه پیاز دول نام داشت. ما به زودی مفهوم چقدر زود دیر می شود را درک میکنیم و دیگر کلبه های زیبای سنگی هوارگاه مردان سخت کوش، شیر زنان مشک به دست، یخچالهای برفی دایمی که در چله تابستان مکان سرسره بازی کودکادنه بچه های هوارنشین بود را نخواهیم دید، آری دیگر دوغ و ماست خوش طعم پیاز دول را کسی نمی نوشد و دشت پیازهای شاهو هم به زودی به خاطره ها می روند.
با تخریب مظلومانه هوارگه آبا و اجدادی و هزار ساله مردمان هورامان ما باید با قله های آسمانی شاهو ،دشتها و دامنه های رویاییش،گلهای زنبق کمانی نایابش،آلاله های زرد و گلهای استکانیش که در جهان فقط شاهو را انتخاب کرده و در هیچ جای دیگری نمی رویند.خداحافظی کنیم .
ای زادگاه چنور و شبو و برزلنگ ، ای صخرهای سپید استوار که گلهای رنگین و خوش بوی چون:سوره هراله را هزاران سال مادرانه در آغوش داشتید خدانگهدار…
ای شاهو و ای پیاز دول هر تقدیری که پیش آید شما جاودانه شده اید و خاطرات زیبایتان تا ابد در قلب ما مردمان دیار اهورایی هورامان باقی میماند.حال بدین وسیله از تمامی مسئولان مسئولیت شناس، و مقامات ذی ربط خواهانم از تخریب این منطقه بکر جلوگیری به عمل آورند چرا که نابودی چنین منطقه ای به هر منظوری که باشد ارزش ویرانگری زیست بوم بی همتای شاهو را ندارد. و سخن آخر اینکه اگرچه از طريق فرآيندهايی مانند موتاسيون ممكن است ژني دوباره در طبيعت ايجاد شود ولي متاسفانه هرگز ژنوتيپ هاي نابود شده امكان خلق مجدد را نخواهند داشت..
نویسنده:فهمی سلیمانی محقق در طب سنتی و گیاه شناسی
استفاده از این تصاویر و مطلب فقط با ذکر منبع بلا مانع است
تصاویر گونه های گیاهی در این منطقه
برای مشاهده تصاویر در اندازه بزرگتر بر روی آنها کلیلک نمایید
درود بر روانسر و شاهو پرشکوهشان
درود برمردم غیور روانسر و شاهوی سربه فلک کشیده اشان
شاهو از دو بخش
“شاه” و ” هو” تشکیل شده است که یک واژه هورامی اصیل است.
اطراف این کوه عظیم؛ زمانی خاستگاه و منشا ایین باستانی یارسان بوده است.
درنتیجه اهالی یارسان هورامان با توجه به قداست این کوه، انرا شاهو یا الهه کوهها نامیده اند.(هو در ایین یارسان به معنای اهورامزدا میباشد)
بلندترین قله این کوه هم “حوزوخانی” نام دارد که در اصل ییلاق مردم روستای کهن دیوزناو هورامان ژاورود است.
میشیاو نیز دیگر ییلاق زیبا وهمیشگی مردم دیوزناو میباشد که متاسفانه امروزه زیست هوار(ییلاقی)کمرنگ شده است.
بیشتر مراتع و چشمه های ارتفاعات “حوزوخانی” تا چند سال پیش توسط اهالی دیوزناو وپالنگان مورد بهره برداری قرارمیگرفت که با ورود تکنولوژی و ماشین و تغییر شیوه ،متاسفانه امروزه از ان زندگی کهن و هزاران ساله که در دامن طبیعت جلوه خاصی داشت اثری باقی نمانده است.
دیوزناو(هورامان)
متاسفانه هیچ مسولی به گفته های و دلسوزی و بی بابکی اقای سلیمانی جوابی ندادن و نتونستن کاری بکنن و حالا جاده تا قلب پیازدول پیش رفته
سلام بی پایان بر استاد خستگی ناپذیر و محقق نمونه هورامان
افرین بر دلسوزی و شجاعت اقای سلیمانی که افتخاری برای پاوه شدن
دەستەكانت خۆش, دكتۆر سلیمانی, باسەكەت و سەرنجەكەت جێی تێرامان و گرنگی پێدان و لكۆڵینەوەیە, نەك تەنها بۆ شاخی شاهۆ, بەڵكو بۆ تەواوی هۆرامان و كوردستان, تەواوی كوردستان بەدەست كۆمپانیا تێكدەرەكانەوە دەناڵینێت, لەم لا و ئەولا خەلكانیكی گوند نشین هاوار بەرز دەكەنەوە, بەڵام لە لایەك نازانن داواكەیان چۆن بگەیەنن و لە لایەك كۆمپانیاكان دەست ڕۆستوترن و خۆیان دەوڵەتن. دەستت خۆش, تەمەن درێژ بیت
س بی پایان بر تو ای مرد با شرف کاک فهمی عزیر شما بزرگوارتوانا که توانسته اید برای اولین یار در جهان دیابت را درمان کنید و بنده یکی از شفا یافتگان این دارو هستم نیاید این دغده بزرگ را شما داشته باشید و به خاطر ان امنیت خود را به خطر بیااندازید این وظیفه منابع طبیعی و محیط,زیست است که تاکنون سکوت کرده اند و شما که این همه معلومات دارید نباید به خاطر چهار تا گیاه و صخره مورد بازخواست احتمالی باشید نصیحت بنده که جان خود را مدیون شما میدانم این بود بسیار تشکر .ع.خ
ب ا تشکر فراوان خدمت دوست گرامی رولی هورامان که انقدر به فکر بنده بودید نصیحت شما را که مثل پدرم هستید پذیرا هستم ولی خوشبختانه من در کشوری چون کره شمالی زندگی نمیکنم که حق ازادی بیانی نداشته باشم و بنده نیز مطلبی غیر قانونی ننوشته ام و به عنوان یک شهروند ایرانی حق اعتراض نسبت به تخریب سرزمینم را دارم و از هیچ کس هم ترسی به خاطر این حق خود ندارم و بسیار به قوانیین کشورم احترام میگذارم و اگر هر قانون و دادگاهی مطالب مرا جرم میپندارد من جرم خود را میپزیرم و حاظرم زیر اوار ویرانی شکوه صخرهای نقره ای شاهو که با هزاران شاخه گل رنگیش و لاله و الاله هایش و اشیانهای ویران پرندگانش که مدفون شده اند دفن شوم ….
سلام خدمت دوست وهمکارعزیزم جناب اقای سلیمانی ممنون بابت مطلبتون واقعاعالی وجامع بودکاشکی چندنفرمث جناب عالی پیدامیشدن ومنافع شخصی خودروکنارمیزاشتن وجرات انتقادوحرف زدن داشتن امیدوارم ازشماوحرف هایتان حمایت بشه باتشکر
با عرض سلام و خسته نباشید خدمت زخمت کشان سایت محبوب سلام پاوه که همواره دیدگاها و پیشرفت فوق العاده جناب سلیمانی را منعکس میکنند واقعا ایشان یک افتخار بزرگ برای پاوه و هورامان هستند و هرگاه مطلبی از ایشان را در جایی میبینم بسیار لذت میبرم ایشان بسیار ریز بین و دلسوز هستند و همیشه مطالبی مینویسند که ما توجه ای به انها نداریم من خود امسال چند بار صحنه هایی از متلاشی شدن صخره های شاهو دیده ام ولی ذوق ادبی استاد عزیز احساساتم را طوری برافروخت که امروز با خواندن مطلب ایشان به شاهو رفته و از منظرهای زیبایش عکس گرفتم چون شاید بعدها این مناظر را هرگز نخواهم دید
سپاسگذارم جناب رحمانی از لطفی که به بنده دارید افرادی زیادی با هم تماس گرفتن و حضورن دیدمشون که مطلب بنده موجب اندوه شون شده ان شاالله به زودی خبری خوش برای دیار هورامان منتشر خواهم کرد که موجب شادی مردم و پیشرفت منطقه خواهد شد به امید خدا
واقعا من امسال مردمی رو دیدم که تا حالا به اونجا یعنی شاهو نیومده بودن انگار فقط برای تخریب کردن محیط زیست اونجا به شاهو رفته بودن
سلام
مرحباآقای سلیمانی آفرین خیلی زیبا بود.
مردم بایدازاین نعمت خداوادی مراقبت کنند.
اقای سلیمانی خیلی زحمت کش هستن ایشالا موفق باشید.
واقعازحمت کش هست دکتربی نظیری هست بنده به نوبت خودم ازش قدردانی میکنم .فرشادازپاوه
جناب اقای سلیمانی ضمن خسته نباشد واقعا زحمت کش این دیار اورامانید خداوند پشت وپناه ات باشه.ازطرف قادری
ممنون از لطفتون جناب قادری زنده باشید
ضمن تقدیروتشکرازاقای سلیمانی که واقعا زحمات بیشتری درزمینه داروگیاهی درشهرمان ایجادکردن ازطرف خانواده مرادی تشکرخیلی زیاد دکترسلیمانی میکنیم ایشالا موفق باشی.فری
واقعا مایه تاسفه که این چنین مکان زیبایی نابود شود از همه خواستاریم اقدام جدی در اسرع وقت انجام دهند
واقعا ممنون برای مطالب زیبایتان وعکس های متنوع تان
کاک متین نظر لطفتونه سپاس
ازمسئولین شورای شهرستان روانسروشهرداری شهبازبیگی خواهشمندیم تپه موسایی روانسررابردارند
سلام بربهترین دکتروگیاه شناس اورمان بنده به نوبه خودم وظیفه دارم اززحمات شبانه روزی ایشان تشکرکنم امیدوارم همچنان به فعالیتهایشان ادامه دهند امیدوارم ایشان بازحمات خودودوستانشان بتوانندمریضانمان راباطبیعت درمان وتاحدامکان ازداروهای شیمیایی وعوارض داربرهانن اجرکم عندالله
با سپاس؛ مطلب در عین علمی بودن مرثیه ای است بر میراث اجداد ما که نابودش کردند و رفت.
ئه گه ر هاتو ونم کردی
ئه گه ر هاتو ئه م جیهانه ی پان و برین
له ژیر ساپیته ی کوختیکا
به یه که وه ی را نگرتین
من تینویتیم هه ر به ئاوی کانی ده شکیت
کانی هه مو بنارانت به ناو ده که م
…
کاک علی بسیار سپاس گذارم از شعر زیباتون و احساس طبیعت دوستیتون
فوقالعاده بود ممنون که ما رو با این بخش ستودنی کشور نازنینمون آشنا کردید
شاهو مادراکوسیستم یکپارچه منطقه بود،و هست. متاسفانه علیرغم فریاد ما کسی موضوع را درک نکر
. تخریب این اکوسیستم یا بوم سازگان با جاده کشی و حضور خودرو و انسان بی مسئولیت قطعا وضع بدتر خواهد شد. به حال جاده کشی شده و این مسیر فراهم شده است . امید است کسانیکه ضرورت احداث آنرا حس کرده اند ضرورت حفاظت از آن را نیز با جان و دل درک کنند و میدان و تفرجگاه نگردد. چرا که اهمیت حفظ آن طبق قانون وظیفه همگان است.
اینجا سر چشمه حیات است نباید الوده و یا تخریب شود.
با سلام و عرض ادب خدمت استاد و فعال محیط زیستی جناب رستمی تبار متاسفانه تخریبی که ده سال گذشته بر پیکر زیست بوم ما شده و همچنان در حال امتداد است کم سابقه است بنده امسال برای تهیه فلور و تحقیق به هر کجا که رفتم شاهد تخریب و انفجار دینامت در قلب طبیعت به دلایل مختلف ازجمله حفاریهای گسترده شرکت نفت برای پیدا کردن چاهای نفت بودم که بسیارمخرب و نگران کننده بود کم اب شدن و احتمال خشکی چشمه کم نظیر و باستانی گارا در کوه اتشگاه بر اثر انفجار و حفاری شرکت نفت کمتر از نابودی کانی بل نیست که تا به حال هیچ سازمان و افرادی اعتراضی به ان نداشته اند
اره خوب بودنبایدتخریب بشه
ضمن تقدیر و تشکر از فرزند به تمام معنای هورامان نخبه ای بی تکبر و ساده که من از نزدیک با تمام کارهای ایشان اشنایی کامل دارمو محبت دلسوزی ایشان را برای مردم وطبیعت هورامان قابل ستایش میدانم و هیچوقت زحمت ایشان را در درمان دیابت مادرم که دو ماه است بهبودی یافته فراموش نمیکنم
کاکه سبحان گیان خیلی ممنون امید وارم هزار سال مادرتون زنده باشن بهشون سلام برسونید
عالی بود ممنون