به گزارش سلام پاوه : روز سه شنبه مورخ 29/ بهمن /1392در ادامه کلاسهای هفتگی ماموستا ملا قادر قادری در مسجد قباء پاوه بر آن شدیم برای آشنایی هرچه بیشتر دوستدارن قرآن مجید با کلاس های هفتگی تفسیر قرآن  یکی از درسهای هفتگی این کلاس را در اینجا ارائه می دهیم

شایان ذکر است این کلاسها بیش از 8 سال است که در مسجد قبای پاوه و زیر نظر حاج ماموستا قادری برگزار می شود. علاقمندان می توانند هر هفته سه شنبه شب ها در این کلاسها حاضر باشند و در صورتی که بنا به هر دلیلی نتوانستند در جلساتی حضور یابند می توانند متن کامل آن جلسه را در پایگاه اینترنتی حاج ماموستا ملا قادر قادری به صورت کامل مشاهد نمایند                             

آدرس وب سایت :

http://www.aljomeh.org

کــلاس تفسیـــر قــرآن کــــریـم توسط حاج ماموستا ملا قــادر قــــادري

درس دویست و چهل و نهم

درس اول سوره مبارکه رعد آیات 1 الی 11

* مقدمه ای در خصوص سوره رعـــد **

سوره رعد در مکه نازل شده است و مجموع آیات آن 43 آیه میباشد . بیشتر آیات و غالب بحث این سوره در خصوص مسائل عقیده و دعوت به توحید و معاد و مبارزه با شرک و خرافات است و در کنار این موضوعات به عظمت قرآن کریم و اسرار آفرینش نیز اشاره شده و باز در سوره رعد موضوع گسترش و آفرینش زمین، کوهها ، نهرها و درختان و میوه های مفید در زندگی انسان مطرح شده است . در آخر سوره رعد خداوند متعال گوشه ای از تاریخ و سرگذشت اقوام طاغی و باغی را نشان داده و حیات آنها را به عنــوان درس و عبرت برای نسلهــــای بعد ذکر کرده است تــــا اهل توحید از آن بهره مند شوند. امید است ما هم در تفسیر این سوره مبارکه از اوامر الهی و توصیه های رسول خدا (ص) و آیات حق سبحان درس و عبرت بگیریم. انشاء الله

** موضوع درس **

1- خداوند را از طریق آیاتش بشناسیم

2- آشنائی با یک معجزه علمی در قرآن کریم در خصوص وجود زوجیت در موجودات زنده

3- بحثی پیرامون دنیای جنین

4- برای هر انسان در طول شبانه روز چند نگهبان و حافظ از سوی خداوند مامور هستند.

5- هر نوع تغییرات در جامعه را باید از خودمان شروع کنیم.

* ترجـــمه آيـــات *

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ المر ۚ تِلْكَ آيَاتُ الْكِتَابِ ۗ وَالَّذِي أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ الْحَقُّ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَ النَّاسِ لَا يُؤْمِنُونَ﴿1﴾

در خصوص حروف مقطعه قبلاً مطالبی بیان شده و نیاز به تکرار نیست . پیام ، مفاد و مفهوم اصلی حروف مقطعه این است : یعنی قرآن کریم از این حروف تشکیل شده است. این کتاب آسمانی و تمام آیات الهی که بر شما نازل شده حق است و از جانب خداوند متعال نازل شده و معهذا اکثر مردم در اثر تحریکات شیطان غافل شده و حاضر به قبول این طریق حق نیستند.

اللَّهُ الَّذِي رَفَعَ السَّمَاوَاتِ بِغَيْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ۖ ثُمَّ اسْتَوَىٰ عَلَى الْعَرْشِ ۖ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ۖ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى ۚ يُدَبِّرُ الْأَمْرَ يُفَصِّلُ الْآيَاتِ لَعَلَّكُمْ بِلِقَاءِ رَبِّكُمْ تُوقِنُونَ﴿2﴾

(آن خدای نازل کننده قرآن) خدایی است که آسمانها را بدون ستون نگاه داشته و شما آنرا می بینید که چگونه آسمانها بر افراشته و بدون ستون استقرار یافته اند و بعد از خلق آسمانها خداوند بر عرش مسلّط و خورشید و ماه و گردش آنها را در ید و قدرت خود گرفته و هر یک از اینها تا مدّت زمانی حرکت و گردش دارند تدبیر و برنامه ریزی همه آنها در قبضه قدرت الهی است و توضیح و ذکر این مطالب فقط و فقط به جهت تقویت باور شما اهل ایمان می باشد و همچنین به جهت ایجاد باور و عقیده صحیح در درون افراد ضعیف الایمان و یا بی ایمان است.

وَهُوَ الَّذِي مَدَّ الْأَرْضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْهَارًا ۖ وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ ۖ يُغْشِي اللَّيْلَ النَّهَارَ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ﴿3﴾

(او خدائی است) که کره زمین را گسترش داده و در آن، کوهها و نهرها و چشمه ها قرار داده است و در آن انواع میوه ها را به صورت جفت و زوج ایجاد و خلق و فراهم کرده است او خدایی است که با تاریکی شب روشنائی روز را می پوشاند و بدینوسیله شب و روز خلق میشوند و همه این فعل و خلق و ایجاد ، آیات و نشانه ای هستند نزد اهل فکر در جهت شناخت خداوند متعال .

وَفِي الْأَرْضِ قِطَعٌ مُتَجَاوِرَاتٌ وَجَنَّاتٌ مِنْ أَعْنَابٍ وَزَرْعٌ وَنَخِيلٌ صِنْوَانٌ وَغَيْرُ صِنْوَانٍ يُسْقَىٰ بِمَاءٍ وَاحِدٍ وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلَىٰ بَعْضٍ فِي الْأُكُلِ ۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ﴿4﴾

این کره زمین پهناور را خداوند ، عجیب خلق کرده که در کنار هم قطعات مختلف آن را قرار داده، بعضی محکم و بعضی سخت و سفت و بعضی نرم و ضعیف ، بعضی شیرین و بعضی شور و در کنار اینها باغاتی از انگور و خرما و سایر میوه جات و درختان و گیاهان مثمر و غیره وجود دارد و در این زمین پهناور انواع درختان و گیاهان یک ریشه و یا چند ریشه وجود دارندکه با یک آب سیراب میشوند و ثمرات مختلفی به بنی آدم تقدیم می دارند. خوردن بعضی از این میوه ها مفیدتر و مهم تر از بعضی دیگر هستند همه اینها آیاتی هستند در جهت شناخت خداوند واحدالاحد.

وَإِنْ تَعْجَبْ فَعَجَبٌ قَوْلُهُمْ أَإِذَا كُنَّا تُرَابًا أَإِنَّا لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ ۗ أُولَٰئِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا بِرَبِّهِمْ ۖ وَأُولَٰئِكَ الْأَغْلَالُ فِي أَعْنَاقِهِمْ ۖ وَأُولَٰئِكَ أَصْحَابُ النَّارِ ۖ هُمْ فِيهَا خَالِدُونَ﴿5﴾

ای محمد(ص) اگر از برخورد کافران تعجب می کنید بالاترین تعجب این قول کافران است که می گویند: مگر ممکن است همه ما بعد از مرگ و تبدیل شدن به خاک دوباره زنده شویم ؟ این عقیده و تردید ، شعار کافران است و الاّ خدایی که بتواند آسمان و زمین را خلق کند خلق مجدّد انسان برای وی خیلی سهل و آسان است . صاحبان این نوع تفکر در گردن آنها غل و زنجیر است و توان درک صحیح را ندارند و آنها اهل دوزخ اند و دائماً در آن می مانند.

وَيَسْتَعْجِلُونَكَ بِالسَّيِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ وَقَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمُ الْمَثُلَاتُ ۗ وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغْفِرَةٍ لِلنَّاسِ عَلَىٰ ظُلْمِهِمْ ۖ وَإِنَّ رَبَّكَ لَشَدِيدُ الْعِقَابِ﴿6﴾

کافران به جای درخواست رحمت الهی و حسنات و خیرات درخواست عذاب و سیئات را دارند در حالیکه قبل از آنها این امتحان و تجربه ثابت و محقّق شده است که پروردگار تو علی رغم این همه انحراف و عصیان و مخالفت برای توبه کاران غفور است و برای کسانی که اهل غرور و خیانت و ادامه دهنده عصیان و کفر هستند شدید الکیفر و شدیدالعذاب است.

وَيَقُولُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوْلَا أُنْزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِنْ رَبِّهِ ۗ إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ ۖ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ﴿7﴾

کافران میگویند: اگر محمد پیامبر است چرا بر وی معجزه ای نازل نشده؟ آنها باید بدانند شما پیامبر و مُنذِر هستید و برای تمامی اقوام ، پیامبر فرستاده­ایم شما هم پیامبر ، هادی و منذر هستید.

اللَّهُ يَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ أُنْثَىٰ وَمَا تَغِيضُ الْأَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ ۖ وَكُلُّ شَيْءٍ عِنْدَهُ بِمِقْدَارٍ﴿8﴾

الله رب العالمین از عالم جنین آگاه است و کاملاً از جزئیات و کلیات حیات جنین در شکم مادران آگاه است و از مدت وضع حمل و اصل موعد و یا کمتر و یا زیادتر آن آگاهی دارد.

عَالِمُ الْغَيْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِيرُ الْمُتَعَالِ﴿9﴾

خداوند از عالم غیب و شهود آگاه است خداوند بزرگ و متعال است.

سَوَاءٌ مِنْكُمْ مَنْ أَسَرَّ الْقَوْلَ وَمَنْ جَهَرَ بِهِ وَمَنْ هُوَ مُسْتَخْفٍ بِاللَّيْلِ وَسَارِبٌ بِالنَّهَارِ﴿10﴾

خلاصه برای خداوند متعال هیچ خبری از شما مخفی نیست آرام و محرمانه صحبت کنید و یا آشکار مطالب را بیان کنید ، به صورت سرّی و در شب یا روز مطالب را بگویید و یا هر عملی انجام دهید خداوند آگاه و با خبر است.

لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُوا مَا بِأَنْفُسِهِمْ ۗ وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ ۚ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ﴿11﴾

برای هر انسانی ماموران و نگهبانانی است که پی درپی از جلو و پشت سر و کنار وی در تعقیب وی هستند و او را از بعضی از حوادث و مصائب حفظ می کنند مگر در بعضی از امور که خداوند بر انجام آن اراده کند یقیناً خداوند هیچ جامعه ای را تغییر نمی دهد مگر خود مردم آن جامعه در جهت تغییر جامعه خود اقدام کنند و اگر خداوند اراده کند بلا و مصیبتی بر قومی نازل نماید هیچکس توان جلوگیری از آن را ندارد.

** توضيــح آیـــات درس **

توضیح آیات 1 الی 4 : در آیه اول خداوند متعال به عظمت قرآن کریم اشاره فرموده و به صورت قطع میفرماید : که آیات و مفاد این کتاب آسمانی حق و خلاف آن باطل است. در آیه دوم تا چهارم خداوند متعال چند نشانه و آیات از قدرت خود را ذکر و نشان داده است که هر یک از آنها دلیل روشنی هستند بر وجود خداوند واحد از جمله: 1)خداوند آسمانها را خلق و بدون ستون نگه داشته است 2)خداوند در عرش برای آسمــان و زمین تــدبیر و برنامه ریزی میکند 3)گردش خورشید و ماه در دست خداوند است 4) خداوند کره زمین را خیلی وسیع خلق کرده و در آن کوههای سر به فلک کشیده ، دشتهای پهناور و نهرهای بزرگ و کوچک ساخته است 5) انواع ثمرات و میوه جات را در زمین فراهم کرده است 6) شب و روز را خلق کرده و در زمین قطعات و انواع سنگ و خاک و زرع و نخیل و غیره را خلق و ایجاد و فراهم نموده است اگر انسان به دقت و فکر روی این مخلوقات نظری داشته باشد به وجود خالق و عظمت گرداننده آن پی خواهد برد.

توضیح آیات 5 و 6: در این دو آیه به افکار سخیف کافران اشاره رفته است که تا چه حدی جاهل اند و میگویند: بعد از مرگ حیات دیگری وجود ندارد و مدعی اند انسان بعد از اینکه به خاک تبدیل شد زحمت است مجدداً انسان شود این طرز تفکر خیلی جای تعجب است خدایی که بتواند ماه و خورشید و زمین را خلق کند ، خلق مجدد انسان برای وی خیلی سهل و ساده است پس ای اهل کفر و مخالفان معاد و بعثت ، تجدیدنظر و توبه کنید ؛ قبول اسلام به صلاح شماست. من برای اهل توبه ، اهل مغفرت و مهربانم و برای کافران اهل عقاب و عذابم.

توضیح آیه 7: این آیه جواب است به یک تردید کفار که معتقد بودند حضرت محمد(ص) رسول الله نیست و خداوند متعال در جواب آنها میفرماید: قطعاً محمد پیامبر و هادی و نذیر است « إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ ».

توضیح آیات 8 ، 9 و 10: در این آیات خداوند متعال به چند صفت و نشانه مهم که هریک از آنها نشان دهنده وجود و قدرت خداوند است اشاره فرموده است از جمله: خداوند از عالَم جنین و وضع حمل و تمام جزئیات مراحل رشد جنین آگاه است و آگاه به اسرار و مغیبات و عالَم شهود است و از تمامی اقوال آشکار و اسرار بنی آدم در طول شب و روز آگاه و با خبر است.

توضیح آیه 11: در آیه 11 خداوند متعال اعلام کرده است برای انسانها ، محافظین سری و مخفی قرار داده­ایم و در هر حدّی خداوند اراده کند از انسان حفاظت می نمایند و در آخر آیه آمده است تغییر جامعه به دست انسان است و انسانها می­توانند و توان دارند جامعه را به سوی تعالی و یا سقوط و عقب افتادگی هدایت کنند.

**** نکــات و نتــایــج درس ****

1- از مجموع آیات یازده گانه درس این نکته را می فهمیم که خداوند متعال در جهت اثبات خالق و ناظم و مدیر و مدبِّر در این کون پهناور بیشتر به دو نشانه بزرگ اشاره دارد : 1- نشانه های آفاقی و اطراف انسان 2- نشانه های انفسی و درونی انسان. در توضیح این موضوع خداوند حکیم در آیه 53 سوره فصلت میفرماید:« سَنُرِيهِمْ آيَاتِنَا فِي الْآفَاقِ وَفِي أَنْفُسِهِمْ حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُّ »( در آینده نشانه و آیات خود را در اطراف جهان و انسانها و همچنین در درون انسانها به خود آنها نشان خواهیم داد تا برای انسان روشن شود این کون و این دنیا صاحب و خالق و ناظمی دارد که همانا خداوند واحد و احد و صمد است.)

2- در آیه اول سوره رعد به بحث عظمت قرآن اشاره شده است و در آیات بعد به موضوع آفاق از جمله : خلقت آسمان و خورشید و ماه و وضعیت کره زمین و کوههای سر به فلک کشیده و نهرها و چشمه­ها و گیاهان متنوع و مثمر و غیر مثمر اشاره شده و به عنوان نشانه­هایی از قدرت الهی آیاتی از کون ذکر شده­اند که همه آنها وسیله شناخت خداوند متعال هستند.

3- در آیه سوم درس به موضوع وجود زوجیت ( نر و ماده) در دنیای گیاهان اشاره شده و در این خصوص میخوانیم« وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ » یعنی( خداوند تمامی موجودات زنده را مرکب از نر و ماده خلق کرده حتی در میان گیاهان مثمر ) قابل ذکر است موضوع زوجیت در بین تمامی موجودات زنـــده تا قرن 18 میلادی در دنیای علم و دانش مورد توجه قرار نگرفته بود تا اینکه در قرن 18 میلادی « لینه » دانشمند سوئدی موفق به کشف وجود زوجیت و جنس نر و ماده در جهان گیاهان مثمر شد ، در آن ایام مردم دنیا ضمن قبول این نظریه خیلی متعجب شدند ولی کتاب آسمانی ما 15 قرن پیش ، این اصل را ذکر و بیان کرده ولی کسی تعجب نکرده است لذا ما مسلمانان شایسته است با افتخار و غرور اقرار کنیم« سبحان الله و بحمده سبحان الله العظیم»

4- مطلب دیگری که در درس ما به عنوان یکی دیگر از آیات و نشانه­های قدرت و عظمت الهی مورد توجه قرار گرفته بحث در خصوص عالَم جنین و شگفتیهای آن است که به عنوان دلایل توحیدی و خداشناسی به آن اشاره شده است. در عصر ما جنین شناسی یک دانش جدید و جوان است و با تطور و رشد دانش پزشکی در قرن 21 این دانش در بین دانشمندان مطرح شده است لازم است مسلمانان و آنانکه اهل فکر و خرد هستند در برابر عظمت قرآن کریم که 15 قرن پیش به عجایب و شگفتیهای دنیای جنین و وضع حمل و نحوه رشد جنین و موعد حمل اشاره فرموده است سر تسلیم پایین بیاوریم و بگوییم:« سبحان الله و الحمد لله و الله اکبر».

5- مطلب آخر موضوع تغییر و انقلاب همه جانبه در جامعه و زندگی انسانهاست. خداوند متعال اداره دنیا را به بشر واگذار کرده و به وی عقل و فکر و دانش را ارزانی و هدیه فرموده و دنیا را برای انسان مسخر و آماده کرده است همچنانکه بزرگان ما فرموده اند:

« ابر و باد و مه و خورشیـد و فلک درکارند تا تو نانی به کف آری و به غفلت نخوری»

پس برادران محترم هر نقص و کمبود و عقب افتادگی و یا ترقی را که در جامعه می­بینید نتیجه­اش به افراد همان جامعه بر میگردد و انسانها در تعالی و عقب افتادگی جامعه خود مسئول هستند و مسئولیت اصلی جامعه متوجه اهل سواد ، اهل تخصص و مسئولان و حاکمان در هر زمان و مکان است.

« وصلي الله تعالي علي سيدنا محمد و علي آله و اصحابه و من دعا بدعوته الي يوم الدين »

منبع : پایگاه اینترنتی حاج ماموستا ملا قادر قادری