پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : فرحناز چراغی- کوثر فخری :خبر کشته شدن کولبران شاید از اخباری است که دل هر شنونده‌ ای را به درد می‌ آورد؛ شغل سخت و طاقت‌ فرسایی که با هدف کسب لقمه‌ ای نان بسیاری از جوانان مرز نشین به‌ ویژه روستاییان بیکار را به خود جذب کرده است. سالانه اخبار متعددی مبنی بر کشته شدن کولبران در حین گذر از مناطق صعب‌ العبور مرزی می‌ شنویم که نگران‌ کننده است. خبر جان باختن کولبر نوسودی طی روز های اخیر نیز از این اخبار بوده است. هر چند تعداد کولبران کرمانشاهی در مقایسه با استان مرزی چون کردستان بسیار کمتر است. ضمن اینکه بسیاری از کولبر ها برای خودشان کار نمی کنند و برای افراد خاصی این کار را انجام می‌ دهند و کار فرما دارند. این افراد‌ برای هر بار انتقال کالا حدود ۵۰ هزار تومان می‌ گیرند.

تجربه ای تلخ از «محمد» جوان پاوه‌ ای که مدتی کولبری کرده است، با اشاره به این‌ که مدرکش کارشناسی ارشد علوم اجتماعی از دانشگاه تهران است، از تجربه‌ ای تلخ می‌گوید: کولبری شغل غیر رسمی بیشتر مرز نشینان است. شاید به جرات بتوان گفت که هر خانواده‌ ای یا شاید هر شخصی به نحوی یک بار تجربه این کار را دارد. من پیش‌ تر در بیمارستان تازه‌ تاسیس پاوه کارگری می‌ کردم، اما درآمدش کافی نبود و به همین دلیل چندین بار به کولبری رفتم.

وی می‌ افزاید: مرزنشینان با مصائب مختلفی روبه‌ رو هستند و بیکاری و نبود اشتغال همه را به تنگ آورده است و راهی جز کولبری برای جوانان نگذاشته است.

کولبران مجبورند؛ محمد درباره شرایط سخت کولبری و خاطراتش در آن روز ها این‌ گونه توضیح می‌دهد: حتی صخره‌ نورد ها به خودشان اجازه عبور از این کوه‌ های سخت و بلند در شب‌ های سرد زمستان نمی‌ دهند، اما کولبران مجبورند. ما مجبور بودیم در آن شرایط طاقت‌ فرسا به دل کوه بزنیم چون از سختی بی‌ پولی به تنگ آمده بودیم.

وی ادامه می‌دهد: یکی از شب‌ های زمستان همین سال ۹۷ از ساعت ۱۰ شب تا ۴ بامداد منتظر بودیم. به هر زحمتی بود باری ۵۶ کیلویی را بر کول گذاشتم و با استرس و لرزش پا هایم بارم را به مقصد رساندم. آن شب افراد زیادی که شاید حدود هزار نفر می‌شدند، به کولبری آمده بودند. مگر جمعیت ۴ هزار نفری شهر نودشه یا روستا های اطرافش چند نفر جوان بیکار دارد که جمعیتی در حدود هزار نفر در یک شب به کولبری آمده‌ بودند. از همراهانم که پرسیدم، آنها گفتند بیشتر این جمعیت از شهر ها و سایر نقاط استان و حتی استان همجوار به اینجا آمده‌ اند. زمانی که چراغ‌ قوه گوشی‌ ها را روشن می‌کنند مانند ستاره‌ هایی در دل تاریکی و مثل کهکشانی راهشان روشن می‌شود…

محمد ادامه می‌دهد: در عسلویه، قم و بم در دمای ۵۰ درجه، سخت‌ ترین کار ها را تجربه کرده‌ ام اما بدون شک می‌ توانم بگویم که کولبری برایم از همه کار هایی که کرده‌ ام، سخت‌ تر بوده و هست. طناب و چوب از ملزومات یک کولبر است که برای حمل بار سنگین باید داشته باشی تا بتوانی از دل صخره‌ های سخت عبور کنی. کسی نمی‌ تواند به داد کسی برسد و به تنهایی مجبوری کوله‌ بار خود را به مقصد برسانی. آنجا حتی نمی‌ شود دستگیر پیرمرد ۷۰ ساله‌ ای شد که برای کسب روزی به کولبری می‌ آید، زیرا کول همه سنگین است و راه بسی صعب‌ العبور.

محمد تنها راه چاره مرزنشین‌ ها را مدیریت صحیح می‌ داند و می‌ گوید: شهر ها و روستا های منطقه مانند نودشه جوانان مستعد با رتبه‌ های خوب کنکوری داشت، اما متاسفانه دیگر جوانان به کولبری روی آورده‌ اند و در پی کسب مدارج عالی تحصیلی نیستند. آنها می‌ گویند وقتی کسانی مانند تو که ارشد علوم اجتماعی از دانشگاه سراسری داری، کولبری می‌ کنی، ما چرا این راه را برویم و از همین حالا کولبری می‌ کنیم.

کار سخت و خطرناک؛ با شخص دیگری که تجربه زندانی شدن به دلیل کولبری دارد گفت‌و‌گو می‌کنیم. وی که از بردن نامش امتناع می‌کند، می‌گوید: تجربه تلخی است که بارت به مقصد نرسد. پس از آن زندانی و بیکار می‌شوی. کولبری کار سخت و خطرناکی است که بسیاری از جوانان مرزنشین برای کسب درآمد به آن روی می‌ آورند، چون راهی جز کولبری ندارند. خدا را شکر که من کسب‌ و کاری به هم زده‌ ام. با حمایتی که از کسب‌ و کار جدیدم شد، تسهیلات کم‌ بهره‌ ای گرفتم و توانستم کارگاهی راه‌ اندازی کنم و ۵ نفر را نیز در این کارگاه مشغول به کار کنم.

یک معلم نیز که مدتی کولبری کرده است در گفت‌و‌گو با خبرنگار همشهری می‌گوید: دختر دم بخت داشتم، پسرم دانشجو و با حقوق معلمی نمی‌ توانستم جهیزیه دخترم را کامل کنم. چند شبی به کولبری رفتم و امیدوارم دیگر مجبور به این کار نشوم. علی که معلم بازنشسته است، می‌ افزاید: کوله‌ بارم لوازم‌ التحریر بود و سنگینی آن موجب کمر دردی مزمن شد که هنوز هم تداوم دارد. کولبری سخت و طاقت‌ فرساست اما گاهی و برای افراد بیکار کولبری یک شغل برای گذران زندگی است. دولت باید به فکر جوانان باشد.

پرونده کولبر کشته شده در جریان است.‌ فرماندار پاوه در گفت‌وگو با همشهری با اشاره به این‌ که پرونده کولبر کشته شده در محاکم قضایی نظام در جریان است و از فاز شهرستان خارج و به استان ارجاع داده شده است و باید منتظر بود که ببینیم دادگاه نظامی چه رأی می‌دهد. «پرویز ایده‌پور» با بیان این‌ که در حال حاضر کولبری در شهرستان تعطیل است، می‌ افزاید: مواردی که در حال حاضر از کولبری مشاهده می‌کنید، تردد های غیر مجاز مرزی است.

کولبری قاچاقی است که با مقابله روبه‌ رو می‌شود. وی با اشاره به این‌که کولبری تا اطلاع ثانوی در مرز های پاوه ممنوع و تعطیل است، ادامه می‌دهد: کولبری در مرز ها از یک ماه پیش تعطیل شده است و برخورد های پیش آمده اخیر به دلیل غیر قانونی بودن تردد است. به گفته ایده‌ پور، به اندازه همه خانوار های روستا های مرزی کولبر شناسنامه‌ دار در پاوه وجود دارد. هر خانوار روستایی یک کارت کولبری دارد. بیش از ۸ هزار خانوار روستایی در مرز های شهرستان پاوه زندگی می‌کنند که هر خانوار دارای یک کارت کولبری هستند.

فرماندار پاوه درباره نوع و تعداد کالا های کولبری نیز این‌ گونه توضیح می‌دهد: سازمان گمرک کشور در حال حاضر ورود تمام کالا ها به کشور را ممنوع کرده و قرار است لیست جدیدی از کالا ها در آینده نزدیک ارائه شود که ملاک عمل کولبران قرار خواهد گرفت. هنوز این لیست از سازمان گمرک کشور اعلام نشده است. ایده‌ پور اضافه می‌کند: کولبری به شکل رسمی و قانونی ۱۰ سال است که در کشور فعال شده است. کولبری که مجاز است، ترددش از مرز آزاد است و به او شلیک نمی‌ شود، چون قانونی عمل می‌کند.

منبع :همشهری