پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:امروزه شاهد ساخت و ساز های بدون مجوز و بدون نظارت و یا با نظارت اشتباه زیادی روبه رو هستیم.که در بکار بردن مصالح، تصورات عامیانه اشتباهی مرسوم است که غالبا ممکن است روی عملکرد سازه و ساختمان تاثیرگذار باشد. از مهمترین این تصورات بصورت خلاصه ارائه شده است:

میزان آب بتن:

بتن از مرسوم ترین مصالح در ساخت و سازهاست در هنگام اختلاط بتن معمولا تصور می شود که بیشتر بودن آب بتن و افزودن بیش از حد آب و روان شدن بیشتر بتن خاصیت بتن را بهبود می بخشد . در حالی که در واقیعت چنین نیست و بیشتر شدن آب بتن بطور قابل ملاحظه ای مقاوت بتن را کم تر می کند و تخلخل را افزایش می دهد و ممکن است بتن را از رده بتن سازه ای خارج کند و کارایی مورد نظر در طراحی را نداشته باشد و بهره برداری ساختمان را دستخوش تغییر و مشکل کند. در واقع هرچه میزان آب بتن کمتر باشد (نسبت آب به سیمان کمتر باشد) یا اسلامپ و روانی بتن پایین تر باشد مقاومت بتن بمیزان چشمگیری افزایش می یابد.

مقدار آرماتور :

تصور می شود به هر میزان مقدار آرماتور در تیرها و ستون ها بیشتر باشد کارایی بهتر است. اما در واقع چنین نیست و آیین نامه های طراحی سازه های بتنی مقادیر حداقل و حداکثر مجاز آرماتور در مقاطع مختلف را تعیین کرده اند. بیشتر بودن آرماتور از حد مجاز (حداکثر ۰٫۰۰۲۵ مساحت مقطع تیر و ۰٫۰۰۸ مساحت مقطع ستون) نه تنها صرفه اقتصادی ندارد و بالا رفتن هزینه ساختمان را در پی دارد ، موجب ترد شدن و کاهش شکل پذیری تیر یا ستون هم می شود. مقاطع پر فولاد (با آرماتور بیشتر از حد مجاز) دارای شکست ناگهانی هستند و بدون هیچگونه هشدار و علایمی ممکن است منهدم و گسیخته شوند.و استفاده از چنین مقاطعی مجاز نیست.

استفاده بیش از حد از سیمان در بتن:

تصور می شود همیشه بیشتر بودن میزان سیمان در بتن مقاومت را به میزان زیادی بالاتر می برد. در حالیکه میزان سیمان بیش از حد زیاد شود نه تنها موجب بالا رفتن مقاومت نمی شود ممکن است مقاومت بتن با کاهش مواجه شود علاوه بر این استفاده بیش از حد از سیمان طرفه اقصادی ندارد.

استفاده از شن در بتن:

گاها تصور می شود در اختلاط بتن، عدم استفاده از شن یا استفاده از میزان خیلی کم شن و در عوض استفاده از ریزدانه و ماسه بیشتر مقاومت بتن را افزایش می دهد در حالیکه مقاومت شن از خمیر سیمان بیشتر است و در بتن شکست و ترک خوردگی در مرز بین خمیر سیمان و شن رخ می دهد و خط شکست از میان دانه های شن عبور نمی کند. بنابراین حذف شن یا کمتر بودن آن از میزان بدست آمده در طرح اختلاط مقاومت را با کاهش مواجه می کند.

وزن مصالح:

گاها تصور می شود استفاده از مصالح سنگین عملکرد بهتری را بهمراه دارد . در حالیکه نیروی ناشی از زلزله که بر ساختمان وارد می شود ارتباط مستقیمی با وزن ساختمان دارد. به هر میزان وزن ساختمان کمتر باشد نیروی ناشی از زلزله کمتری بر ساختمان وارد می شود. به علاوه سبک بودن ساختمان موجب کمتر شدن نیروی انتقالی ناشی از وزن مصالح  به اجزای ساختمان (تیر و ستون و …) و پایداری و بهره برداری (کمتر شدن ترک و تغییر شکل و جابجایی و …) بهتر ساختمان می شود.

عابد یوسفی ، کارشناسی ارشد عمران/سازه