پایگاه خبری تحلیلیل سلام پاوه:در آسمان پر ستاره فرهنگ و ادب هورامان، ستارگان درخشانی بر تارک آن خوش درخشیدند و شب مهتابی دیارمان را با انوار خود منواتر کردند، از آن جمله شاعر پر آوازه دیارمان میرزا عبد القادر پاوه ای می باشد.

اشعار این شاعر گرانمایه درون مایه ای عارفانه و عشق به معبود لایزال و معبود بی بدیل دارند، در قالب اشعار نغز و پراستعاره که درک و دریافت اشعارش نیازمند آگهی و شعور والایی دارد. اشعاری گران سنگ و وزین که جدا از ادبیات ظاهری، محتوایی کنایه دار و پراحساس دارند. از جمله یکی از این اشعار: مناظره زمین و آسمان است، که بحث و تفسیر آن در این مقال نمیگنجد. بنده مختصر شرحی بر این شعر نوشته ام امیدوارم حق مطلب را ادا کرده باشم.

درون مایه و مغز این شعر، بر دو مورد خیلی مهم تأکید دارد :اول ارزش و جایگاه مخلوقات الهی، دوم نفی تکبر و غرور و خودپسندی و اثبات برابری انسانها.

شاعر در این شعر به اهمیت و ارزش مخلوقات خداوندی می پردازد و اینکه خالق یکتا هیچ چیزی را بی اهمیت و بی ارزش نیافریده و تمام مخلوقات خداوند،فلسفه وجودی هدف دار و بر محور مبدا و مقصد سیر مینمایند، فلسفه خلقت تمام اجرام آسمانی و تمام موجودات زمینی هدفدار و بر اساس عبودیت الهی است. همانا موجودات را جز برای پرستش خداوند یکتا نیافریدیم.

بعد دیگر شعر که قسمت اصلی شعر هم میباشد، شاعر غرور وخودپسندی و تکبر رانفی میکند و برابری را اثبات میکند،

ئاخر ابلیس هەم تە کە ببورش کەرد
سوجدە ی بە ندە گی وەئادەم نەوەرد

تکبر و غرور شیطان باعث شد که از درگاه باری تعالی طرد شود و مامور گمراهی آدم ها شود،چه بسا در طول تاریخ چه پادشاهان و سلاطینی بوده‌اند که به خاطر خودپسندی بساطشان برچیده شده و زباله دان تاریخ پیوسته اند، حتی از نظر روانشناسان عامل اضمحلال شخصیت آدمها غرور آنهاست، تکبر عامل از بین رفتن برابری و یکسانی آدمها میشود و تبعیض و نابرابری را در جامعه بشری رواج میدهد.

ساختار جامعه بشری بر اساس همترازی آدمها بایستی بنیاد شود و از اینجاست که عدالت بروز میکند، در واقع عامل نفی عدالت تکبر وخود خواهی است. شاعر در جایی از زبان آسمان میفرمایند:

ئاسمان جە نۆ ئاماوە ئاواز
واتش هەی زەمین بەد هەوای ناساز
کەیوان هەفتەم جای کەڕەب م هەن
چوار ملایێکەی مقڕە بم هەن

و در جایی دیگر از زبان زمین میفرماید :

هەر جنسێ بەرزەن هەر بێ شعوورە ن
تۆ مە لایێکان وە چەم مە داری
مسجد الل قسا ی پڕ گەو هەر داری

انسان با خواندن این شعر پی به تفکرات انسان گرایانه و اومانیستی شاعر میبرد که با مهارت تمام خودخواهی را امری مضموم میداند. در جای دیگر شعر میگوید :

دیسان هەم زەمین ستێزا بە تاو
شەق شەق بی جە قین ئاماوە جواو

وات هەی ئاسمان بەرزی پڕ خە یاڵ
تەنزو تۆ تا کەی وەسێن تانە ی تاڵ

احترام متقابل و ارزش قایل شدن در زندگی روزمره ما انسانها برای همدیگر میتواند گره گشای مشکلات باشد، و فرهنگ برابری و انسانیت را در جامعه نهادینه کند.

کمال محمودی/پاوه