پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : چند جمله ای که پیش روی شماست نه یک تحلیل علمی و آکادمیک بلکه یک گپ خودمانی و کوچه بازاری بوده وامید است که موجبات تکدر خاطر عزیزی را میسر ننماید.لازم به توضیح است اگر چه رگه های از طنز در برخی از پاراگراف ها دیده می شود لکن هدف آن هجو وهزل نیست بلکه ارائه تصویری نزدیک به واقعیت به خوانندگان است.

دیر زمانی است که دامپروری در بسیاری از جوامع انسانی در کنار کشاورزی ، صنعت و تجارت قطب بزرگ و جدایی ناپذیر اقتصاد به شمار می آید. و ماهیت وساختار آن نیز با تغییرات چشمگیری روبه رو بوده است. در ایران علیرغم تلاشهای گسترده ای که انجام گرفته است، شغل دامپروری هنوز از بی سرو سامانی در رنج است. این نابسامانی در دوره های متعدد و مکانهای مختلف نه تنها اسباب زحمت صاحبان این صنف را به بار آورده است بلکه حقوق حیوانات را نیز تهدیده نموده وبسی بدتر زخمهای عمیقی بر پیکره محیط زیست حک نموده است.

در روستاها از آنجا که بیشتر ساکنان دامدار هستند لذا اعتراض به وجود دام چندان جدی نیست( حداقل در تا کنون). در شهر های بزرگ نیز به طور کامل دام از شهر ها خارج شده و در قالب مجتمع ها دامپروی به فضایی خارج از محدوده شهر انتقال یافته است و یا به شکل صنعتی و مدرن اداره می شود. در مقابل در برخی از شهر های کوچک در تمام سال یا چند ماه از سال دامدارانی هستند که دام ها را به مناطق گرمسیری و کوهستانی و همجوار محل اصلی زندگی خویش انتقال می دهند و بقیه مدت دامهایشان را به داخل شهر بر می گردانند. این پدیده در شهرهای کوچک و توسعه نیافته ای مثل باینگان و بانه وره در شهر ستان پاوه به خوبی مشهود است و باعث نارضایتی عمده ساکنان این شهر های توسعه نیافته گردیده است. حتما تصادف های که در سالیان گذشته در مسیر های متعدد شهری یا نزدیک به آن روی داده است را به یاد دارید. هیچ انسانی دوست ندارد هنگامی که پشت فرمان ماشین است حتی یک مورچه را زیر بگیرد چه برسد به حیوانات وچهارپایان. خوب ما که اینقدر مواظب هستیم و نیتمان خوب، چه می شود که بعضی مواقع دهها قطعه مرغ وخروس ودهها راس دام و چهارپای زبان بسته زیر چرخای های ماشین می روند؟ چه کسی مقصر است؟ چاره کار چیست؟

این را ابتدا عرض نمودم تا تصور نکنید که فقط خشونت کک های گزنده مردم را عاصی کرده است واز این که در برخی از فصول با آنها مبارزه تن به تن می نماییم ناراحت هستیم. البته اگر کسی هم از اینکه هر روز بدن فرزندانش توسط ککها سوزن آجین میشود و یا کف کفشهایش با کود حیوانی آسفالت می شود، ناراحت باشد، خیلی بیراه نمی گوید. حتماً مشاهده نموده اید که در بعضی از فصول باید برای طی کردن (حتی عرض) خیابان به دنبال نقطه ای باشیم که توسط این داحیوانات مین گذاری نشده باشد و یا تنها به خاطر همین مشکل بارها ماشینتان رابه کارواش معرفی کرده اید. چه بچه های مظلوم و بی گناهی که به خاطر انتقال(گلاب به رویتان) پهن با کفشهایشان به خانه مورد غضب مادر قرار گرفته و روز روشنشان مثل شب، سیاه گشته است. ویا چه انسانهای بی گناهی که به خاطر کشتی گرفتن با کک ها شب را همچون روز بیدار مانده اند و ناخواسته شب زنده داری کرده اند. داغ دل رفتگران زحمتکش شهرداری و مستخدمین ادرات(بخصوص مدارس) را نیز به این قضیه بیفزاید که این دامها(با رفتن پهن با کفش مراجعان به داخل اداره) کارشان را دوبرابر می نماید. براستی مسئولیت این همه زحمت بر عهده کیست؟ احتمالاً شما هم با ما متفق القول هستید که دامها باید از شهر خارج گشته و بیش از این شایسته نیست که عده ای محدود به خاطر منافع خویش مایه زحمت عامه مردم باشند. مثلا مثل ساکنان شهر نوسود هر کسی که دام کوچک یا چهارپای باربر دارد آنرا به گوشه ای از شهر انتقال داده ، هم کار خود را انجام می دهد و هم باعث ناراحتی همشهریان و میهمانان نمی گردد.

شاید خیلی دوربرداشته ایم و بی انصافی به خرج میدهیم. احیاناً شما هم تصدیق میفرمایید کسانی که (مثلاً در باینگان یا بانه وره ) دامدار هستند به درامد این کار نیاز شدید دارند و تخصص و سرمایه دیگری ندارند.ضمناً با این کار هم برای خود کار افرینی نموده اند وهم مشاغل مستقیم وغیرمستقم دیگری مثل علف چینی، کارگری، چوپانی وغیره را ایجاد نموده اند( البته به غیر از عزیزانی که پس از بازنشست شدن برای تهیه کردن پیاله ای شیر تازه و بدون نگهدارنده شیمیایی یا لیوانی دوغ بدون گاز خود را به زحمت می اندازند و چند راس دام برای سرگرم کردن خویش پرورش می دهند).

تا یادم نرفته است بگویم که منظور نظر مان از شکستن این همه قند وشکر این نبود که با زبان بی زبانی بگویم مسولان حاضر و سابق و اسبق و اسبقتر برای رفع این مشکل تلاشی وافر به عمل نیاورده اند بلکه برعکس همه شهادت میدهیم که این سروران خیلی هم غصه این امر را خورده اند ( حتی اگر به خاطر رفاه حال خانواده خودشان هم که باشد). برای نمونه در شهر باینگان برای سالهای متمادی بخشدار، شهردار و متولیان بهداشت محیط در صدد رفع این مشکل و یافتن جایگزینی برای آن هستند. آنها کار خویش را انجام می دهند لکن مشکل سهل و ممتنع است. از دور که مینگری پرکاهی است واز نزدیک رشته کوهی. باری به هر جهت مشکل هر چه باشد همیشه راه حل برای آن هست.برای این مسئله هم راه حل های فراوانی می توان متصور شد که در این مجال اندک چند مورد از آنها را ورانداز می نماییم.

الف) خروج کامل دام از شهرها و تعطیل شدن کامل این فعالیت در مناطق شهری:

این گزینه تا دلت بخواهد خوب است. بدون هزینه است و بدون تسامح. تازه دامداران زحمتکش نیز با فروش دامهایشان بصورت موقت جیبشان پر پول میشود. لکن در شرایط فعلی بسیار مضر به نظر می رسد. اقتصاد ضعیف،نحیف، لاغر و شکننده این مناطق آنچنان آسیب پذیر است که همین اقدام کوچک نیز برای آن کمرشکن و غیر قابل تحمل است. در این نواحی از کشاورزی وصنعت خبری نیست. باغداری اغلب؛ تنها پاسخ گوی مصرف خانواده است واگر عده ای از ساکنان کارمند دولت یا نیروی نظامی نباشند و عده ای دیگر نیز تحت حمایت نهادهای دولتی و خیریه مثل کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی قرار نگیرند، مهاجرت تنها راه باقیمانده است؛ کما اینکه در حال حاضر نیز به وضوح شاهد این وضعیت(مهاجرت اجباری) هستیم.لذا پشنهاد می گردد این گزینه را تا اطلاع ثانوی از به خدمت گرفتن معذور بدارید.

ب) محدود نمودن دام ها در مکان های ویژه در داخل شهر:

در این شرایط دامها با وجود آنکه در داخل شهر هستند لکن در معابر عمومی مشاهده نمی شوند و هر دامداری می تواند دامهایش را در ملک خویش نگهداری نمایند. این راه حل نیز تا حدودی مطلوب است اما کاملاً کارامد نیست. تمام کسانی که از نزدیک این وضیعت را مشاهده نموده اند تصدیق می نمایند که بوهای ناخوشایندی از این مکانها برمی خیزد و گاه تا صدها متر اطراف محل اصلی را در می نوردد که عامل مهمی در ایجاد مزاحمت به شمار می آید. مضافاً اینکه در نتیجه چنین وضعیتی حشرات مزاحم و ناقل بیماری ها، از جمله کک و مگس وضعیت مناسبی برای رشد و تکثیر می یابد که عوارض آن را برایتان شرح داده وشما نیز قبلا با جانتان درک کرده اید. از این رو ظاهرا این راه حل هم چنگی به دل نمی زند.

پ) اجازه دهیم تا زمان بگذرد و کسانی که دامدارهستند به تدریح این شغل را کنار بگذارند.

این گزینه شاید از نظر مالی هزینه ای برای متولیان امر نداشته باشد لکن از نظر زمانی بسیار هزینه بر است وممکن است سالیان متمادی به طول بینجامد مضافاً اینکه ممکن است با کنار رفتن هر دامدار یک نفر دیگر جای وی را گرفته و در کوتاه مدت(مثلاً کمتر از 20 سال) چنین مقصودی حاصل نگردد. به علاوه افرادی زیادی هستند که مایلند در کنار سایر دامداران عمده که منبع درآمد آنان دامدرای است، چند راس دام را نگه داشته و از مزایای شیر و دوغ تازه بهره ببرند که این وضعیت خود به چالش جدیدی می انجامد. با این اوصاف بهتر است که این راحل راه را از سبد راه حلهایمان بیرون بیاوریم.

ت) معرفی مشاغل دیگری غیر از دامداری به دامداران.

این گزینه جالب نظر میرسد و می تواند کارایی لازم را داشته باشد. میتوان دامدارن را ترغیب نموده که به مشاغل دیگری که دردسرهای شغل فعلی را ندارند روی بیاورند از جمله به پرورش زنبور عسل یا مرغ خانگی و بلدرچین، گیوه بافی و قالی بافی و غیره. برای تحقق این امر میتوان یک یا چند شرکت تعاونی تشکیل داد و دامداران را در قالب این شرکت ها سامان داد. همچنین هر دامدار از فروش دامهای فعلی میتواند سرمایه لازم برای راه اندازی شغل جدید را تامین کند. در این حالت میتوان به حفظ محیط زیست بسیار کمک کرد. لکن این کار هزینه فرهنگی و اجتماعی دارد، زمانبر است و نیاز به تغییر باورهای دامداران داردکه بسیار دشورا و گاهاً غیر ممکن است. به هر جهت این از گزینه های است که می توان در گوشه ذهن عزیزان مسئول باشد.

ث) اسکان دامها در مناطق دور از شهر ها در قالب مجتمع های دامپروری. بگذارید پیش داوری نمایم و بگویم این گزینه بسیار عالی است. میفرمایید چرا ؟ پس ادامه مطلب را بخوانید.اول و مهمتر از همه این که صاحبان این مشاغل مجبور به تغییر شغل و فروش دامهایشان نخواهند شد.آنان نتنها سربار جامعه نخواهند بود و حتی می توانند برای دیگران نیز اشتغالزایی کنند. دوم رانندگان مسیر های کوهستانی و گرمسیری که از راه جابجا کردن دامداران و مایحتاج آنان روزگار می گذرانند درآمدشان را از دست نخواهند داد(البته مکانیک ها رانیز به این صنف بیفزایید که از تعمیر تویوتا دوکابینهای مدل پایینتر از 60 همین رانندگان، کلی پول به جیب می زنند). سوم بواسطه ساخت این مجتمع دامپروری درمنطقه، میلیاردها تومان پول در قالب ساخت واحدهای دامپروری ومسکونی، احداث راه، کشیدن آب وبرق و انشاالله گاز، خرید وفروش مصالح ساختمانی و بالاخره هزینه استاد بنا وکارگر به اقتصاد منطقه تزریق خواهد شدمغازه داران، میوه فروشان و نانواها هر روز مجبور به درگیری فیزیکی با دام ها نخواهند بود. چهارم دیگر مشکلی به نام کک گزیدی را در شهروندان رویت نخواهید کرد و هرگاه از شهرهای دیگری میهمان داشته باشید احساس شرمندگی نخواهید کرد. پنجم کف کفشهای شهروندان هیچ وقت با (عذر میخواهم) فضولات حیوانی سرگین مال نخواهد شد. اما خاطرنشان می نمایم که این طرح با همه محاسنی که دارد یک عیب بزرگ هم دارد و آن هم ضرر رساندن به جیب دولت خدمتگزار است. لکن از آنجا که خرج نمودن پول، توسط دولت خدمتگزار برای مردم قدر شناس و همیشه در صحنه هموراه باعث نزدیک شدن دلهای دوطرف به یکدیگر می شود لذا این عیب هم، خدارا شکر یک حسن به حساب می آید.

پس مسولان خدوم و تلاش گر استان کرمانشاه، استاندار گرامی و معاونین بزرگوار، مدیر کل محبوب و دوست داشتنی ادراه امور عشایر استان و کارشناسان تلاشگر، فرماندار شجاع و مردمی، بخشدار و شهرداران همیشه در صحنه و خدمتگزار، و روسای شورای اسلامی شهرها که پیگر امور شهروندان هستید، از همین امروز منتظر عمل آبادگرانه وخداپسندانه شما عزیزان جان هستیم. انشاالله که روی ما را زمین نیندازید. باور بفرمایید اگر همانگونه که با حداکثر سرعت پروژه گازرسانی به شهر باینگان و روستاهای تابعه را پیگیری می نماید به این معظل شهرها نیز بپردازید تا جان در بدن داریم و هشیاری در روان، دعاگوی خیرتان خواهیم بود.