آیین باستانی پیرشالیار در منطقه تاریخی هورامان به روایت لنز دوربین پژمان شجاعی
به گزارش سلام پاوه : آیین سنتی پیر شالیار موسوم به آیین ازدواج ‘پیرشالیار’ یکی از آیینهای باستانی پیش از اسلام با ذبح قربانی و با حضور صدها نفر از مردم در هورامان تخت برگزار شد. به گزارش خبرنگار سلام پاوه : جشن عروسی پیر شالیار (شهریار) مراسمی بسیار کهن است، اگرچه این مراسم در طول […]
- ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
- کد خبر 67863
- دیدگاه
به گزارش سلام پاوه : آیین سنتی پیر شالیار موسوم به آیین ازدواج ‘پیرشالیار’ یکی از آیینهای باستانی پیش از اسلام با ذبح قربانی و با حضور صدها نفر از مردم در هورامان تخت برگزار شد.
به گزارش خبرنگار سلام پاوه : جشن عروسی پیر شالیار (شهریار) مراسمی بسیار کهن است، اگرچه این مراسم در طول زمان با تغییرات بسیار مواجه بوده، ولی ریشههای کهن اساطیری خود را به خوبی حفظ کرده است در منابع مکتوب تاریخی آمده است: پیر روحانی از مغان زرتشت به نام پیر شالیار نزد مردم اورامان بسیار محترم است و کتابش را به بیگانگان نشان نمیدهند و کلماتش به جای ضربالمثل به کار میرود. جشن بزرگ مردم اورامان در بهمنماه که سال روز ازدواج اوست برگزار میشود.
این مراسم هر سال در بهمنماه، در آغاز چله کوچک، در سه مرحله و طی سه هفته انجام میشود که در اولین هفته بهمنماه، گردوهایی که از باغ پیر شالیار چیده شده، برای اهالی ارسال میشود و به این ترتیب اهالی از شروع مراسم با خبر میشوند.
در دومین مرحله مراسم، که شب چهارشنبه بعد آغاز میشود بچههای روستا پیش از طلوع آفتاب به پشت بام میروند و با خواندن اشعار و گرفتن هدایایی از اهالی، خبر از برآمدن خورشید و آغاز مراسم قربانی میدهند.
با طلوع اولین اشعه آفتاب، نوبت ذبح گوسفندان و گاوهای قربانی در بین اهالی، شب هنگام همه مردان در خانه پیر جمع شده، گروه گروه در جایگاه مخصوص طایفه خود مینشینند و برای تبرک رشته تسبیح چوبین دانه درشت و تخت گیوه به جای مانده از پیر را میبوسند. سپس مراسم نواختن دف و گفتن ذکر آغاز میشود.
در سومین جمعه بهمنماه، مردان نانهایی را که به شکل قرصهای طلایی رنگ از آرد گندم و مغز بادام کوبیده تهیه شده و با گیاهان خشک چون ریحان و سیاهدانه تزیین شده است، بر سر مزار پیر شالیار میبرند و پس از جمع شدن بر سر مزار پیر، نانها را روی هم میریزند و آنها را خرد کرده، با ماست بین حاضران تقسیم میکنند.
به نظر میرسد این مراسم که هم زمان با جشن سده بر پا میشود یادگار روزگار پرستش مهر در این سامان است.
در همین رابطه هنرمند سرشناس شهرستان پاوه آقای پژمان شجاعی تصاویری دیدنی از این مراسم را با دوربین عکاسی خود ثبت کرده است که شما را به دیدن این تصاویر دعوت می کنیم.
پیرشالیار یکی از۹۹یابه تعبیری ۷۲پیرهورامان است که برخلاف ادعای خیلی ها پیرشالیار متعلق به قبل ازاسلام است که متاسفانه جریانات خاص مذهبی بارسوخ به این مسئله میکوشند این مسئله رابه بعد ازاسلام نسبت دهند و جوانان را از میهن پرستی وزادگاه خویش بدور سازند تا مقدمات زایش داعشی دیگر را در منطقه فراهم سازند(این جریانات در قالب نویسنده ومدرس دینی و….هم اکنون در نقاطی از منطقه در حال رخنه به باور و تفکرات مردم هستند و بیشتر مردم انها را میشناسند)
درحالیکه سرزمین گسترده اورامانات(درگذشته جغرافیای بیشتری راشامل میشده است ) یکی ازمراکزترویج آیین مانوی ومیترایی وزردشتی میباشد که واژه پیر یا بابا واژگانی هورامی، ایرانی هستندکه بعدها ازطریق آیین میترایی به اروپا راه یافته است که اصطلاح بابانوئل وپاپ در زبان انگلیسی این موضوع راثابت میکند درواقع کل۹۹پیرهورامان جریانات خاص مذهبی راتبلیغ میکرده اند که آیین کهن یارسان(سلطان اسحاق)یاشاه هورامان وایین ایزدیها ازاین منطقه برخاسته اند وسرزمین هورامان زادگاه این آیین ها بشمارمیرودواشعار هورامی کتب یارسان که دررابطه باخلقت جهان وادم وحوا وشیطان است ثابت میکند که تمام پیرهای هورامان متعلق به قبل ازاسلام میباشند……ارتباط پیروباباهای هورامان واسامی عبری ویهودی واین اواخر اسلامی آنها باهم پیوند محکم سرزمین هورامان بابین النهرین (و این اواخر اسلام)رابه اثبات میرساند(اسحاق،درویش موسی،بنیامین،سلیمان، میکاییل،شالیارکه همان شهریار است و…… )وهمچنین واژه اورامان که از اور به معنای شهرگرفته شده است(اورشلیم،اورامان،اور دربین اانهرین،اورمیه یاارومیه)سالخوردگان هورامی زبان همچنین براین باورند هورامیها بدلایلی به اورشلیم رفته وجز صنعتکاران وسازندگان چیره دست درباروملک حضرت سلیمان بوده اند وبعد ازدرگذشت حضرت سلیمان به اورامانات بازگشته اند وصنعتهای آن سرزمین راباخود اورده اند وگروهی نیز به فرقه گرایی پیوستند(پیکره مردوک شهرپاوه بردامنه کوه شاهو )اثبات کننده آن موضوع است که گروهی از مردم بازگشته ازاورشلیم به فرقه های…..تمایل داشته اند که پیر شهریار(شالیار )مردم رابه یکتاپرستی وتشویق به دین کهن ایرانیها دعوت کرده است ودرپایان اینکه یکجانشینان سرزمین هورامان وهورامیها موزه ای زنده وبزرگ از زبان ادبیات آیین وتفکرباستان است که امیدوارم هرچه زودترثبت جهانی هورامان دریونسکو انجام پذیرد.