ج 10 فروردین 1403 ساعت 16:46

اعتیاد و پیامدهای آن

اعتیاد و پیامدهای آن

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : اعتیاد از جمله مسائل اجتماعی در ایران است که در دهه های گذشته در ساخت اجتماعی اش دگرگونی هایی ایجاد شده است. وابستگی و سوءمصرف مواد یک بیماری است. اختلال وابستگی به مواد، معمایی بسیار پیچیده، چند وجهی و با ابعاد جهانی است  اعتیاد به مواد مخدر، بیماری روانی […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : اعتیاد از جمله مسائل اجتماعی در ایران است که در دهه های گذشته در ساخت اجتماعی اش دگرگونی هایی ایجاد شده است. وابستگی و سوءمصرف مواد یک بیماری است. اختلال وابستگی به مواد، معمایی بسیار پیچیده، چند وجهی و با ابعاد جهانی است

 اعتیاد به مواد مخدر، بیماری روانی عود کننده و مزمنی است که با اختلالات انگیزشی شدید و از دست دادن تسلط رفتاری همراه است. بر طبق گزارش منتشر شده توسط دفتر مبارزه با مواد و جرم سازمان ملل در سال ۲۰۱۲ حدود ۲۳۰ میلیون نفراز مردم جهان در سال ۲۰۱۰ مواد مصرف نموده ا ند که جمعیتی بالغ بر ۵ درصد از افراد بالای ۱۸ سال را تشکیل میدهند و حدود۲۷ میلیون از آنها به مواد وابسته هستند و در چند سال اخیر، روند اختلال مصرف مواد غیرقانونی ثابت بوده است، هر چند بعضی ازکشورهای رو به توسعه، افزایش مقدار اختلال مصرف مواد را شاهد هستند .اعتیاد و پیامدهای آن

 

به دلایل مختلف از جمله دلایل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی، مصرف مواد مخدر بیش از دیگر رفتارهای پرخطر مورد توجه عموم قرارگرفته است.تجارت آن به یکی از سودآورترین تجارتها در سطح جهان تبدیل شده و این در حالی است که تقریبا در همه کشورها خرید و فروش و مصرف آن غیرقانونی است .

 

ضرورت شناخت ابعاد و سطوح این مسأله اجتماعی زمانی عمیقتر درک میشود که بدانیم سازمان ملل متحد، پدیده اعتیاد را از جرایم سازمان یافته تلقی و اقدام به، صدور کنوانسیونها و پروتکلهای مختلف برای مقابله با آن کنوانسیون های ۱۹۷۱-۱۹۶۱ ، پروتکل اصلاحی ۱۹۷۲ و کنوانسیون ۱۹۸۸ نموده است. حجم گسترده تجارت و -چرخش مالی مرتبط با قاچاق مواد مخدر در سطح جهان و نقش مافیای منطقه ای و جهانی این موضوع را بسیار قابل تأمل کرده است.

 

سوءمصرف مواد، به عنوان یک مسئله اجتماعی هنگامی مطرح شد که پدیدهای اجتماعی نظیر شهرنشینی وصنعتی شدن به وقوع پیوست. ملزومات ناشی از صنعتی شدن موجب تنشهایی در سطوح شخصی و اجتماعی گردید. گمنامی شهری نه تنها از نقش نظارتی- خانواده کاست، بلکه موجب کاهش نقش نظارتی مذهب نیز شد. این گمنامی با از خودبیگانگی انسان مضاعف گردید. تمنیات سیری ناپذیر انسان باعث تنش ها و محرومیت های بیشتر انسان شد و این خود موجب گردید که در مرحله اول، آرامش خود را در پناه بردن به مواد مخدر جستجو کند و نهایتاً هنگامی که مشکلات تحمل ناپذیر می شدند به اعتیاد روی آورد. مسئله تخلفات مرتبط با مواد مخدر یکی از پیچیده ترین چالشهایی است که در حال حاضر جامعه ایران از آن رنج میبرد. افزایش تخلفات مواد مخدر در ایران باعث این آگاهی فزاینده شده که ایران با یک مساله اجتماعی عمده مواجه است .

 

روان شناسان و پژ.هشگران اجتماعی برای مصرف مواد مخدر دلایل گوناگونی را مطرح کرده اند. برخی بر این باورند که تلاش برای پذیرفته شدن از سوی جامعه و بالغ نشان دادن خود، دوستان ناباب، بیکاری از جمله علل گرایش به مصرف مواد است .

 

 مصرف مواد مخدر جنبه های مختلف زیستی ،روانی و اجتماعی بسیاری از انسانها را متاثر می سازد. مصرف طولانی مدت یا ایجاد اعتیاد نه تنها تاثیر سوء در وضعیت اقتصادی و اجتماعی شخص مصرف کننده مواد یا معتاد می گذارد؛ بلکه نقش تعیین کننده ای نیز روی روان و هیجانات افراد دارد.

 

اگرچه بر عامل های اجتماعی در گرایش به مواد تاکید بسیار می شود اما سوء مصرف می تواند با فرایندهای  روان شناختی نیز مرتبط باشد.

 

یکی از عوامل موثر و حمایت کننده در تمایل و آمادگی به اعتیاد جوانان، جو عاطفی خانواده و میزان ارتباط مطلوب فرد با والدین است. پژوهش ها خانواده را به عنوان یکی از مهمترین عوامل در پیشگیری و یا ایجاد کننده گرایش فرزندان به سمت مواد مخدر برشمرده اند.

 

به  طور کلی روان شناسان در گستره تحقیق های متعدد خود به این نتیجه رسیده اند که خانواده مطلوب، خانواده ای است که امنیت عاطفی و احساس ارزشمندی، باور تعلق و مورد علاقه بودن را تامین کند.

 

 اعتیاد  و سوء مصرف مواد مخدر به مثابه یک مساله اجتماعی، پدیده ای است که همراه با آن توانایی جامعه در سازمانیابی و حفظ نظم موجود از بین می رود و باعث دگرگونی های ساختاری در نظام اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در یک جامعه می شود .

 

پدیده اعتیاد پیامدهای ناخوشایند بسیاری در پی دارد که می توان به چالش ازهم پاشیدگی خانواده ها و طلاق، فرزندان بی سرپرست و آینده آنان، درگیرشدن نسل جوان در این مشکل و به هدر رفتن منابع مالی و اقتصادی کشور، پرشدن زندان ها و افزایش سایر انحرافات اشاره نمود .

 

اعتیاد یک پدیده مخرب اجتماعی است، زیرا اثرات نامطلوب و عواقب وخیم آن تنها دامن گیر شخص معتاد نمی شود، بلکه  همه افرادی که به گونه ای با معتاد وابستگی و ارتباط نزدیک دارند، را در بر می گیرد؛ مخصوصا اگر فرد معتاد مسئول اداره یک خانواده و در نقش یک همسر و یا پدر نیز باشد.

 

مصرف مواد مخدر و به تدریج فروش آن، سرآغازی برای دیگر اشکال بزهکاری است زیرا فرد معتاد ناگزیر است برای تهیه مواد مخدر دست به سرقت یا هر عمل غیر قانونی دیگری بزند.

 

 مصرف مواد مخدر عوارض و پیامدهای فردی و خانوادگی و اجتماعی مختلفی دارد.

 

عوارض فردی:

مرگ و یا آسیب ناشی از تصادفات جاده ای یکی از پی آمدهای جسمی سوء مصرف مواد مخدر است. هم چنین مواد مخدر در معتادان عوارض جسمی ایجاد می کند. فردی که به مواد مخدر معتاد است، ‌اگر مصرف روزانه اش متوقف شود و از ۱۰ تا ۱۲ ساعت تجاوز کند، ‌به عوارض جسمی هم چون: ناراحتی های عصبی، ‌اضطراب، بی قراری، عطسه کردن، ‌ریزش مکرر آب بینی و چشم، ‌استفراغ مکرر، سوء هاضمه، ‌سوء تغذیه، ‌اختلالات گوارشی، اختلالات قلبی و عروقی، اختلالات مغزی، اختلالات تنفسی و ریوی‌، عفونت های خطرناک، تأثیر بر غدد جنسی و ضعف آنها، تأثیر بر هورمون ها و تغییر آن ها، ‌سقط جنین و غیره دچار می شود و در نهایت از بین می رود.

عوارض خانوادگی:

خانواده اولین کانونی است که از طرف شخص معتاد بی رحمانه مورد هجوم قرار گرفته و از هم متلاشی می شود .عوارض خانوادگی اعتیاد ملموس تر در معرض دید افراد قرار می گیرد؛ زیرا اعتیاد از رشد نسبی فرد و خانواده وی در کلیه زمینه ها می کاهد. طبق آمارهای موجود، حدود ۳۰ درصد از علل طلاق ها به مواد مخدر و اعتیاد مربوط می شود. در این گونه خانواده ها جرو بحث و درگیری و نزاع بین زن و شوهر معتاد بسیار فراوان است. عموماً افراد معتاد، خانواده ای متشنج دارند و حتی همسایه های دور نیز از وجود مشکل آن ها آگاه می شوند. هم چنین روابط خانوادگی این افراد با همسایگان و خویشاوندان محدود می شود از جمله عوارض دیگر اعتیاد در خانواده می توان به: غفلت از فرزندان، خشونت در خانواده، افت سطح اجتماعی و اقتصادی خانواده ، افت تحصیلی فرزندان، فرار کودکان و طلاق اشاره کرد .

عوارض اجتماعی:

هزینه نگهداری مجرمان مواد مخدر و معتادان در زندان ها، هزینه بالایی است و دولت این هزینه ها را باید در قسمت های بهداشت، تغذیه، پوشاک، ‌پرسنل، هزینه ساخت زندان و هزینه انتظامی متحمل شود. هزینه های مربوط به نیروی انتظامی از قبیل: تأسیس یگان های ویژه مبارزه با مواد مخدر، خرید دستگاه ها، ‌ساختمان و تجهیزات‌، استخدام و آموزش پرسنل و موارد دیگر تخصصی، هزینه های بسیار قابل توجهی است. هزینه دست مزدهای بالای قضات و مخارج دادگاه های انقلاب را نیز نباید از نظر دور نگه داشت.

با توجه مسائل گفته شده  باید دراین زمینه آموزشهای لازم در وهله اول به خانواده ها و بعد از آن در مدارس  داده شود تا از این آفت خانمان سوز در امان بود.

منابع و ماخذ:

باقری، معصومه و دیگران، (۱۳۸۹)، بررسی عوامل اجتماعی موثر بر پدیده ی اعتیاد در شهر اهواز، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و یکم، شماره پیاپی (۳۸) شماره  دوم تابستان.

دانایی، نسرین (۱۳۹۴). برنامه ریزی اوقات فراغت، تهران، انتشارات ساکو.

رضایی، احمد و دیگران، (۱۳۹۳)، نقش خانواده در گرایش جوانان به اعتیاد در شهرستان ورامین، فصلنامه مطالعات جامعه شناختی جوانان، سال پنجم،شماره پانزدهم، پاییز،۵۰-۲۷٫

عسگری، پ، صفرزاده، س. و قاسمی مفرد، م.(۱۳۹۰). رابطه جو عاطفی خانواده و جهت گیری مذهبی  با گرایش به اعتیاد. مطالعات  اسلام و روان شناسی،۵(۸)،۲۶-۷٫

منشئی،غ.ر و مظاهری م.م .(۱۳۸۸). الگوی پیش بینی وابستگی به مواد بر اس مولفه های هوش هیجانی. تحقیقات روان شناختی،۳۱۱)،۵۰-۴۱٫

میرزایی علویجه، م. نصیرزاده، م و دیگران.(۱۳۹۲) تاثیر عملکرد خانوادخ در وابستگی جوانان به موادمخدر صنعتی. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقای سلامت ایران،۱(۲)، ۳۰-۱۹٫

نابدل، یونس( ۱۳۸۹) راهنمای پزشکی در درمان وابستگی به مواد. تهران: انتشارات ارجمند.

هاشمی، علی) ۱۳۸۳(.نگاه نو، اقدام نو در مبارزه با مواد مخدر، ریاست جمهوری ستاد مبارزه با مواد مخدر.

Dallas, T.X., David, W. & Julie, K. (2010). Staley Behavioral Neuroscience of Drug Addiction. Biosocieties, 39, 22-

 

 

تهیه و تدوین : واحد پیشگیری اداره بهزیستی پاوه

2 پاسخ برای “اعتیاد و پیامدهای آن

  • علی در تاریخ تیر 8, 1397 گفت:

    متاسفم برای واحد پیشگیری اداره بهزیستی پاوه که فقط کپی پیست بلدن!
    آقا این مطالب شما کپی شده از چند مقاله که اگر خوب بررسی کنید متوجه میشید این مقالات فارسی هم در اصل رفرنسشون برمیگرده به یافته های خارجی!
    شما این همه در پاوه مشغولید آیا نمیتونید مشکلات رو ریشه یابی کنید؟
    یه دانشجوی ترم اول کارشناسی هم توانایی همچین گردآوری مطالب رو داره. لطفا از به اصطلاح متخصصین خود بخواید یا زحمت بکشن مطالب نشر ندن و یا اینکه مطالبی که بیان میکنند با توجه به ساختار شهر پاوه و مشکلات نوجوانان٬ جوانان و خانواده های این مرز و بوم باشه و اینکه شما در بهزیستی به چه میزان توانسته اید به این مشکل بپردازید و یاری برسونید!؟

  • دانشجو در تاریخ تیر 8, 1397 گفت:

    مسوولین در مورد برخورد با آورندگان وفروشندگان چکار گرده اند لطفا برای مردم توضیح دهند؟؟؟؟!!!!

پاسخ دادن به دانشجو لغو پاسخ