پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:دهم سپتامبر به عنوان روزجهانی پیشگیری ازخودکشی نام گذاری شده است. پدیده خودکشی که از عوارض مهم دنیای صنعتی عصرحاضر است، بیشتر متأثر از نابسامانی­ها،اختلال­های روانی و نابرابری­های اجتماعی است.بحث خودکشی در ارتباط با جامعه‌شناسی و در کنار روان‌شناسی سابقه‌ای طولانی دارد.پژوهش معروف دورکیم،جامعه‌شناس قرن ۱۹ در زمینه خودکشی نخستین تلاش جامعی بود تا جایگاه تاثیرگذار عوامل اجتماعی را در تبیین روند خودکشی در جوامع عیان و آشکار سازد.

خودکشی از آسیب های مهم فردی و اجتماعی است که به طور متوسط در میان معتادان و بیماران روانی بیشتر است. فرد خودکش چنان دچار یأس می­گردد که بر این باور است در زندگی به اهداف و امیال خود نرسیده است و زندگی مفهوم خود را از دست داده است و مرگ بهتر از آن قلمداد می شود.

خودکشی عبارت است از هر نوع مرگی که نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم کردار منفی یا مثبت آگاهانه خود قربانی است که می بایست چنان نتیجه ای به بار آورد. منظور از مثبت بودن این است که فرد کاری را انجام می­دهد که به مرگ وی می­انجامد؛ مانند اینکه خود را از جایی مرتفع به پایین می­اندازد. و منفی بودن عمل بدین معناست فرد از انجام کاری امتناع می­کند تا به مرگ وی می­انجامد؛مانند خودداری کردن طولانی مدت از نوشیدن آب. آگاهانه بودن عمل نیز به این معناست که فرد می­داند عمل وی به مرگ خواهد انجامید.

هر خودکشی می­تواند به دلیلی انجام گیرد و هر کدام ویژگی خاص خود را دارند ام عامل مشترک متعددی در میان آنها وجود دارد. برخوردار نشدن از حمایت‌های اجتماعی،نابرابری‌های اقتصادی، نابرابری‌های اجتماعی و ناکامی همگی از عوامل خودکشی هستند.درزندگی شهرنشینی کنونی،جمعیت بسیار زیاد در شهرها و عدم تجانس افراد با هم واحساس غربت،تنهایی وکم ‌شدن تعداد افراد خانواده‌ها و کاهش‌یافتن محبت خانوادگی،افزایش استقلال فردی،هم‌چشمی‌ها و پیداشدن آرزوهای دور و دراز زندگی مادی،خواستن‌ها و نتوانستن‌ها،فرار ازخانواده و پناه‌بردن به اجتماع نا آشنا،سرگشتگی درمیان ارزش‌های متضاد زندگی شهری جدید،ناتوانی درمبارزه با دشواری ها وشکستها و نومیدیها،محرومیت درعشق توام با فقر مادی،از دست دادن عزیزان،رنج­های شدید و غیرقابل تحمل و سرانجام ضعف یا رنجوری شخصیت آن چنان ناراحتی‌هایی ایجاد می کند که فرد خود را در نابودی و پوچی جستجو می کند و دست به خودکشی میزند. تمامی این موارد مذکور می­تواند عاملی برای اقدام به خودکشی باشد.

اگرچه به طور قطع نمی­توان پیش­بینی کرد که چه کسانی در آینده به خودکشی دست می­زندد اما بعضی از ویژگی­ها در میان افرادی که به این امر اقدام می­کنند مشترکند که عبارتند: افسردگی و غمزدگی، گسیختگی ناگهانی در روابط صمیمانه شخصی، انزوای اجتماعی، الکلیسم و اعتیاد، فقر و محرومیت مزمن، رفتارهای پرخاشگرانه در خانه و محیط اجتماعی، صحبت­های مکرر در مورد خودکشی، تغییرات ناگهانی در رفتار مانند بی­قراری­های غیرعادی، ناآرامی یا انتقال از افسردگی به حالت خوشی و شادمانی که باعث پوشاندن حالات روانی اصلی می­شود، بیماری­های روانی.

کاملاً پیداست که خودکشی پدیده ای است که ممکن است درهر قشری از جامعه اتفاق بیفتد ،اما تلاش در کاهش عوامل تنش زای محیطی ،خانوادگی ،تحصیلی وسازمان ها و آموزش بهداشت روانی ازطریق رسانه ها ی گروهی می تواند ازراه کارهایی باشد که ازروند رو به رشد نرخ خودکشی در جوامع بکاهند. در پایان نظری اجمالی بر برخی اقدامات پیشگیرانه در مورد خودکشی خواهیم داشت. این موارد بیشتر شامل اقداماتی می­باشد که سایر افراد و نهادهای اجتماعی باید انجام دهند تا فرد دچار یأس به مرحله اقدام به خودکشی نرسد:

مشاوره،راهنمایی و حمایت فرد و روان درمانی فرد، مشاوره،راهنمایی و حمایت فرد و روان درمانی فرد،همبستگی اجتماعی درحد اعتدال باقی بماند و درتعیین سرنوشت و مسیر زندگی افراد،هم مصالح فردی و هم مصالح جمعی به یک اندازه در نظرگرفته شوند و فشار و نظم اجتماعی درحد معقول و مطلوب باشد.

احساس هویت اجتماعی در افراد تقویت شود زیرا باعث از بین بردن انزوای اجتماعی و غیرهدفمند کردن زندگی فرد می شود و افرادجامعه بر اساس آن ،جایگاه و منزلت واقعی خود را کسب می کنند. اشاعه فرهنگ احترام به حقوق انسانی و اصلاح الگو های ارتباط بین زن و مرد تعمیق باورها و نگرش های دینی با به کار گیری شیوه ی تبلیغی مؤثر.(دینداری عاملی اصلی در کاهش میزان خودکشی است.)

مقابله با آداب و رسوم غلط اجتماعی درباره ی زنان. آشنا کردن خانواده با علایم و دگرگونی های رفتاری فرد قبل از خودکشی ایجاد خانه ی سلامت وخطوط تلفن بحران تعلیم و تربیت روحانیون ،پرستاران ، پلیس، معلمان و سایر مسئولینی که با افراد زیادی ذر تماس هستند و همین طور باید تصویر فرد از خود و آینده اش را هموراه با عقاید مذهبی روشن کرد چرا که از موانع بسیار با اهمیت در پیشگیری از خودکشی می باشآداب اجتماعی

ارسالی از واحد پیشگیری اداره بهزیستی شهرستان پاوه