پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:تب خونریزی دهنده ویروسی کریمه کنگو(CCHF)یک بیماری خونریزی دهنده تب دار حاد است که در طبیعت به وسیله کنه منتقل میشود و در آسیا، اروپا و افریقا وجود دارد.مهمترین راه آلودگی کنه،خونخواری کنه نابالغ از مهره داران کوچک می‌باشد.یک بار آلودگی موجب می‌شود کنه در تمام طول مراحل تکامل آلوده باقی بماند و کنه بالغ ممکن است عفونت رابه مهره داران بزرگ مثل دام‌ها منتقل کند.عفونت در انسان پس از گزش کنه آلوده یا له کردن آن روی پوست نیز ایجاد میشود.

بیماری در حیوانات اهلی هیچگونه علائم مشخصی ندارد و خطر انتقال بیماری در انسان در طی ذبح حیوان آلوده و یا یک دوره کوتاه پس از ذبح حیوان آلوده وجود دارد( بدنبال تماس با پوست یا لاشه حیوان).همچنین تماس با خون و بافت بیماران بخصوص در مرحله خونریزی یا انجام هرگونه اعمالی که منجر به تماس انسان با خون، بزاق، ادرار، مدفوع و استفراغ آن‌ها گردد باعث انتقال بیماری میشود. بیمار در طی مدتی که در بیمارستان بستری است به شدت برای دیگران آلوده کننده است.افرادی که بیشتر در معرض خطر می باشند عبارتند از: دامداران و کشاورزان، کارگران کشتارگاهها، دامپزشکان و کارکنان بهداشتی و درمانی(بیمارستان‌ها). شیوع بیماری بیشتر در فصل گرم سال می باشد.

علائم بالینی بیماری چهار مرحله دارد:

۱-دوره کمون(حضور بدون علامت ویروس در بدن):بستگی به راه ورود ویروس دارد. پس از گزش کنه، دوره کمون معمولاً یک تا سه روز است.دوره کمون بدنبال تماس با بافت‌ها یا خون آلوده معمولا پنج تا شش روز است و حداکثر زمان ثابت شده ۱۳ روز بوده است.

۲- قبل از خونریزی:شروع علائم ناگهانی حدود ۱ تا ۷ روزطول می کشد(متوسط ۳ روز)
بیمار دچار سردرد شدید، تب، لرز، درد عضلانی(بخصوص در پشت و پا‌ها)، گیجی، درد و سفتی گردن، درد چشم، ترس از نور(حساسیت به نور) می‌گردد.
ممکن است حالت تهوع، استفراغ بدون ارتباط با غذاخوردن و گلودرد در اوایل بیماری وجود داشته باشد که گاهی با اسهال و درد شکم و کاهش اشتها همراه می شود. تب معمولا بین ۳ تا ۱۶ روز طول می‌کشد. تورم و قرمزی صورت، گردن و قفسه سینه، پرخونی خفیف حلق و ضایعات نقطه‌ای در کام شایع هستند.کاهش ضربان قلب و کاهش فشارخون هم ممکن است دیده شود. یکسری تغییرات در سلول های خونی از قبیل افت تعداد پلاکت ها و گلبول های سفید هم در این مرحله معمولا مشاهده می‌گردد.

۳-مرحله خونریزی دهنده: مرحله کوتاهی است که به سرعت ایجاد می شود و معمولا در روز ۳ تا ۵ بیماری شروع می شود و ۱ تا ۱۰ روز(بطور متوسط ۴ روز) طول می کشد. در این مرحله خونریزی های کوچک در مخاط و ‌ پوست دیده می شود و  بدنبال آن ممکن است در همان محل‌ها گسترش یابد و بزرگتر شود.سایر پدیده های خونریزی دهنده مثل مدفوع خونی، ادرار خونی ،خونریزی از بینی، لثه و خونریزی از رحم هم گاها ایجاد میشود و گاهی خلط خونی، خونریزی در ملتحمه و گوش‌ها نیز دیده میشود.کبد و طحال در یک سوم بیماران بزرگ می‌شود معمولا بین روزهای ۶ تا ۱۴ بیماری، آزمایشات آنزیم های کبدی غیرطبیعی هستند. مرگ به دلیل از دست دادن خون، خونریزی مغزی، کمبود مایعات بدلیل اسهال، یا ادم ریوی ممکن است ایجاد شود.

۴. دوره نقاهت: بیماران از روز دهم وقتی ضایعات پوستی کمرنگ می شود، بتدریج بهبودی پیدا می‌کنند. اغلب بیماران در هفته‌های سوم تا ششم بعد از شروع بیماری وقتی شاخصهای خونی و آزمایش ادرار طبیعی شد از بیمارستان مرخص می‌شوند. مشخصه دوره نقاهت طولانی بودن آن به همراه ضعف است که ممکن است برای یک ماه یا بیشتر باقی بماند.

تشخیص بیماری تب کنگو:
تشخیص بیماری با شروع علائم حاد بیماری همراه با سابقه مسافرت به مناطق روستایی یا تماس با دام یا گزش کنه مطرح می‌گردد و لازم است افرادی که مشکوک به داشتن چنین علایمی هستند حتما توسط پزشک ویزیت شوند.

نکاتی که لازم است توسط همشهریان گرامی مدنظر قرار بگیرند:

قصاب‌ها و افرادی که مستقیم با دام سروکار دارند و یا افرادی که دام را در منزل یا مجاورت منزل خود نگهداری می‌کنند، بیشتر در معرض ابتلا به بیماری هستند،چنانچه گوشت از منبع نامطمئن تهیه شود، احتمال ابتلا به بیماری افزایش پیدا می‌کند. ذبح کنار خیابانی و خرید آن؛ خطرناک است. این گوشت‌ها مورد تایید سازمان دامپزشکی نبوده و ممکن است آلوده باشد.افرادی که در کشتارگاه‌ها کار می‌کنند، باید از دستکش و چکمه و روپوش استفاده کنند.درواقع رعایت بهداشت فردی تنها راه پیشگیری از ابتلا به بیماری است.

دکتر جواد محمدی-پاوه ۰۷/۰۳/۰۸

منبع:
راهنمای کشوری مبارزه با بیماری تب خونریزی دهنده کریمه کنگو