س 29 اسفند 1402 ساعت 05:50

درک واقعی از حدود انتظارات متقابل نماینده ومردم / شیوا یوسفی

درک واقعی از حدود انتظارات متقابل نماینده ومردم / شیوا یوسفی

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : ثبت نام شوراهای اسلامی شهر و روستا اینک درشرف انجام است، هرچند تفاوت هایی در عمل بین این دو (منتخبین مردم) مشهود است و هریک به تناسب حیطه ی کارکردی دردو حوزه ملی ومحلی وظایفی بر آنها مترتب است، لکن تشابهات فراوانی نیز وجود دارد. عدم شناخت ازشرح وظایف وحدود […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : ثبت نام شوراهای اسلامی شهر و روستا اینک درشرف انجام است، هرچند تفاوت هایی در عمل بین این دو (منتخبین مردم) مشهود است و هریک به تناسب حیطه ی کارکردی دردو حوزه ملی ومحلی وظایفی بر آنها مترتب است، لکن تشابهات فراوانی نیز وجود دارد.

عدم شناخت ازشرح وظایف وحدود انتظارات موجب افزایش توقعات ودر ادامه کدورت هایی گردیده که در واقع آنگونه نیست، مستند بر قوانین مربوطه به شرح وظایف نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی مبادرت نمودیم تا علاوه بر شناخت منجر به همگرایی بیشتر آحاد مردم ومنتخب خویش به جهت درک متقابل حدود انتظارات می باشد.

تعاریف متعدد ومکرری از انسان به عمل آمده وهریک زاویه ای ازاین انسان ناشناخته را به نوعی بیان وتوصیف می نماید، تمامیت خواهی نیز یکی از آن ویژگی هاست که باید درجای خود مورد توجه قرار گیرد، خصیصه ای که تکاپوی آدمی را درجهت رسیدن به آمال هایش معنی ومفهوم می بخشد.

دراین شرایط معیار ارزشگذاری را باید در رسیدن به پیش فرض های ذهنی اش متمرکز دانست وبر همین اساس نیز به قضاوت نشست و حدود انتظارات اش را تبیین نمود، توقعاتی که بجای تکاپو …، حصول آن را از دیگران مطالبه می نماید وبه عبارتی کاستی ها وکمبودهایش را متوجه دیگران می نماید.

یکی از افرادی که در مقام مطالبه گری در انظار مورد توجه است، نماینده ی مردم در مجلس شورای اسلامیاست، هرچند که در گذر زمان شکل گیری وظایف آن دستخوش تغییر گردیده وکارآیی مورد انتظار را به نوعی از وی سلب نموده ودراین تغییر رویکرد دوطرف قضیه به یک نسبت متهم وایراداتی برکار آنان وارد است، بطوریکه در ادامه چنان تصور می گردد که همه ی کاستی ها وکمبودهای ازمنه ی دور ودراز منطقه مرهون کم کاری …منتخبان خویش در گذر زمان است، این رویکرد چنان مردم را متوقع نموده که حتی کارکردهای لازم التوجه را نیز کمرنگ تر از قبل نشان می دهد.

محصول تناقض فی مابین ومتعاقب آن سیل مطالبات کثیر وطویل را باید درعدم شناخت واطلاع از شرح وظایف نماینده ی مردم درمجلس شورای اسلامی فرض وتصور نمود. بدین سان به اقتباس از قانون اساسی برکارکردهای نماینده نظری می افکنیم و مسیر را بار دیگر برای خویش نمایان می سازیم که چگونه مطالبه گری موفق باشیم.

جایگاه نماینده : هرچند که نماینده از حوزه ی انتخابیه ی خاصی برگزیده می شود ولکن با وجود ارتباط در شرح وظایف آن متصور است عموماً آن را نماینده کل جامعه تلقی می‏شوند ودر واقع در قالب یک خصیصه ی ملی شناخته می شود. منطبق بر طبق اصل ۸۴ ق.ا: «هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه مسائل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید».

نمایندگی قائم به شخص است: چون نمایندگی قائم به شخص نماینده است و پس از گذراندن روند انتخاباتی وی منتخب می‌شود، لذا قابل تفویض به دیگری نیست (اصل ۸۵۵ ق. ا). نمایندگی، غیر قابل عزل است ؛ بر خلاف وکالت در حقوق خصوصی که اصولاً موکل هر وقت بخواهد می‏تواند وکیل خود را عزل کند (ماده ۶۷۹ ق.

تبصره ماده ۷۵ آئین نامه مجلس به طور مختصر وظایف نمایندگی را شامل نطق قبل از دستور، بحث‏های داخل دستور، بحث‏های جلسات کمیسیون ها، اظهار نظراتی که برای اعمال اصل هشتاد و چهارم(۸۴۴) قانون اساسی انجام می‏شود و سایر موارد نظارتی و قانونی دانسته است. (۴)

البته ماده ۷۸ آئین نامه مجلس تعهداتی برای نماینده در کنار وظایف نمایندگی پیش‏بینی کرده است که عبارتند از حفظ حیثیات مجلس و نمایندگان و رعایت نظم و نوبت و اجراء آیین نامه داخلی

اما اینکه به طور مبسوط وظایف نمایندگی چیست و چه اعمال و فعالیت‏هایی در حیطه وظیفه نمایندگی است یا در حکم وظیفه نمایندگی است(۵) به شرح ذیل بررسی می‌‏شود:

الف: وظیفه تقنینی :
وضع و تصویب قوانین ، تفسیر قوانین عادی ، تصویب مراجعه مستقیم به آرائ عمومی ، تصویب عهدنامه‏ها و …

ب: وظیفه نظارتی :
نظارت تاسیسی (مثل تشکیل دولت) ، سوال از وزرا و رئیس جمهور و استیضاح آنها ، تحقیق و تفحص در امور کشور، اظهار نظر نمایندگان در همه مسائل داخلی و خارجی کشور ، رسیدگی به شکایات مردم از طرز کار قوای سه گانه ، انتخاب حقوقدان‏های شورای نگهبان ، تصویب اعتبارنامه نمایندگان …

ج: وظیفه پاسخ به استعلام‏های قوه مجریه :
برقراری محدودیتهای ضروری در کشور ، گرفتن و یا دادن وام یا کمک‏های بلاعوض داخلی و خارجی ، صلح دعاوی یا ارجاع به داوری ، استخدام کارشناسان خارجی ، تغییر خطوط مرزی کشور ، فروش بناها و اموال نفیس دولتی

بنابراین ار اهم وظایف اصلی نمایندگان مجلس شورای اسلامی قانونگذاری و نظارت است.

وظیفه نماینده مجلس چه نیست؟
مردمان یک منطقه به نمایندگی از خودشان یک نفر را انتخاب میکنند تا حرف، مشکلات، کاستی ها را به عنوان منتخب مردم و امین مردم به گوش مراجع بالاتر برسانند و در کنار آن پیگیر خواسته های بر حق مردم و منطقه باشد….

واقعیت این است که وظایف حوزه بومی نمایندگی یک نماینده به صورت قوانینی نانوشته و فاقد چارجوب مشخص و خارج از محدوده تعیین شده در قانون است. از این رو، هر نماینده به تشخیص خود در ایفای نقش در حوزه انتخابی اش، اقدام می کند. نماینده مجلس اختیار اجرایی ندارد و در حوزه انتخابیه نیز وظیفه اش نظارتی است مثل نظارت بر نحوه اجرای قانون و مصوبات و بودجه در حوزه انتخابیه که می تواند ضعف مسئولین بومی را به مقامات عالی گزارش دهد.

نماینده مجلس باید بی عدالتی های احتمالی را درسطح منطقه پیگیری و از حق و حقوق مردم در حوزه انتخابیه خود با هدف اجرای هر چه بیشتر عدالت دفاع کرده و با تلاش و کوشش مضاعف از بی عدالتی و حق کشی نسبت به حقوق حقه مردم جلوگیری کند. معرفی شاخص ها، توانمندی ها، ظرفیت موجود از نظر کمی و کیفی به مسؤلان عالی کشوری و استانی، توسط نماینده می تواند یکی از مصداق های نظارت بر اجرای قانون باشد.

در ذیل وظایفی که بر نماینده ومردم مستند بر قوانین جاری کشور متصور است را باردیگر با هم مرور می نمائیم واحترام به مفاد آن را از شرط وشروط قانونمداری وقانون پذیری هریک از ماها می دانیم.

الف) وظایفی که بر عهده نماینده است:

۱) وظیفه نماینده درحوزه اجراییات نیست

بسیاری از مردم امور اجرایی در حوزه انتخابی مربوطه را جزو وظایف نماینده مجلس می دانند در حالی که این وظایف عمدتاً بر عهده دستگاه های دولتی و قوه مجریه می باشد. هنگامی که نمایندگان مجلس در محافل عمومی حضور می یابند مردم تقاضای رفع معضلات شهری و معیشتی را دارند، گاه تمام نارسایی‌های شهرستان را از عملکرد نماینده می‌بینند، در حالی که پرداختن به این مسایل از حیطه وظایف نمایندگان مجلس خارج است.حل معظلات و خواسته های تک تک افراد کاری بس عظیم و طاقت فرسا و از وظایف نماینده نمی باشد.

نماینده مجلس در مقام وکیل مردم موظف به نظارت بر اجرای این امور در منطقه و کشور است و با توجه مشغله کاری و حجم مطالبات مردم جز و ظایف محوله ایشان نمی باشد . سرمایه گذاری، ایجاد کارخانجات تولیدی، تعویض و نصب مدیران دستگاه های دولتی، ایجاد اشتغال، رفع معضل بیکاری، ارایه خدمات از قبیل آب، جاده، برق، گاز، تلفن و غیره از وظایف قوه مجریه و نماینده عالی دولت در شهرستان یا استان است.

۲) نماینده واسطه مردم و دستگاه های اجرایی نیست.

نماینده ای که واسطه مردم و دستگاه اجرایی شود به جای وظیفۀ تصویب قانون و نظارت بر حسن اجرای آن خود وسیلۀ دور زدن قانون و عدم اجرای آن می شود. کار نماینده مجلس رفع مشکلات شخصی یکایک موکلان نیست. نیازهای موردی مردم که می تواند با روش های غیرعوام فریبانه و نظارتی به صورتی گسترده تر و موثرتر مرتفع شود، به صورتی وقتگیر و مورد به مورد با انبوهی از نامه نگاری ها انجام و جالب این است که هر چه بیشتر نظر مردم ناآگاه از وظایف نمایندگی را جلب می کند.

۳) نماینده دخالت مستقیم در عزل و انتصابات را ندارد.

۴) نماینده شفاعت کننده نیست : نماینده نباید به عنوان یک شفاعت کننده عمل کند که اگر به عنوان مثال درخواستی از شخصی توسط ارگانی اجابت نشد، در نقش یک پدر توصیه گر وارد عمل شده و به حل مشکل به صورت موردی بپردازد. به عبارت دیگر، نمایندگان نباید خود را در حد واسطه بین بانک ها، نهادها و ارگان ها و مردم تنزل دهند. بلکه در صورتی که آشفتگی و بی قانونی خاصی مشاهده شده و یا نیاز به خدمات خاصی از سوی یک نهاد به شهرواندان وجود دارد، با نظارت بر عملکرد مدیران به اصلاح فراگیر و نه موردی امور در حوزه مربوطه پرداخته و به این شکل به بهبود امور شهری و برطرف نمودن نیازهای عموم شهروندان کمک کنند.

وظایف مردم نسبت به نماینده مجلس

موضوعی که در این برهه حساس زمانی بسیار حایزاهمیت است لزوم حمایت نماینده محترم مجلس شورای اسلامی و حرمت به ایشان می باشد.

امروز هم، همان‌گونه است حمایت و کمک به مسؤولان کشور، یک واجب و فریضه‌ی شرعی است. همه‌ی مسؤولان کشور – کسانی که این بار سنگین را بر دوش گرفتند – شایسته‌ی این هستند که مردم از آنها حمایت کنند. واجب است که از نمایند مردمی مجلس شورای اسلامی به جهت تحقق اهداف مورد انتظار مردم حمایت شود. حمایت کنید تا تقویت شوند و بتوانند توقعاتی را که از آنها می‌رود، برآورده کنند. این مخصوص این دوره انتخاباتی نبوده و نیست، مربوط به همه‌ی دوره ها بوده واست؛

وظیفه‌ى آحاد مردم در قبال مسئولین، اعتماد کردن و همراه بودن با آنهاست. همین اعتماد به نماینده به اوانرژی دو چندان دربرنامه‌ ریزی می دهد تا در ادامه بتوانند در مورد پیشرفت کشور قضاوت کنند.

مردم وقتی که با رای خود سرنوشت خویش را به دست نماینده سپرده‌اند تا آنان بتوانند هم ازعزت و شرف و …دفاع نماید و هم بتوانند امکانات کشور را به نفع آنها به کار گیرد، پس باید درطول هر دوره همراه و یاوره نماینده منتخب خود باشند.. بنابراین ما باید به مسئولان ونمایندگان خویش اعتماد کنیم اما درعین حال نیز باید مواظب ومراقب باشیم چون آرای مردم امانت الهی در دست آنهاست.

عقل ومنطق حکم می کند که فرصت لازم برای بهره وری بیشتر دراختیار نماینده ی خویش قرار دهیم واز نقدهای منفی در فضای مجازی که می تواند کاهنده ی انگیزه و…باشد اجتناب نمائیم.

وقتی منطبق بر شرح وظایف وانتظارات فاصله ی خویش را با مسئولان خود تعدیل نمائیم، در ادامه موفق شدیم که فاصله ی حقیقی را احساس ننمائیم آنگاه است که درک متقابل به وجود می ایدو امور در مسیر وفق و مرادحرکت و گام برمی دارد.

ازکلیه اندیشمندان صاحب نظران و اهل قلم درخواست می شود به جهت رسیدن به آمال و آرزوی های مردم رنجدیده مناطق پاوه و اورامانات با ارائه نظر و همراهی معنوی خود یاری گر نماینده در احقاق حقوق حقه مردم باشند امید که با همبستگی بتوانیم به بسیاری از حوائج منطقه غالب گردیم.