پ 09 فروردین 1403 ساعت 23:57

اورامان در مسیر دگرگونی/شوک ضعیف ثبت جهانی اورامان را نجات می دهد؟

اورامان در مسیر دگرگونی/شوک ضعیف ثبت جهانی اورامان را نجات می دهد؟

به گزارش سلام پاوه:اورامان تخت یکی از بخش های اورامانات است که با بافت و منظر طبیعی و فرهنگی خاص، تبدیل به یک منطقه منحصر بفرد در کشور شده است. به گزارش سلام پاوه و به نقل از ایرنا:محیطی کوهستانی با پوشش گیاهی ویژه، وجود رودخانه ها در عمق دره ها، خانه هایی پلکانی در […]

به گزارش سلام پاوه:اورامان تخت یکی از بخش های اورامانات است که با بافت و منظر طبیعی و فرهنگی خاص، تبدیل به یک منطقه منحصر بفرد در کشور شده است.

به گزارش سلام پاوه و به نقل از ایرنا:محیطی کوهستانی با پوشش گیاهی ویژه، وجود رودخانه ها در عمق دره ها، خانه هایی پلکانی در شیب کوه با مصالحی از سنگ و بدون استفاده از هیچ ملاتی و باغ هایی در شیب کوه، همه نشانه هایی از منطقه اورامانات است که آن را ویژه می کند، نشان هایی که هر روز کم رنگتر می شوند.المان ها،نشان ها، فرهنگ،روش زندگی،شیوه های امرار معاش و بسیاری از رفتارها در این منطقه و بویژه اورامان تخت که به محل اقبال گردشگران تبدیل شده بود در حال تغییر است.

گردشگرانی که به دنبال شرایط ویژه و متفاوت و منحصر بفرد این منطقه به آن سفر می کردند، بیم آن می رود که با تغییرات گسترده از آن روی برگردانند از زمانی که در دولت گذشته اوارامان تخت تبدیل به شهر شد سرعت این دگرگونی افزایش یافت.امروز تلاش هایی برای حفظ آنچه اورامان دارد، در حال انجام است اما به نظر می رسد این تلاش های پراکنده نتواند این منطقه را از تغییر گسترده و دگرگونی حفظ کند، دگرگونی هایی که با خود نشان های شهرنشینی و زندگی مدرن را به همراه دارد و با آمدن خود همه نمادهای اورامان را زیر و رو می کند.82314433-71185347

ساخت و سازهایی با استفاده از تیرآهن، آجر و سیمان عمده عاملی است که در حال تغییر منظر این منطقه است؛ ساخت و سازهایی که به گفته چنور بیگزادی سرپرست شهرداری اورامان و فتحی بخشدار منطقه هیچ دستورالعملی برای آن به آنها داده نشده است و بنابراین نمی توانند مانع آن شوند.همین ساخت و سازها البته نخستین مانع ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامان خواهد بود در حالی که مسئولین به دنبال توضیح مزیت های ثبت جهانی اورامان برای ساکنین اورامان و توجیه آنها برای ساخت و ساز با مصالح بومی و به سبک قدیمی این منطقه هستند اما از سوی دیگر خبر می رسد که اعتبار کافی برای ثبت جهانی اورامان اختصاص داده نشده است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان در این رابطه گفت: علاوه بر ثبت جهانی منظر فرهنگی به دنبال ثبت منظر طبیعی آن نیز هستیم که ثبت منظر طبیعی آسان تر است و آن را جلوتر از ثبت فرهنگی انداخته ایم اما همین هم نیاز به اعتباری دست کم 2 میلیارد ریالی دارد.

محمد رشیدی با اشاره به اینکه اعتباری از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به این امر اختصاص داده نشده است اظهار کرد: نیاز است که استانداری کردستان به طور مستقیم و یا دیگر دستگاه های اجرایی استان برای ثبت جهانی ما را یاری کنند.پیگیری ثبت جهانی منظر فرهنگی اورامان یکی از تلاش ها برای حفظ اورامان است که البته نیاز به همت بخش های مختلف در تهران و استان کردستان دارد.حال با اینکه حتی 2 میلیارد ریال برای ثبت منظر طبیعی آن هم اختصاص داده نشده است ثبت منظر فرهنگی که کاری دشوارتر و نیاز به ساماندهی وضعیت اورامان است آرزویی دور دست می نمایاند.

رشیدی البته از نیاز به حمایت و همکاری مردم منطقه نیز سخن گفت و اظهار کرد: ضوابطی با کمک بخشداری و شهرداری ایجاد و ابلاغ شده است تا در ساخت و سازها رعایت شود که بحث اصلی توجیه خود مردم اورامان برای حفظ شرایط کنونی آن است که در این راستا تلاش می کنیم نتایج و بهره های ثبت جهانی را برای آنها توضیح دهیم.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کردستان افزود:کارگاه ها و کلاس های آموزشی همایش سکونتگاه های محلی را نیز در خود اورامان اجرا کردیم که مردم به صورت مستقیم حضور داشته باشند.

رشیدی در حالی از مزیت برگزاری کارگاه در اورامان صحبت کرد که قریب به اتفاق شرکت کنندگانی که در این کارگاه های آموزشی حضور داشتند از دانشجویان دانشگاه پیام نور و عمدتا از رشته معماری بودند.از سوی دیگر دانشگاه پیام نور که پیگیر بهره گرفتن از اساتید برجسته تر در این حوزه بود به تنها استادان پیام نور سنندج برای برگزاری این کارگاه ها رضایت داد.

رئیس شورای شهر اورامان نیز معماری پلکانی، چیدمان معابر در شیب و کارگزاری سنگ به شکل خشک چین در معماری اورامان را در کشور کم نظیر دانست و گفت: طبیعت گردی هم در اورامان مورد توجه است و طبیعت بکر در کنار فرهنگ ویژه اورامان بسیاری را به این منطقه می کشاند.

ماکوان مرادی با بیان اینکه مصالح بومی بسیار گران تر از مصالح دیگر برای مردم تمام می شود، افزود: لازم است تسهیلاتی برای حفظ اصالت معماری اورامان در نظر گرفته شود.با پیشنهاد اینکه می توان از تسهیلات گردشگری برای کمک به ساخت منازل توسط مصالح بومی استفاده کرد، که قرار است معدن سنگی را در نزدیکی اورامان بیابیم تا با بهره گرفتن از آن سنگ هایی با نیمه قیمت به مردم داده شود تا مشوقی برای استفاده از مصالح بومی باشد.

وی ضمن تشکر از خدمات رسانی دستگاه ها در اورامان گفت:برخی از دستگاه ها نیز مشکلاتی ایجاد کرده اند به عنوان مثال لوله کشی گاز از طریق لوله های هوایی به منظر اورامان آسیب زده است.

مسئول پایگاه منظر فرهنگی، تاریخی اورامانات نیز گفت: وجود گونه های خاص و نادر جانوری و پوشش گیاهی ویژه اورامان می تواند به ثبت منظر طبیعی این منطقه کمک کند.
پویا طالب نیا،افزود:اگر ثبت جهانی منظر طبیعی اورامان انجام شود نمی توان به راحتی درختی را قطع کرد و یا کوه را تراشید و به ساخت و ساز پرداخت و  با اشاره به توسعه پایدار، بیان کرد:معیشت و فرهنگ منطقه باید حفظ شود و سپس به سراغ معماری رفت،چون وقتی نحوه معیشت مردم تغییر می کند معماری نیز تغییر خواهد کرد.

وی به راه اندازی پایگاه فرهنگی، تاریخی، اورامانات اشاره کرد و گفت: این پایگاه کمتر از هفت ماه است که راه اندازی شده است. تلاش ما در این پایگاه در سه بخش حفاظت و مرمت، آموزش و پژوهش خواهد بود.

طالب نیا اظهار کرد:حوزه حفاظت و مرمت به ویژه با توجه به اینکه برای توافق رسیدن با صاحبان خانه های قدیمی نیاز به هزینه هایی است اما این بخش اعتبارات لازم را نداشته است که خواستار گسترش دید نسبت به منطقه اورامانات شد و گفت: نباید اورامانات را تنها اورامان تخت دید بلکه بر اساس بررسی هایی که داشته ایم اورامان نزدیک به 70 روستا در بر می گیرد.

میراث جهانی یونسکو نام عهدنامه‌ای بین‌المللی است که موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به تمام انسان‌های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص است.بر پایه این کنوانسیون کشورهای عضو یونسکو، می‌ توانند آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی کشور خود را نامزد ثبت به‌عنوان میراث جهانی کنند حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه، به عهده تمام کشورهای عضو خواهد بود.

مکان‌های میراث جهانی ثبت ‌شده در سازمان یونسکو، مکان‌هایی مانند جنگل، کوه، آبگیر، صحرا، بقعه، ساختمان، مجموعه و یا شهر هستند.ثبت فرهنگی و طبیعی یک منطقه نیاز به همت گسترده و حمایت های مادی و معنوی چه در مرکز و چه استان مورد نظر است که تاکنون به نظر نمی رسد به آن اندازه رسیده باشد.

گزارش: امید بهمنی

یک پاسخ برای “اورامان در مسیر دگرگونی/شوک ضعیف ثبت جهانی اورامان را نجات می دهد؟

  • ساسان نقی زاده در تاریخ آبان 30, 1395 گفت:

    در اورامان با این مصالح ساختمانی که از جایی دیگر وارد شده و ساخت و سازهایی که چشم هر بیننده ای را از آن فرهنگ و تمدن گذشته دور میکندمحال است ثبت جهانی شود

پاسخ دادن به ساسان نقی زاده لغو پاسخ