ج 10 فروردین 1403 ساعت 10:44

سیستم باغداری انار روستای زردوئی مبتنی بر دانش بومی سازگار با محیط زیست/اکرم فاطمی

سیستم باغداری انار روستای زردوئی مبتنی بر دانش بومی سازگار با محیط زیست/اکرم فاطمی

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:زردوئی، روان یا روان زدویی که همچنین با نام آتورگه نیز شناخته می‌شود، روستایی از توابع بخش باینگان شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است.حدود نیمه آبان ماه امسال برای نخستین بار در مراسم جشن انار به عنوان یک فعال محیط زیستی دعوت شدم که به همراه سایر فعالان محیط زیستی توانستم […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه:زردوئی، روان یا روان زدویی که همچنین با نام آتورگه نیز شناخته می‌شود، روستایی از توابع بخش باینگان شهرستان پاوه در استان کرمانشاه است.حدود نیمه آبان ماه امسال برای نخستین بار در مراسم جشن انار به عنوان یک فعال محیط زیستی دعوت شدم که به همراه سایر فعالان محیط زیستی توانستم در این برنامه حضور داشته باشم.%d8%b2%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%b1-4

در روزهای اخیر شاهد بازتاب نسبتا گسترده ای از این جشن در سایت های خبری و رسانه ملی بودیم. اما این گزارش نگاهی متفاوت به این مراسم خواهد داشت. نگاهی ورای مراسم چند ساعته برداشت انار. به سیستم کاشت انار در منطقه ای که خاک عمق بسیار کمی دارد.به عنوان دانش آموخته رشته علوم خاک که ۱۲ سال در پشت صندلی های دانشگاههای مختلف مشغول کسب دانش درباره حاصلخیزی خاک و مدیریت پایدار خاک بوده ام و این روزها در کسوت معلمی در انتقال آنها به دانشجویان در تلاش هستم، بازدید از سیستم باغداری مردمان مهمان نواز زردوئی برای من تجربه ای بسیار گرانبها بود. تجربه ای که می خواهم آن را با شما هم در میان بگذارم.

اولین نکته ای که در بحث های دانشگاهی در بدو ورود به این رشته آموختم این بود که برای تشکیل یک سانتی متر خاک صدها سال زمان نیاز است و بنابراین حفاظت از خاک یکی از مهمترین اولویتها و مؤلفه های توسعه پایدار هر کشوری می باشد.به تجربه و در خلال سالهای تحصیل و کار دریافتم که این یافته های گرانبهای علمی فقط در دانشگاهها رد و بدل می‌شود و کشاورز زحمت کش عزیز کشورم، فارغ از این مسائل به کشت و کار بر زمین خود مشغول است. زمینی که آن را مایملک خود دانسته و خود را کاملا مختار به اعمال هر عملیاتی بر آن می داند و به اثراتی که در کوتاه مدت و دراز مدت بر خاک، آب، محیط زیست و موجودات زنده برجای خواهد گذاشت چندان اهمیتی نمی دهد.

نتیجه آنکه به گواه متخصصین امر، کشاورزی با این شرایط به دور از هرگونه پایداری است. به دیگر سخن، کشاورزی که در آن آب، خاک و محیط زیست رو به نابودی و زوال باشند، کشاورزی پایدار نیست.با این مقدمه سیستم باغداری روستای زردوئی را از دید مقوله کشاورزی پایدار مورد بررسی قرار خواهم داد:

یکی از روشهای حفاظت خاک و آب در مناطق شیبدار تراس بندی (سکو بندی) شیب می باشد. تراس بندی باعث شکست شیب و کاهش سرعت جریان آب و افزایش زمان نفوذ آب باران می شود. کشت گیاهان نفوذ آب باران را بیشتر کرده و حفاظت خاک نیز بیشتر می شود.مردم زردوئی بدون گذراندن واحدهای درسی مربوطه در کلاسهای درس دانشگاهی با تکیه بر دانش بومی،تنها با استفاده از قطعات سنگ، تراس بندی را پیاده کرده و باغات انار را احداث نموده اند. با این کار نه تنها از هدر رفت آب و خاک جلوگیری کرده اند بلکه با ذخیره آب و حفاظت خاک اشتغال زایی هم کرده و سبب کاهش مهاجرت مردم روستا به شهرها و تحقق یکی دیگر از مؤلفه های کشاورزی پایدار شده اند.

در کنار جاذبه های گردشگری این روستا، قطعا انارهای درشت، آبدار و خوشرنگ و سایر محصولات کشاورزی گردشگران را به رفتن به این روستا ترغیب خواهد نمود.سخن من با گردشگران عزیزی که به روستای زردوئی سفر می کنند این است که در این روستا به باغات انار با دید تجلی اراده مردمی نگاه کنند که تنها با دست، سنگ و اراده قوی به همه ثابت کرده اند که بیش از هر کس دیگری ارزش آب و خاک را می دانند.

و روی سخن با فعالان محیط زیست آنکه دانش بومی هر منطقه را پاس داشته که تکیه بر خرد هزاران ساله دارد و کاملا با محیط زیست سازگار می باشد و با استفاده عملی از آنها در حفاظت از منابع طبیعی در نیل به کشاورزی پایدار گام های اساسی تر بردارند.در پایان از مهمان نوازی های بی دریغ مردم مهربان و سخاوتمند روستای زردوئی مخصوصا سمن محیط زیستی انجمن سبز زردویی صمیمانه سپاسگزارم.

اکرم فاطمی
استادیار گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه رازی

%d8%b2%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%b1-2

%d8%b2%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%b1-1

%d8%b2%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%b1-3

%d8%b2%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%b1-4

%d8%b2%d8%b1%d8%af%d9%88%d8%a6%db%8c-%d8%a7%d9%86%d8%a7%d8%b1-5

یک پاسخ برای “سیستم باغداری انار روستای زردوئی مبتنی بر دانش بومی سازگار با محیط زیست/اکرم فاطمی

  • ضیائی - کرمانشاه در تاریخ آبان 20, 1395 گفت:

    سلام
    تک تک سنگ چین های جای جای هورامان نشان از سخت کوشی مردم این دیار دارد مردمی که با دستان خالی، خانه، راه، زمین کشاورزی و … را از دل سنگ ها ایجاد نمودند و با تلاش مثال زدنی، به زندگی خود در میان کوهها پایداری بخشیدند.