پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : یکی از مسائل و معضلات مهم زیست محیطی که اکثر شهرهای کشور ما با آن روبرو هستند، مدیریت مواد زائد شهری، صنعتی، درمانی و مواد زائد خطرناک می باشد. مدیریت مواد زاند عبارت است از مجموعه ای از مقررات منسجم و هماهنگ در زمینه ی کنترل تولید، ذخیره و یا جمع آوری، حمل و نقل، پردازش و دفع مواد زائد که منطبق بر بهترین اصول بهداشتی، اقتصادی، زیبا شناختی و سایر الزامات زیست محیطی و مطلوب های عمومی باشد. از جمله مراحل مدیریت پسماند کاهش بازیافت و تبدیل زائدات به مواد قابل استفاده می باشد.[1] در تمام این مراحل مقداری مواد باقی می ماند که دفن می شوند، لذا انتخاب محل دفن مناسب برای پسماندها مهمترین مرحله در مدیریت مواد زائد می باشد.[2] انتخاب محل دفن نامناسب سبب آلودگی آب، خاک و هوای منطقه می شود. معیارهای متعددی جهت انتخاب محل مناسب برای دفن پسماندها ارائه شده است و به عبارتی هر یک از معیارها بر اساس یکی از زمینه های علمی بنا شده که باعث می شود مطالعات مکان یابی هویت چند بعدی و ساختار میان رشته ای یابد.

هدف نهایی از مکان یابی دستیابی به مناسب ترین محلی است که کمترین اثرات سوء را برای محیط زیست و منابع طبیعی اطراف و از نظر اقتصادی کم هزینه ترین و از دیدگاه مهندسی نیر بهترین ویژگی را دارا باشد. برای انتخاب یک مکان مناسب بمنظور دفن بهداشتی پسماند لایه های اطلاعاتی ذیل باید مورد استفاده قرار گیرند: شیب منطقه، کاربری اراضی، نقشه زمین لغزش، خطوط ارتباطی، فاصله از مراکز شهری و جمعیتی، خاک منطقه، مناطق اکولوژیکی و چشم اندازها، شبکه هیدروگرافی و آبهای زیر زمینی، جهت باد غالب و …[3]

هرچند باید پذیرفت که شرایط توپوگرافی و پستی بلندی در شهرستان پاوه بسیار ویژه می باشد و یافتن مکان مناسب برای دفن مواد زائد جامد شهری مشکل بنظر می رسد اما نمی توان به این دلیل باب مطالعه علمی و آکادمیک در این زمینه را بست.

هرچند که گفته می شود زباله های جمع آوری شده در شهرستان دفن می شوند اما هیچگاه دفن بدین صورت قابل قبول نیست؛ زیرا در این روش که پیش گرفته شده، هرگز کمترین اصول و استانداردهای دفن بهداشتی لحاظ نشده و راهکار مورد استفاده در این محل، پوشاندن زباله ها است که می تواند مشکلات زیست محیطی عمده ای را به بار آورد.

یک مدفن مهندسی باید قادر باشد خطرات ناشی از زباله ها را در محیط اطراف به حداقل مقدار ممکن برساند.

باید از نفوذ شیرابه به لایه های تحتانی محل دفن جلوگیری شود.

جلوگیری از آلوده شدن سفره های آب زیر زمینی منطقه دفن باید مورد توجه باشد.

پخش زباله ها به محیط اطراف مدفن توسط باد و پخش بوی نامطبوع زباله در محیط اطراف مدفن قابل قبول نیست.

تمهیدات لازم برای جلوگیری از تولید و انتشار گازهای تولید شده از تجزیه زباله ها خصوصا گازهای متان و دی اکسید به محیط اطراف مد نظر باشد.

دریک جمله باید گفت: آنچه که ما در پاوه شاهد آن هستیم؛ محیط و شرایطی نامناسب برای دفن است.

باتوجه به آنچه ذکر شد، ضرورت بازنگری در شیوه ای که تاکنون مورد استفاده بوده اجتناب ناپذیر است و باید مسئولان امر؛ بخشداری ها، شهرداری ها، اداره محیط زیست و سمن های محیط زیستی راه چاره ای بیندیشند برای بهتر شدن شرایط موجود.

دیار عبداله‌زاده

28 مرداد 1395 ـ پاوه