پ 09 فروردین 1403 ساعت 23:33

ملخ !؟ چاره چیست؟ / فایق لطفی

ملخ !؟ چاره چیست؟ / فایق لطفی

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : چند سال پیش، از نقاط دوردست و قسمت‌هائی که دسترسی انسانها بدان کم بود خبر می‌آمد که یک نوع ملخ که تاکنون در منطقه مشاهده نشده، در حال ظهور است. ابتدا مانند هر پدیده نوظهور دیگری اول مردم و مسئولین چندان توجهی به موضوع ننموده و به صورت عادی […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : چند سال پیش، از نقاط دوردست و قسمت‌هائی که دسترسی انسانها بدان کم بود خبر می‌آمد که یک نوع ملخ که تاکنون در منطقه مشاهده نشده، در حال ظهور است. ابتدا مانند هر پدیده نوظهور دیگری اول مردم و مسئولین چندان توجهی به موضوع ننموده و به صورت عادی و خارج از اضطراب با آن مواجه می‌شدند. به مرور زمان وجود ملخ در منطقه همه گیر، اول اداره جهاد کشاورزی با تحویل طعمه‌های سم آلود به افرادی که مراجعه می‌کردند درصدد چاره اندیشی برآمده، تو نگو کار از کار گذشته و دفع معضل نه یک باغدار و کشاورز بلکه از عهده یک اداره و نهاد و حتی شهرستان خارج است و چاره‌ی کار بایستی در سطح کشوری، ملی و حتی جهانی در سبد چاره اندیشی گذاشته شود. چنانکه همین الان اگر یک روز صبح زود در جاده کمربندی پاوه از بیمارستان به سراب هولی گذری داشته باشی خواهی دید که عمق فاجعه بزرگتر از آنست که تاکنون به آن پرداخته شده است.فایق لطفی

حدود 26 اردیبهشت ماه امسال اداره جهاد کشاورزی شهرستان پاوه با دعوت از تشکل‌هائی که تا حدودی غم محافظت از محیط زیست را به عهده گرفته‌اند می‌خواست عمق فاجعه و راه چاره را جویا شود.

در آنجا (مسیر آرامگاه ملامقصود- سردره) نظاره‌ی آن طبیعت زیبا و نمایش انواع گلهای وحشی در میان درختان بلوط و گلابی کوهی و انواع و اقسام درختان جنگل، فراوانی آب ناشی از ذوب برفهای کوهستان در چند قدمی هر انسانی هرچند بی حس و خارج از ذوق را بوجد می‌آورد و آنگاه مشاهده‌ی هجوم این همه ملخ بلافاصله آن همه شادی و ذوق را به غمی جانکاه و قابل تعمق تبدیل می‌کرد. در آنجا روی چشمه (هانی برالو) در مورد این مشکل و راه‌حل آن با افراد مصاحبه‌هائی به عمل آمد که یکی از آنها بنده بودم. من غیر از اینکه بگویم این را کارشناسان و آشنایان امور بایستی چاره اندیشی نمایند چه جوابی داشتم.

بنده به مناسبت‌های شغلی که داشته‌ام بیشتر مناطق غرب استان کرمانشاه (اورامانات، اسلام آباد، سرپل ذهاب) را پیاده و یا به هر طریق دیده‌ام. موضوع خبر جالبی نیست که تنها من دیده باشم و بخواهم به عنوان یک داستان خارق العاده با آب و تاب به خوانندگان محترم عرضه نمایم. موضوع بیشتر به 50 تا 60 سال پیش برمی‌گردد.

نقاطی را که بنده نام بردم قبلاً بوسیله انواع جانوران و پرندگان وحشی پوشیده شده بود. نه میلیونها بلکه میلیاردها عدد سار- کبوتر- کبک- کلاغ سیاه (قاژ)- تی هو (زرکه‌و)- کبوتر- انواع گنجشک‌‎ها- پرستوها و لک لک‌ها سراسر منطقه را فراگرفته که خوراک اصلی جوجه‌های آنها (لارو) همین ملخ‌ها بود. چنانچه روزی در سال 1341 بنده آموزگار روستای خرم آباد علیا از توابع روانسر بودم. روی تراکتوری در حال شخم نشسته بودم همین که تراکتور زمین را زیر و رو می‌کرد میلیونها (سار) به دنبال آن روی زمین می‌نشستند و تخم و لارو داخل زمین شخم زده شده حشرات را می‌بلعیدند. در این هنگام فردی که یک تفنگ شکاری ساچمه‌ای (پران)  در دست داشت حاضر، تیری خالی کرد که 75 تا از آن سار را روی زمین انداخت. خود من در ازگله فاصله بین ازگله تا روستای قلانی که حدود یک کیلومتر است با گله شاید دو سه هزاری قطعه‌‌ای، (تی هو) برخورد کرده‌ام. سال 44 که در روستای قالیچه بودم مردم آنجا (قسمت گرمسیری) شهرستان ثلاث باباجانی از اوایل اردیبهشت ماه به ییلاق باز می‌گشتند، آبادی غربی کنار رودخانه قالیچه (عبداله بگ) چند روز زودتر از سایر روستاها به ییلاق برگشته بودند، من هم که عصرها هوا خنک می‌شد و در آن دور و بر گشتی می‌زدم از روی بلندی به آبادی نگاه می‌کردم. دیدم که مردم در روستا نمانده اما روستا مملو از انواع پرندگان می‌باشد، اول فکر کردم که شاید مرغ و خروس باشد اما نزدیک که شدم دیدم همه کبک هستند و برای چینه به داخل روستای خالی شده هجوم آورده‌اند، باور کنید اگر من بگویم هزار شاید کم گفته باشم.

پدرم تعریف می‌کرد که در پاوه اوایل بهار به قسمت‌های (سردره) که به آن (مران) می‌گویند کوچ می‌کردم مادرم می‌گفت تا من داخل غار را تمیز می‌کنم شما بروید در این (وه‌ر زه‌رد) (جائی که آفتاب صبح‌های زود به آن می‌تابد) مقداری تخم کبک بیاورید. تا نیمرو برایتان درست کنم و وقتی ما که بچه بودیم می‌رفتیم و با یک دامن تخم کبک بر می‌گشتیم می‌دیدیم مادرم نیمرو درست کرده و برای ما آماده نموده است. وقتی سؤال می‌کردیم تخمها را از کجا آورده‌ای؟ می‌گفت داخل لانه‌ی مرغها را کبک‌ها تخم گذاشته‌اند. این بوده است وضع منطقه ما. حالا چه! آیا آثاری از این همه پرندگان زیبا که بدون منت و هزینه طبیعت را برای ما لایروبی می‌کردند باقی مانده؟ اولین مقصر ما انسانها و مخصوصاً ساکنین این نواحی می‌باشد که هیچ فرهنگ حفظ محیط زیست را نیاموخته‌ایم. دومین، هجوم ناگهانی وسایل نوظهور که ما آن را تمدن می‌نامیم به عرصه زندگی مردم و عدم انطباق مردم از جهت فرهنگی با کاربرد و چگونگی استفاده از آنها، از جمله تفنگ، ماشین، جاده و هر وسیله نوظهور دیگری. دو گروه در این بین بیشتر نقش تخریبی را بازی می‌کنند: یکی تازه به دوران رسیده‌های نوکیسه که می‌خواهند حقارت قبلی خود را به نحوی که عبارت باشد از افراط در مصرف و جبران مافات زمان تنگ‌‎دستی و دیگری افراد بیکار که شاید بدین طریق کسب درآمدی کرده باشند. چنانچه اخیراً بعد از نابودی پرندگان و جانوران با وسیله گاوآهن مانندی به نام (بیله کان) در حال ریشه‌کنی گیاهان و گلهای منطقه هستند که به لطف آنان نیز در چند سال آینده شاهد نابودی طبیعت سرسبز اورامانات و به کلی استانهای کردنشین خواهیم بود. البته عوامل طبیعی و انسانی دیگر از جمله خشکسالی و آتش‌سوزی را نباید از نظر دور داشت. حالا چاره چیست (تا ریشه در آب است امید ثمری هست) کم گمان می‌رود که این افراد بی‌فرهنگ بتوانند حداقل ساختار طبیعی کردستان که عبارت است از کوههای سر به فلک کشیده و دره‌های طبیعی باشد مانند پرندگان و جانوران آن نابود نمایند. مردم منطقه باید دست به دست هم داده به کمک مسئولین و کارشناسان و چاره اندیشان سدی فرهنگی در مقابل بی‌فرهنگان ایجاد نمود، آنها را شناسائی و با دیده حقارت عمل فجیع و دور از انسانیت آنها تذکر داده و عدم رعایت حفظ محیط زیست در زمره گناهانی چون دزدی و قتل قرار گیرد.

در سطح مدارس و کلیه رسانه‌ها مخصوصاً تلویزیون، حفظ محیط زیست جزء افتخارات ملت‌ها به نمایش گذاشته شود. دستگاه های مسئول بوسیله شوراهای اسلامی روستائی در تکثیر پرندگان و جانوران بومی و حفظ و حراست آنها و جلوگیری از تعرض و دست اندازی به طبیعت اقدام جدی به عمل آورند. خرید گیاهان عرضه شده توسط افراد را تحریم و به صورت جدی و عِرق کردی و ملی با آن برخورد نمایند.

جوانان غیرتمند بدانند که پدران آنها در مقابل یورش های ملت شکن آداب، رسوم، زبان، لباس و آب و خاک خود را با وجود آن همه فقر مادی حفظ کردند. اکنون اجازه ندهیم که موریانه های داخلی، طبیعت زیبای کردستان میرود انشاءالله در آینده به قطب گردشگری ایران و خیمه استراحت روزهای تعطیل هموطنان تبدیل شود چنین آسان و بی‌دغدغه از ما بگیرند. به امید آنروزی که هر ایرانی مخصوصاً کرد خود یک نگهبان طبیعت باشد. انشاءالله

پاوه- فایق لطفی

21/3/95

10 پاسخ برای “ملخ !؟ چاره چیست؟ / فایق لطفی

  • فيروز اويسي در تاریخ فروردین 31, 1398 گفت:

    میسلیوم سبز green mycelium تا حدودی ملخ ها را از بین میبرد. البته باکتریهای ضد قارچ معده ملخ میتواند اثر قارچ را خنثی کند. این قارچ که به طور طبیعی در خاک زندگی میکند به انواع حشرات مفید نیز اسیب میرساند.
    کلا از بین بردن هر جانوری منجر به از بین بردن تمام جانورانی که از آن تغذیه میکنند میگردد. اگر سار و گنجشک کمیاب است بعلت استفاده از افت کشهای شیمیایی که باعث از بین بردن کرمها و حشراتی که از انها تغذیه میکردند هم هست…..

  • لطفی در تاریخ خرداد 25, 1395 گفت:

    مه له خه و مه له خه مه له دانه دانه ….. دی بیژه چاره چیه به خوا مالم ویرانه

  • ئه مین در تاریخ خرداد 24, 1395 گفت:

    با سلام و درود
    همانطور که قبلا در گزارش خودم در سایت سلام پاوه و فضای های دیگر مجازی به اطلاع عموم مردم شریف رساندم بدون تعارف تکرار میکنم که :

    برای به تعادل رساندن اکوسیستمی و نه نابودی کامل این آفت ( ملخ بومی یا همان شکم بادمجانی ) سالها طول می کشد تا بتوان با آن مبارزه کرد ( آنهم با بکارگیری همه امکانات و نیروهای دلسوز و متخصص با پشتوانه کامل مردمی و دولتی و…)

    هر گز فراموش نکنیم که فرمانروایان نیرومند ، رایزنانی باهوش و کارآمد در کنار خود دارند

    من به نوبه خود از استاد گرامی جناب کاک فایق لطفی بابت درج مطالب سپاسگزاری میکنم

    اما به راستی چاره مبارزه با ملخ چیست !؟؟؟

    در جایگاه و مقامی این جواب را می نویسم که به عنوان یک فرد

    که سالهای دبیرستان (در رشته زراعت و باغبانی) و دانشگاه را در امور تخصصی ( کارشناس علوم دامی و تکنولوژیست گیاهپزشکی و حدود 5 سال تسهیلگر برنامه های جهانی آی پی ام سازمان ملل متحد فائودر منطقه و …

    … و سالها در امر مبارزه بیولوژیک و شیمیائی فعالیت داشته ام ( بیشتر از یک دهه بر روی زندگی و مبارزه با آنها تحقیقات تجربی و میدانی داشته ام )

    به اطلاع عموم مردم فهیم شهرستان پاوه و اورامانات که با این آفت اپیدمی دست و پنجه نرم می کنند می رساند :

    مبارزه با این افت یک عزم جدی و دولتی و مردمی و فرهنگی انعطاف پذیر و دلسوز باشد را می طلبد .( سه مثلث که بدون هم هرگز موفق نخواهند شد )

    با از بین رفتن پرندگان وحشی که در گزارش اقای لطفی از آنها نام برده شد ،

    تغذیه پرندگان وحشی از ملخ ها سهم بسیار زیادی در امر مبارزه و تعدیل اکوسیستم ایجاد می کردند

    همچنین با از بین رفتن شغل دامپروری در منطقه که به کم شدن تعداد حیوانات اهلی ( مانند گله های گوسفند و بز و گاو و…) منجرب گردید

    و این حیوانات با چرا در مراتع علاوه بر کم کردن میزان غذای ملخ ها با سم هایشان باعث از بین رفتن تخم ( به اصطلاح محلی گرا )ی ملخ ها می شدند

    – همچنین به علت از بین رفتن دشمنان بیولوژیک مانند انواع حشرات پارازیتوئید ( دشمنان طبیعی ) که بعلت آتش سوزیهای مداوم و تعارض انسانی به اکوسیستم منطقه به وقوع پیوسته

    – همچنین پراکندگی و تعداد زیاد کانون ملخها در شهرستان بدلیل شرایط جغرافیائی خاص ( سخت و صعب العبور ) در جهت مبارزه دولتی و مردمی

    و همچنین (( عدم مبارزه به موقع )) در کانونهای اولیه ملخ

    و…

    بعنوان یک کارشناس تاکید می نمایم که تنها یک عزم ملی ودولتی و علی الخصوص مردمی می تواند در امر مبارزه با این آفت (ملخ بومی ) چاره ساز باشد

    متاسفانه نوک پیکان این رویدادها و شکست در امر مبارزه با ملخ بومی تنها به سمت جهاد کشاورزی شهرستان پاوه نشانه رفته است

    آیا هرگز از خودمان پرسیده ایم که تعداد شکارچیان غیرمجاز ( پرندگان و چرندگان و…و تخریب کنندگان اکوسیستم طبیعی پاوه چقدر و چه کسانی هستند و با کدام فلسفه و فرهنگ و نیت این رفتار را از خود بروز می دهند ؟!!!؟

    تنها عملکرد جهاد کشاورزی است !!!؟؟؟

    یا عملکرد تعدادی مردم ناآگاه به امور و مسائل و یا عدم تلاش مسئولین محلی و مردم بومی و…؟؟؟!!!

    مگر یک دست صدا دارد ؟؟

    به عنوان آخرین جمله در دفاع از جهاد پاوه ( چند هفته ایست که خود خواسته از آنجا استعفا داده ام و دیگر توان ادامه خدمت در این امر مقدس را ندارم – بدلیل اینکه با حقوق کمتر از 300 هزارتومان در ماه حدود ده سال کار کردم اما استخدام و بکارگیری نشدم و این به معنی عدم نیاز به امثال بنده است )

    تنها در امر مبارزه با ملخ و نه مسائل دیگر بعنوان روشن سازی اذهان عزیزان ،
    به عرض مردم فهیم عرض میرساندکه :

    مصداق ایه کریمه ( ولا تَقْفُ ما لَیسَ لک به علم اِنَّ السَّمْعَ والْبَصَرَ والفُؤاد کُلُّ اولئکَ کانَ عَنْهُ مَسْئُولا؛. در پی آنچه به آن علم نداری نیفت و پیروی مکن)

    از عموم مردم فهیم خواهشمند است و متذکر میگردد که لطفا هیچ کسی و اداره و ارگانی را بدون دلیل و علم و بدون آگاهی ( قصاص ) قبل از جنایت نفرمائید .

    فکر کردن بسیار سخت است و تنها مردم کمی تفکر میکنند و بقیه و بیشتر آنها قضاوت میکنند

    مواظب قضاوت هایمان باشیم .

    با سپاس و احترام مجدد

  • سعید در تاریخ خرداد 24, 1395 گفت:

    همه موضوعات را نباید به خدمت در ثلاث متصل کرد راه کار بروز موضوع چیست؟

    • پیره مه رد در تاریخ خرداد 25, 1395 گفت:

      احسنت

  • ویرانه در تاریخ خرداد 24, 1395 گفت:

    منتظر بودم راهکاری برای نابودی ملخ داشته باشید اما بحث به حاشیه رفت و شد بحث کبک و گنجشک!!!!

  • ناشناس در تاریخ خرداد 24, 1395 گفت:

    بسیار عالی .سپاس

  • هورامی در تاریخ خرداد 23, 1395 گفت:

    ممنون اقای لطفی بابت نوشته خواندنی تان….آنکس که طبیعت رابه گند میکشاند.طبیعت نیز روزی اورا به گند خواهد کشاند…….
    این جهان کوه است وفعل ماصدا
    سوی ما اید صداها را ندا
    مردم این گرد وخاکهارامیبینند آیا قبلا این آلودگی وگردوخاک بوده؟؟؟؟اما چرا به هوش نمی آییم چرا اینگونه با طبیعت برخورد میکنیم؟؟چوبش رامیخوریم!!!همچنانکه الان نیز چوب وتازیانه اش را هر روز بر وجودمان میبینیم..
    ودرودبرشما آقای رستمی تباردلسوز وگرامی شماهم حرفهایتان از دل برمی آید وحقیقتا دلسوخته طبیعت وانسانی شریف هستید موفق باشید

  • رستمی تبار در تاریخ خرداد 23, 1395 گفت:

    سلام استاد گرامی
    از مطلب زیبایت که از دل برآمده است متشکرم.
    براستی به کجا خواهیم رسید؟

  • محمدرضا عزیزی در تاریخ خرداد 23, 1395 گفت:

    گل گفتی استاد ارجمند

پاسخ دادن به ئه مین لغو پاسخ