ج 10 فروردین 1403 ساعت 02:17

\”یه‌که‌مین به‌یاننامه‌و ژیونایۆ شێعرێ هه‌ورامیێ/ رئوف محمود پور

\”یه‌که‌مین به‌یاننامه‌و ژیونایۆ شێعرێ هه‌ورامیێ/ رئوف محمود پور

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : ئه‌گه‌ر به‌ ڕوانگێوه‌ وه‌رچه‌م ڕۆشنانه‌وه‌ سه‌رنجه‌و ڕه‌وتوو شێعرێ هه‌ورامیێ ده‌یمێ و به‌ له‌یه‌کدایۆ ده‌قه‌ شێعریه‌کا، ئا ڕه‌وتیه‌ شه‌ن و که‌و که‌رمێ، به‌دیار گنۆ که‌ هه‌ر جه‌ ده‌قوو هورمۆزگانیه‌وه ‌ ا.  تا سه‌رده‌موو ده‌سه‌ڵاتوو حه‌سنه‌ویه‌کاو ده‌سه‌ڵاتی دینیی یارسانیی، جۆرێ نویسته‌ی ڕێکوزیا و یۆوزیا هه‌ن که‌ وچیۆش پنه‌ شێعره‌ 2 . […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : ئه‌گه‌ر به‌ ڕوانگێوه‌ وه‌رچه‌م ڕۆشنانه‌وه‌ سه‌رنجه‌و ڕه‌وتوو شێعرێ هه‌ورامیێ ده‌یمێ و به‌ له‌یه‌کدایۆ ده‌قه‌ شێعریه‌کا، ئا ڕه‌وتیه‌ شه‌ن و که‌و که‌رمێ، به‌دیار گنۆ که‌ هه‌ر جه‌ ده‌قوو هورمۆزگانیه‌وه ‌

ا.  تا سه‌رده‌موو ده‌سه‌ڵاتوو حه‌سنه‌ویه‌کاو ده‌سه‌ڵاتی دینیی یارسانیی، جۆرێ نویسته‌ی ڕێکوزیا و یۆوزیا هه‌ن که‌ وچیۆش پنه‌ شێعره‌

2 . به‌ڵام گڕکانوو شێعرێ هه‌ورامیێ و ته‌نانه‌ت کوردیێچ جه‌ سه‌رده‌موو مه‌لاپه‌رێشانیه‌وه‌ نیشۆ شۆکه‌ و دماته‌ر جه‌ سه‌رده‌موو مامۆسا بێسارانیه‌نه‌ کڵپه‌ به‌سۆ و سێ کوچکێوه‌ پێسه‌و: رئوف محمد پوربێسارانی ـ سه‌یدی ـ مه‌وله‌ویش چنه‌ گنۆوه‌. که‌چی به‌ پێچه‌وانه‌وه‌ بورکانوو شێعرێ سۆرانیێ که‌ جه‌ نالیه‌وه‌ ته‌قۆوه‌ و دماته‌ر به‌رده‌وامیی گێرۆ و ساحیب قۆناغ بۆ، شێعره‌ی هه‌ورامیه‌ دماو مه‌وله‌وی کزیۆره‌ و پووکیۆوه‌.ڕه‌نگه‌ ده‌هه‌و حه‌فتای کۆچی ڕۆجیاریی ئا سه‌رده‌مه‌ بۆ که‌ په‌له‌قاژێ په‌ی ژیونایۆ ئی ڕه‌وتیه‌ به‌ شیوه‌ی جیددی و هوشیارانه‌ ده‌س پنه‌ که‌رۆ و جه‌ ده‌هه‌و هه‌شتایه‌نه‌ گه‌شیۆڤه و گنۆ سه‌روو ڕه‌وتی

3. ئادیچ به‌ که‌وته‌ی وه‌ر‌ده‌سوو ده‌فته‌ره‌ شێعروو “زه‌ڕنه‌و ئاسۆی”4 .که‌ “هورپڕای گه‌چ و ته‌خته‌ی” 5 . و “هه‌سارێوه‌ وه‌رم زڕیا”  6. و “هه‌سارێوه‌ وه‌رم زڕیا2” 7.  ئامێ شۆنیشه‌ره‌ که‌ بی باعیسوو مه‌رزیایره‌و ته‌سبیت که‌رده‌ی ڕه‌وته‌که‌ی.

وه‌شبه‌ختانه‌ دماو زه‌ڕنه‌ی و هورپڕای، بڕێ شۆڵێته‌رێچ بریکیێوه(مه‌به‌ست ئا به‌رهه‌مێنێ که‌ ئامێنێ به‌ر)‌ که‌ یاگێ سه‌رنجێ و وه‌شحاڵیه‌نێ.

ئیسه‌ که‌ دماو هه‌وڵدای،شه‌ونخوونی، ئه‌زموونکاریی و شۆنگێرته‌ی بێوچانی، ڕه‌وته‌که‌ یاوان یاگێوه‌ ئه‌چامنێ که‌ کریۆ ئه‌وه‌مردایش سه‌رکریۆ، پێسه‌و یه‌که‌م به‌یاننامه‌و ژیونایۆ شێعرێ هه‌ورامیێ، کۆماو ئی ڕه‌وتیه‌ و داڵغه‌ تیۆریه‌ هانده‌ره‌کاش جه‌ چن خاڵێنه‌ وزوو وه‌روو سه‌رنجه‌و هۆگره‌ جیددیه‌کاو ئی ڕه‌وتیه‌:

یه‌که‌م: به‌ڕۆ که‌رده‌یۆ ده‌قی شێعریی

دووهه‌م: جۆروو دیای و له‌یه‌کدایۆ په‌ی له‌زه‌تیی شێعریی

یه‌ره‌م: وه‌رده‌نگی شێعریی

یه‌که‌م: به‌ڕۆ که‌رده‌یۆ ده‌قی شێعریی

وانایۆ،شۆنگێرته‌ی و له‌یه‌کدایۆ میراتی ویه‌رده‌و وێما و سامانی شێعریی نه‌ته‌وه‌کا ته‌روو دنیێ، به‌تایبه‌ت ئانیشا که‌ ئه‌چی ژانره‌نه‌ ساحیبوو سامانی وه‌رچه‌میه‌نێ، چنی لوای شۆنیره‌و یاڤایه‌نه‌ جه‌ تیۆری و ڕه‌وتوو ڕه‌خنه‌ی و هورسه‌نگنای ئه‌ده‌بیی، یاونێنمێش پا قه‌ناعه‌تی که‌ شێعره‌و ئێمه‌یچ نیازش به‌‌ چێروچوه‌ر که‌رده‌ی و هۆرڕووشکنایۆ و دووباره‌ دایره‌و تان و پۆی جیاوازی هه‌ن به‌جۆرێ ئه‌چامنه‌ که‌ بتاوۆ جه‌ ئاستوو گه‌شاوه‌زی و حه‌زه‌کاو وه‌چه‌کاو ئارۆیه‌نه‌ بۆ و بناغێوی هێقمیچ په‌ی ئایه‌نده‌ی مه‌رزنۆره‌.

زوانی تایبه‌ت،ئیستاتیکا و توخمه‌کاو زه‌ریفکاریی، بیچمی پنه‌که‌وته‌، ناواخنی سه‌رده‌میانه‌، وریایی و هوشیاریی تارێخی و ئه‌زموونه‌کاو ژیوای سه‌رده‌میانه‌ی به‌ داغمه‌و ئه‌نه‌یاوایی و به‌هره‌ی شاعێرانه‌وه‌ تاوا پرده‌بازه‌و پڕایۆ و پلیکانه‌کاو هوروه‌سته‌ی مه‌رزناره‌. چوونکای تولستۆ واته‌نی: هه‌ر سه‌رده‌مێ شعووری تایبه‌ت به‌ وێش هه‌ن. شعووری ئه‌ده‌بی و کۆمه‌ڵایه‌تیچ به‌شیوه‌نێ چا کۆما وه‌رسه‌رنجه‌یه‌ که‌ مه‌کریۆ به‌ لووت هۆرجه‌رخنای وه‌نه‌شا ڕه‌وتێوه‌ سه‌رده‌میانه‌ مه‌رزیۆره‌. ئینه‌یچ مه‌شیۆ پاڵوو ئا توخمه‌ هووشیارانه‌یه‌نه‌ بۆ که‌ مه‌ژگوو شاعێری په‌نه‌ش ئاوی دریابۆ بیه‌بۆ به‌ به‌شیوه‌ جه‌ ئه‌زموونه‌ وه‌رینه‌کا و جه‌ سه‌رده‌میچه‌نه‌ بیه‌یش پارێزیا بۆ. چوونکای به‌ واته‌و تی.ئێس. ئێلیۆتی؛ شێعره‌ هورقوڵیاو ترنجه‌و ئه‌زموونه‌کانه‌ نه‌ک سه‌مه‌روو کۆماو سۆزی و ویره‌وه‌ریی.

گردوو ئی هه‌نگاوهاواریچه‌ په‌ی ئانه‌یه‌نه‌ که‌ جه‌ شێعره‌ی هه‌ورامیچه‌نه‌ ئه‌چامنه‌ ده‌قێ هورگنا که‌ بنه‌مایه‌کاو ڕه‌وتی ویه‌رده‌ی هورڕووشکناوه‌ و به‌هره‌دارانه‌ و هووشیارانه‌ و ژیرانه‌ بناغه‌و ڕه‌وتێوه‌ جیاوازی مه‌رزناره‌ که‌ گردوو ده‌ره‌تانه‌کاو گه‌مه‌ی ئه‌ده‌بیی گێرۆ وه‌ر. تا شێعره‌و ئێمه‌یچ بۆ به‌ به‌شێوه‌ جه‌ سه‌رمایه‌و فه‌رهه‌نگوو به‌شه‌ریی. چوونکای به‌ واته‌و هۆگۆی؛ ئه‌شۆ باوڕ که‌رمێ که‌ شێعره‌ سه‌رمایێوی گردینیی به‌شه‌ریه‌نه‌. که‌ پاسه‌ن ئێـمه‌یچ مه‌کریۆ دلێ چوار چڵێ گیواوی و چوار ده‌را و چوار کواو بڕێ گه‌ڵا خه‌زانیه‌نه‌ قه‌تیسه‌ش که‌رمێ.

هه‌وڵدای و په‌شتبه‌سته‌ی به‌ ئیراده‌ی هووشیارانه‌ی و زه‌کای گه‌شیایۆ تاوا ئێمه‌ جه‌ ده‌قێوی سڕ و زوانێوی سیواڵوو قسرۆ په‌ی ده‌قێوی ساحیب جمه‌ی و هه‌راش و ئه‌کتیڤی و زوانێوی شاعێرانه‌ی په‌ڕهاز و ساحیب پتانسیه‌ل و به‌ته‌کانی فاڕاوه‌.

ئه‌گه‌ر ئێمه‌ به‌ شۆنهۆرگێرته‌ی شێعرێ تا لاو فه‌لسه‌و هونه‌ری نزیکێ گنمێوه‌، ڕه‌نگه‌ پاما ئه‌و داڵغه‌ ده‌روونیه‌کاو به‌شه‌ری هورگنۆ که‌ سه‌رچه‌مێوه‌ جۆشانوو شێعرێنێ. جا به‌پاو له‌یه‌کدایۆ ئارۆیانه‌ی باوڕ نمه‌که‌روو داڵغێ به‌شه‌ریانێ چانه‌ی قووڵته‌رێ با بلاوه‌ سه‌روو هورزوونیشتوو به‌شه‌ره‌کا و حه‌ز و ئێش و ئازاره‌کاشا. که‌چی شێعره‌ی ئه‌وسایینه‌و ئێمه‌ تا ئاستێوه‌ فره ‌چی داڵغا دووره‌په‌رێزه‌نه‌ و فره‌ته‌ر جیای ده‌سبه‌رده‌ی په‌ی پێوه‌ندی به‌شه‌رـ به‌شه‌ری، ئادیچ به‌ شێوه‌ی هووشیارانه‌ و به‌ته‌رخه‌مانه‌ و به‌ئه‌نقه‌ست، هورزونیشتش چنی ته‌بێعه‌تی و حه‌زه‌ غه‌ریزیه‌ سه‌ره‌تاییه‌کا بیه‌ن.

چێروو ئی له‌یه‌کدایۆنه‌ بیه‌ن که‌ هزروو فاڕای بنه‌ڕه‌تیانه‌و شێعرێ چه‌که‌ره‌ش که‌رده‌ن و ئه‌زموونه‌کێ به‌کرده‌وێ بیێنێ و یاوێنێ ئارۆ. ئاواتوو به‌رده‌وامیچشا خولیێوه‌ن نه‌بڕیاوه‌ و ئاوقه‌و نه‌وه‌کا کریۆوه‌.

دووهه‌م: جۆروو دیای و له‌یه‌کدایۆ په‌ی له‌زه‌تیی شێعریی

ئاسایین ئه‌گه‌ر به‌پاو سه‌رده‌می و قۆناغه‌کا، له‌زه‌تی ئه‌ده‌بیی ڕێژه‌یی بۆ و فاڕیۆ. لازما به‌ له‌یه‌کدایۆ سه‌رده‌میانه‌ی، سه‌رنجه‌و ئێمه‌ په‌ی له‌زه‌تی ئه‌ده‌بیی جه‌ ئاستوو حه‌ز و وه‌ش چنه‌ئامای که‌سیه‌وه په‌ی له‌زه‌تێوی فاکتمه‌ندی و سه‌له‌منی و مه‌زه‌ننه‌وازی فاڕیۆ. به‌جۆرێ که‌ فاکت و سه‌نگه‌کاو کێشانه‌یش باسبه‌رێ و مه‌زه‌ننه‌وازێ و شیاوێ پۆره‌لوایۆ و ده‌مدووی با. تا ئاستێوه‌ که‌ چه‌مه‌ڕایی ئێمه‌ جه‌ له‌زه‌تیی شێعریی، جه‌ دۆخێوه‌ لاونه‌ر و گۆشنه‌واز و هه‌ستاویۆ په‌ی له‌زه‌تێوی جمنه‌ر و هۆشوازی یاگه‌فاڕکێ که‌رۆ. له‌زه‌تێوه‌ که‌ ئه‌نه‌یاوایی، هووشیاریی و وریایی ده‌قی و وه‌رده‌نگی کامڵش که‌را و جه‌ پانتایی سرۆشتی و ته‌بێعه‌تیۆ په‌ی پانتایی کۆمه‌ڵگێوه‌ گه‌شیایۆ و تاکێوه‌ ئه‌نه‌یاوای و هووشیاریی ئه‌ده‌بیی پڕۆوه‌.

به‌ کورتی لازما شێعره‌و ئێمه‌یچ بۆ به‌ ساحیبوو ئه‌چامنه‌ پوتانسیه‌لێ که‌ له‌زه‌تش سه‌رده‌میانه‌ و پرۆڤه‌کریا بۆ. له‌زه‌تیی تیۆریزه‌ بیه‌ و به‌ئێستاتیکا کریا یاگێ حه‌زی تاکه‌که‌سی و “وه‌شم ئامای” هه‌ستاویی گێرۆوه‌. جا ئاسایین ئه‌گه‌ر ته‌نانه‌ت پێوه‌ره‌کاو ئی له‌زه‌تیه‌ جه‌ که‌سێوه‌ په‌ی که‌سێوه‌ته‌ری و جه‌ نه‌وێوه‌ په‌ی نه‌وێوه‌ته‌ری فه‌رقشا بۆ. هه‌رپاجۆره‌ که‌ جه‌ وه‌ڵاتاته‌ریه‌نه‌ شێوازه‌کێش چنه‌ گناوه‌. ‌

یه‌ره‌م: وه‌رده‌نگی شێعریی

وه‌رده‌نگی ئه‌وسایینوو ئێمه‌، وه‌رده‌نگێ ته‌مه‌ڵ، سڕوسیواڵ و حازروه‌ر بیه‌ن. ڕه‌نگه‌ بارودۆخه‌ کۆمه‌ڵایه‌تیه‌که‌ یان جۆروو ده‌قه‌ شێعرییه‌کا به‌جۆرێ عاده‌ت پنه‌ دابۆ که‌ وێش جه‌ هه‌رجۆره‌ ته‌کان و هه‌وڵێ بێنیاز زانۆ و سه‌روو به‌ره‌که‌توو ده‌قه‌کاوه‌ که‌ پێسه‌و تیکه‌ی حازری بیێنێ، به‌حازروه‌ری ساکیۆره‌.

وه‌رده‌نگی ئه‌وسایین یه‌کسان و گردینگیر بیه‌ن. به‌جۆرێ که‌ هه‌وڵێش دێنێ مانای سه‌ڵته‌ په‌ی ده‌قه‌کا وێزۆوه‌ و ئیتر کاره‌که‌ی بڕۆوه‌ و ته‌مامنۆش. یان به‌ واتێوه‌ته‌ر گردکه‌س یه‌ک ماناییش جه‌ ده‌قی واسته‌ن و ئاخره‌که‌یچش هه‌رئانه‌ بیه‌ن. ژه‌نێوه‌ جه‌ هانه‌نه‌، لۆکه‌نێ جه‌ کویسانۆ، مه‌ڵایێ جه‌ ده‌گانه‌ و میرزایێ جه‌ یانه‌نه‌ جه‌ ماناکه‌رده‌یۆ شێعره‌کانه‌ یه‌کسه‌رنجێ بیێنێ. ڕه‌نگه‌ ئانه‌ ملهۆڕی و ده‌سه‌ڵاتی وێ سه‌پێنوو ده‌قه‌کا بیه‌بۆ که‌ ئه‌چامنه‌ حاڵه‌تێوه‌ش وه‌ش که‌رده‌بۆ. به‌ڵام مه‌شیۆ ئی مه‌عادڵه‌ واڕیۆ و به‌پاو ده‌قی لازما وه‌ده‌نگیچ وریا و ئاماده‌ و ئه‌نه‌یاوا بۆ تا خولانێ ده‌ق ـ وه‌رده‌نگی کامڵه‌ بۆ. به‌جۆرێ که‌ وه‌رده‌نگ به‌شێوه‌ فره‌ جه‌ واچه‌کاو ده‌قی دلێ زه‌ینه‌و وێشه‌نه‌ چینه‌ که‌رۆ و هورش چنۆ. ئیتر چه‌مه‌ڕایی گردچیوی جه‌ ده‌قی باوش نه‌مه‌نه‌ن و حازروه‌ری په‌ی وه‌رده‌نگی ته‌نیا ئه‌نه‌نه‌یاواییش چنه‌ گنۆوه‌.

ده‌قوو ئارۆی ئیتر خوانه‌ی حازره‌ نیه‌نه‌ که‌ به‌ئاسانی وه‌رده‌سنه‌ بۆ، به‌ڵکوو ده‌قێوه‌ ده‌مهه‌راش و ئه‌کتیڤ چنی وه‌رده‌نگێوه‌ وریا و هووشیاری گنۆ چه‌له‌حانێ و به‌ئاسانی وێش مه‌دۆ ده‌سۆ. په‌ی به‌ده‌س ئاورده‌یش لازما وه‌رده‌نگ وێش ئاماده‌ که‌رده‌بۆ و زه‌ینه‌ و فکریش وزۆ کار و ته‌نانه‌ت زه‌حمه‌توو شۆنیره‌گێڵایچ بدۆ به‌ وێش. مه‌بۆ چانه‌ی غافڵێ بیمێ که‌ ده‌قی سه‌رده‌میانه‌، یه‌ک ڕه‌هه‌ندی و یه‌ک مانایی نیا و کریۆ چنی جۆروو ئاماده‌یی و زه‌ینیه‌توو وه‌رده‌نگی ناواخن پێشکه‌ش که‌رۆ. چوونکای ده‌قی ئارۆیانه‌ گردچیوی مه‌درکنۆ و به‌شێوه‌ش مازۆوه‌ په‌ی وه‌رده‌نگی تا جه‌ ڕه‌وتوو دال ـ مه‌دلوول (ده‌نگاژـ ده‌نگاژۆ)یه‌نه‌ له‌یه‌کش بدۆوه.

ڕه‌نگه‌ مه‌ژگوو وه‌رده‌نگوو ئێمه‌ خوو پنه‌ دریا (موعتاد ) بۆ و عاده‌تش به‌ شیوازێ تایبه‌تی که‌رده‌بۆ و سه‌روو ئه‌سپوو وێشۆ نه‌وه‌زۆره‌، به‌ڵام به‌ دڵنیاییه‌وه‌ ده‌قی ئه‌کتیڤ وه‌ختێ گنۆ گه‌مه‌و هورڕووشکنایۆ ده‌قی ویه‌رده‌ی، وه‌رده‌نگیچ هورڕووشکنۆوه‌ و چنی ڕه‌وتوو وێش، وه‌رده‌نگی تایبه‌ت وێزۆوه‌ یان په‌روه‌رده‌ش که‌رۆ. ئینه‌یچ هه‌نگامێنه‌ جه‌ وه‌روسته‌ی ڕه‌وته‌که‌ی. ئه‌زموونه‌کێچ ئینه‌شا سه‌له‌منان. هه‌رئینه‌ن که‌ ئیتر ئێمه‌ وه‌رده‌نگی یه‌کسانما نیا و جه‌ ڕاسیه‌نه‌ باویچش مه‌مه‌نۆ، به‌ڵکوو به‌پاو زانیاریی و ئاماده‌یی و وریایی که‌سه‌کا، وه‌رده‌نگیچ فاڕیۆ و جۆروو مامه‌ڵه‌ی ئاڵ و گۆڕش سه‌رنه‌ مێ. ئیتر وه‌رده‌نگ ماتڵ نیا تا بلۆ سه‌روو خوانێ ئامادێ و چه‌مه‌ڕاو مانا یان له‌زه‌تێ تایبه‌تی جه‌ ده‌قی که‌رۆ به‌ڵكوو به‌پاو زه‌ینه‌و وێش چنی ده‌قی گنۆ ده‌مدوو و مانا یان له‌زه‌تش چنه‌ که‌شف که‌رۆ. په‌وکای دوور نیا وه‌رده‌نگیچ به‌جۆرێ خه‌للاق بۆ به‌تایبه‌ت وه‌ختێ که‌ وه‌رده‌نگ تا ئاستوو ڕه‌خنه‌گری به‌رز بۆوه‌. چی قۆناغێنه‌ ڕه‌وتوو ڕه‌خنه‌یچ سه‌رهۆر مدۆ و وه‌رده‌نگی ئاماده‌ و ساحیب هاز، گنۆ وانایۆ دووباره‌و ده‌قه‌کاو و که‌شفی تازه‌ی و ته‌نانه‌ت هورسه‌نگنای ده‌قه‌کایچ 8. چێگه‌نه‌ ڕه‌وتی شێعریی ڕووبه‌ په‌ردا‌خیی ملۆ. پێسه‌ واچی کاروانه‌که‌ به‌ کامڵی گنۆ ڕا به‌ڵام ڕاکێ ئه‌وه‌نه‌بڕیێنه‌ و مه‌نزڵه‌ نادیاره‌.

کۆتایی:

جه‌ کۆتاییه‌نه‌ ماچوو:

نه‌رم

پێسه‌ قژا شه‌مێ و

بێده‌نگ

پێسه‌ ناڵه‌و شێعرێ

گیان کاره‌وان

             ئارام ئارام

ڕه‌ئوف مه‌حموودپوور   مه‌ریوان 1392کۆچی ڕۆجیاریی.


1ـ مه‌به‌ست ده‌قی شێعریی هورموزگانیا. هه‌رچه‌ن ‌سه‌روو ئی ده‌قه‌ شێعریه‌ بیرۆکه‌ی جیاواز هه‌ن و به‌پێچه‌وانه‌و بڕێ سه‌رنجا‌ که‌ ماچا ئی ده‌قه‌ ناڕاس و بێ سه‌رچه‌مه‌ن‌، بڕێ ده‌نگێته‌رێ ماچا که‌ ئی ده‌قه‌ ڕاسا و ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر سه‌رچه‌مه‌که‌یچش فۆتیابۆ به‌ڵام ئاماژه‌کێش ڕه‌سه‌نێنێ. منیچ هه‌ر پاسه‌ش په‌ی ملوونه‌و و جه‌ ئیسه‌نه‌ لامۆ پاسه‌ن‌ که‌ نکوولی کرده‌ی چی ده‌قیه‌ زیاته‌ر باوه‌ڕیا‌ تا ئه‌ده‌بی.

2ـ به‌ سه‌رنجه‌و من، ڕاسا که‌ پێسه‌و واقعی ئی ده‌قێ هه‌نێ و نکوولیشا چنه‌ مه‌کریۆ به‌ڵام فره‌که‌م  توخمی ئه‌ده‌بیشا چنه‌ن و زیاتر پێسه‌و یۆوزیا یان نه‌زمی نریێنێره‌ و ڕه‌نگه‌ نه‌کریۆ پێسه‌و شێعرێ په‌شتیشا پنه‌ به‌سیۆ.

3ـ ڕاسا که‌ وه‌ڵته‌ر مامۆسا عوسمان محه‌مه‌د هه‌ورامی چێروو کاریگه‌ری ده‌قه‌کاو مامۆسا گۆرانیه‌نه‌ دوێ پارچه‌ شێعرێ بڵاو که‌رۆوه‌، به‌ڵام مه‌خابن به‌ چن ده‌لیلێ مه‌کریۆ پێسه‌و بناغه‌و ڕه‌وتی وه‌رچه‌م بۆ: یه‌که‌م ئانه‌ که‌ ئی ڕه‌وته‌ پشوودرێژ نیا. هه‌رچن جه‌ کوردستانوو باشوریه‌نه‌ چاپه‌مه‌نی به‌ کوردی به‌رشیه‌ن و ده‌رفه‌ت په‌ی چاپی کوردی بیه‌ن (به‌ڵام ئی ده‌رفه‌ته‌ لاو ئێمه‌ نه‌بیه‌ن و تاسه‌رده‌موو سروه‌ی کوردی وانایچۆ قه‌ده‌غه‌ بێ)به‌ڵام مامۆسا عوسمان درێژه‌ش پنه‌ مه‌دۆ و ڕه‌هه‌ندوو خزمه‌ته‌کاش فاڕۆ په‌ی بواره‌کاته‌ری ئه‌ده‌بی. دووهه‌م : به‌ دوێ ده‌لیلێ ئی ڕه‌وته‌ ساحیبوو کاریگه‌ریی نه‌بیه‌ن: یه‌که‌م ئانه‌ که‌ که‌س نه‌که‌وته‌ن شۆنیش و هه‌رمانه‌کێ پانه‌یه‌ بڕیێنه‌وه‌. دووهه‌م: هیچ ڕه‌خنه‌گرێ وه‌نه‌ش نامان ده‌نگ و باسش سه‌رنه‌کریان. هه‌رچن ئی کورته‌ هه‌نگامێ مامۆسایه‌ یاگێ حورمه‌تیه‌نه‌.

به‌ڵام جه‌ ده‌هه‌و حه‌فتایه‌نه‌(جه‌ساڵه‌و 1362 و63 کۆچی ڕۆجیاریوه‌) من و جه‌لیل جه‌ مه‌ڕه‌وگاوا یۆترینما دی و ئه‌ژناسا. فره‌و جارا گنێنمێ باس سه‌روو تازه‌که‌رده‌یۆ شێعره‌ی هه‌ورامیێ و ئه‌زموونه‌کاما په‌ی یۆترینی وانێنمێوه و باسشا سه‌رکه‌رێنمێ و چنی ئانه‌یچه‌ به‌ جیددی خه‌ریکێ وانایۆ بێنمێ‌. هه‌رچا ده‌هه‌نه‌ و به‌ ڕه‌خسیای یه‌که‌م ده‌رفه‌ته‌کا، به‌رهه‌مه‌کێما جه‌ چاپه‌مه‌نیه‌کانه‌ بڵاوێ بیێوه‌. په‌ی نموونه‌ی شێعره‌و وه‌رگی هاروو جه‌لیلی جه‌ ئاوێنه‌نه‌ و شێعره‌و خالێ سه‌داموو من جه‌ سروه‌نه‌ چاپێ بیێ. ئیتر ئی ڕه‌وتوو بڵاوکه‌رده‌یۆ مردایش به‌وێشۆ نه‌دی و ئیسه‌یچ درێژه‌ش هه‌ن. به‌ڵام ئێمه‌ چاسه‌رده‌منه‌ هه‌ڵای چێروو کاریگه‌ری ته‌بێعه‌تیه‌نه‌ بێنمێ. په‌ی نموونه‌ی وه‌رگی هاروو جه‌لیلی و شێعره‌کاو واران و  بۆوه‌رزوو من هێماکاش جه‌ ته‌بێعه‌تی گێرتێبێنێ. وه‌روو ئانه‌ی جه‌نگ بێ و ده‌رفه‌توو بڵاو که‌رده‌یچۆ به‌ کوردی نه‌بێ، ئێمه‌ که‌سته‌ری نه‌ژناسێنمێ که‌ پێسه‌و ئێمه‌ ویر که‌رۆوه هه‌رچن فره‌ حه‌ز که‌رێنمێ و ته‌نانه‌ت شۆنه‌و ئه‌چامنه‌ که‌سانێوه‌یچره‌ گێڵێنمێ‌، ئانیشایچ که‌ ئه‌ژناسێنمێشا به‌شیوه‌ی ئه‌وسایی نویسێنێ و ته‌نانه‌ت ئاجۆره‌ نویسته‌یا ئێمه‌، هه‌ر به‌ شێعره‌ نه‌زانێنێ.

4ـپێسه‌و یه‌که‌م ده‌فته‌ره‌ شێعروو شێعره‌ی سه‌رده‌میانێ هه‌ورامیێ ساڵه‌و 1381کۆچی ڕۆجیاریی که‌وت وه‌رده‌س.

5ـ ساڵه‌و 1383 کۆچی ڕۆجیاریی که‌وت وه‌رده‌س.

پێسه‌و یه‌که‌م کۆشێعروو من، ساڵه‌و 2011 زایینی جه‌لاو مه‌ڵبه‌ندوو ڕۆشنویریی هه‌ورامانی جه‌ سلێمانی که‌وت وه‌رده‌س. ئی کۆشێعره‌ شێعره‌کاو دوه‌ ده‌فته‌ری وه‌ڵینی و ده‌فته‌ره‌ شێعروو: ده‌فته‌رێ تازێچش گێرته‌بێ وێ، چنی به‌شێوه‌ چا ڕه‌خنه‌ و سه‌رنجا که‌ سه‌روو ده‌قه‌ شێعریه‌کا نویسیێبێنێ.

7ـ  پێسه‌و دووهه‌م کۆشێعری، ساڵه‌و 2012زایینی جه‌لاو وه‌زاره‌توو ڕۆشنویریی حکوومه‌توو هه‌رێمی جه‌ هه‌ولێر وزیا وه‌رده‌س. ئی کۆشعێریچه‌ بێژگه‌ شێعره‌ ئاماژه‌ پنه‌کریایه‌کاو چاوه‌ڵی، ده‌فته‌ره‌ شێعروو: شێعره‌و چێولایچش گێرته‌بێ وێ، چنی به‌شێوه‌ته‌ر چا ڕه‌خنه‌ و سه‌رنجا که‌ سه‌روو ده‌قه‌ شێعریه‌کا نویسیێبێنێ.

8ـ  دماو که‌وته‌ی وه‌رده‌سوو زه‌ڕنه‌وئاسۆی و هورپڕای گه‌چ و ته‌خته‌ی، ڕه‌وتوو ڕه‌خنه‌ی سه‌روو شێعره‌ی هامعه‌سره‌و هه‌ورامیچ ده‌سش پنه‌ که‌رد و پۆلێ ده‌نگێ ئامادێ و ساحیب سه‌رنجێ ئامێ مه‌یدان. که‌سانێوه‌ پێسه‌و: مامۆسایا: عادڵ محه‌مه‌دپوور، فه‌رزاد میرئه‌حمه‌دی، که‌یهان عه‌زیزی، فه‌رشید شه‌ریفی،کامل سه‌فه‌ریان، نامق هه‌ورامی، سوهه‌یب فارۆق، خانم شنۆ ڕه‌حیمی و…که‌ ده‌قه‌کاو ویشا سه‌روو ده‌قه‌ شێعریه‌ سه‌رده‌میانه‌کا جه‌ چاپه‌مه‌نیه‌کانه‌ بڵاو که‌ردێوه‌.

”  ئی بابه‌ته‌ جه‌ ژماره‌ 762 حه‌وته‌نامه‌وسیروانیه‌نه‌ بڵاو  کریانۆ

3 پاسخ برای “\”یه‌که‌مین به‌یاننامه‌و ژیونایۆ شێعرێ هه‌ورامیێ/ رئوف محمود پور

  • ئه‌له در تاریخ دی 18, 1392 گفت:

    مامۆسا گیان ده‌ست وه‌ش بۆ زه‌حمه‌ت كیشی په‌ی زڤانی هه‌ورامی
    وه‌لیم به‌شكه‌م زڤانی كوردی سۆرانی نه‌كه‌ری تێكه‌ڵوو زڤانه‌كه‌یما. ئاخۆر / بڵاو /كه‌ی هه‌ورامی بی؟!
    ڕه‌وتوو زڤانی هه‌ورامی ( ترتيب اركان جمله( فعل ، فاعل ، قيد و … ) در زبان هورامي ) فه‌رق كه‌رۆ چنی سۆرانی !
    دووباره ده‌ست وه‌ش بۆ

  • محمد رشید امینی پاوه در تاریخ دی 18, 1392 گفت:

    ماموستا رئوف محمود پور یو چا روشنبیر اساسی ودلسوزه وه شه ویساو ادبیات کورد به تایبه ت به شو هه ورامییه ن که په یلواو نویسه کاش شاهید ایینه یه ن، جییا چانه یچه یه که م که سه ن جه اده بیات و هه ورامانی تاوانش تازه گری وسه ر قافله و ره وتیوه سه رده میانه ده س نیشان که رو، ئیمه هه رچیگه وه ده س وه شی و ئاره زو ئاوات و سه رکه وته یش په ی موازمی، ئا واته یچه که فه رماوانش (سی کوچکه و هه ورامانی بیسارانی و مه وله وی و سه یدی) راسه ن به لام پالـو ئانیشانیچ که سانی تریمان هه نی پسه و خانای قوبادی ، ئه لماسخـانی که نولـه یی میرزاشه فیعی کولیایی وه …..، که ئیمه جه په یره وی که رده و (یه ره کوچکه و بابانی) جیا مه که رو وه، دووباره آوات و ئاره زوو سه رکه وته ی په ی کاک رئوفی و ده س وه شیچ جه سایت و سلام پاوه ی په ی ئه ره نیان ئا بابه تیه .

    • ره‌ئوف در تاریخ دی 19, 1392 گفت:

      سپاس په‌ی په‌لیانوو سلام پاوه‌ی که‌ ئی بابه‌تشه‌ نیانه‌ره‌ و ئاواتوو سه‌رکه‌وته‌یم هه‌ن په‌یش. هه‌رپاسه‌ سپاس په‌ی سه‌رنجه‌ ورده‌کێ مامۆسای ئازیز کاکه‌ حه‌مه‌ڕه‌شید ئه‌مینی که‌ هیچوه‌خت خزمه‌ته‌ ئه‌ده‌بیه‌کێش فه‌رامۆشی مه‌کریا. سه‌رکه‌وته‌ و سڵامه‌ت بۆ.
      په‌ی گه‌ردوو سه‌رنجه‌کاته‌ریچ ڕێزوحورمه‌تم هه‌ن.ئاواتم ئانه‌ن ،