ج 10 فروردین 1403 ساعت 04:17

پدر ژپتو در کرمانشاه تنهاست / یحیی معماری

پدر ژپتو در کرمانشاه تنهاست / یحیی معماری

به گزارش سلام پاوه : سواد چندانی ندارد و در ابتدا هم شغل بنایی داشت ولی آنگاه که ذوق و استعداد خود در مجسمه سازی را درک کرده، پا در مسیری نهاد که حتی مورد شماتت بسیاری از اطرافیانش شد اما همان بنا ایمان داشت که روزگاری به «پدر ژپتوی ایران» بدل می شود. نرم […]

به گزارش سلام پاوه : سواد چندانی ندارد و در ابتدا هم شغل بنایی داشت ولی آنگاه که ذوق و استعداد خود در مجسمه سازی را درک کرده، پا در مسیری نهاد که حتی مورد شماتت بسیاری از اطرافیانش شد اما همان بنا ایمان داشت که روزگاری به «پدر ژپتوی ایران» بدل می شود.

نرم افزارهای ارتباطی، فضاهای مجازی و اندوریدها گرچه انسان ها را پیوندی مجازی بخشیده اند اما در واقع تنهایی را به آنان هدیه کرده اند و چنان کرده اند که کمتر پدر ژیپیتوکسی سراغ پیشینه و گذشته نیاکان خود می رود، اما «عثمان رحمانزاده» با ساخت تندیس و نمادهایی که عموما روی سنگ و چوب و سیمان و خاک می آفریند و با بازسازی فضای زندگی سنتی، روایتگر قرنها زندگی ساده و گرم پدران و مادران مردم سرزمین های کردنشین می باشد.

امروز نمایشگاهی از آثار تولیدی این هنرمند بوکانی در طبقه بالای یک فروشگاه! در کرمانشاه در حالی گشایش یافت که از مسئولان استانی که داعیه دار فرهنگ و قدمت و تمدن است و اسب خود را برای تبدیل شدن به قطب گردشگری ایران، زین کرده اند خبری نبود فقط یک مسئول حضور داشت و آن هم مدیرکل آموزش و پرورش استان کرمانشاه بود. در واقع نمایشگاه کاک عثمان امروز بسیار غریبانه آغاز شد گرچه امیدواریم متولیان عرصه های فرهنگی، میراث فرهنگی، گردشگری و سایر مرتبطین با این مقوله در روزهای آینده جبران کنند.

خبرنگار ایرنا در حاشیه گشایش این نمایشگاه با پدر ژپتوی ایران گفت و گو کرد که در پی می آید.

** پدر ژپتوی ایران کیست؟
عثمان رحمان زاده با بیان اینکه اهل بوکان و متولد سال 1335 می باشد، اظهار کرد: حدود 25 سال است که به کار مجسمه سازی اشتغال دارم.
وی افزود: سواد چندانی ندارم و این کار را هم از هیچ استادی نیاموخته ام بلکه برآیند یک استعداد ذاتی و خدادادی است و با تلاش و پشتکاری که داشته ام، حدود یک هزار و 500 مجسمه تاکنون روی سنگ، سیمان و گل درست کرده ام و در شهرهای تهران، کرمان، شیراز و بیشتر دانشگاه های ایران و حتی منطقه اقلیم کردستان عراق هم نمایشگاه برگزار کرده ام.
رحمان زاده گفت: من این آثار را نه از آن خود بلکه متعلق به همه ایرانیان و کردها و فرهنگ و سنت های آبا و اجدادی می دانم و اگر مسئولان حمایت کنند می توانم موزه ای دائمی ایجاد کنم تا بعد از مرگم این آثار برای بازتاب تاریخ و سنت مردم کرد و ایرانیان ماندگار شود.
این مجسمه ساز با بیان اینکه شغل اصلی اش بنایی بوده و دارای فرزندان زیادی است، افزود: وقتی در جوانی مجسمه ها را درست می کردم عده ای به من می گفتند داری وقت خودت را تلف می کنی اما من به کارم ایمان و باور داشتم و مطمئن بودم که روزی توجه همگان را جلب خواهد کرد.

** گلایه از کم لطفی ها
رحمان زاده گفت: از مسئولان بخاطر اینکه توجهی مناسب به این کار ندارند، گلایه دارم، بخصوص در استان های کردنشین که می تواند عاملی برای جذب گردشگر باشد اما جالب این است که در سایر شهرهای ایران مانند تهران و جلفا از مسئولان آن شهر بارها تقاضای برگزاری نمایشگاه داشته ام زیرا آنها می دانند که چنین نمایشگاهی برای این شهرهای توریست پذیر یا مرزی چقدر می تواند موثر باشد ولی دریغ که در استانهای کردنشین مشکلاتی داریم و تازه بعد از 25 سال فعالیت در این حرفه، به تازگی در بوکان قول اعطای یک فقره وام به من داده اند.
پدر ژپتوی ایران اظهار کرد: متاسفانه تنها هستم و همانطور که مشخص است در نمایشگاه کرمانشاه من نیمی از آثارم را به دلیل تنگنای فضا همراه با خود نیاورده ام به همین دلیل از دلسوزان و مسئولان تقاضا دارم همراهی کنند زیرا مشکل اصلی من، گرفتن سرسرایی مناسب برای نمایش هم آثار و تولیداتم است.

** آمادگی برای ساخت تندیس مشاهیر کرمانشاه و ایلام
رحمان زاده در پاسخ به این سووال که آیا امکان ساختن تندیس هایی که زندگی مردم کرد بخصوص کردهای کلهر و فیلی و ساکنان کرمانشاه و ایلام را بیان کند، دارید، افزود: اگر طرح هایی که بازتاب دهنده فرهنگ کردهای ایلام و کرمانشاه و کلهری ها باشد را به من بدهند می توانم کار کنم حتی مجسمه هایی از فرهنگ برادران آذری هم دارم و تصمیم دارم بازی های محلی کردها را به مجسمه تبدیل کنم.
وی با اشاره به مجسمه ای که از هنرمند شمشال نواز (نوعی نی ویژه مناطق کردنشین) بوکانی یعنی «قاله مه ره» تهیه کرده است، تاکید کرد: اگر تصاویری از مشاهیر کرد استان های کرمانشاه و ایلام همراه با ایده هایی به من ارائه شود، می توانم تندیس آنان را هم درست کنم.
وی گفت: در بسیاری از شهرها و دهیاری های کشور نیز نماد و مجسمه هایی ساخته است که همگی با نگاه تاریخی به آداب و رسوم و سنت های آبا و اجدادی بوده است.
پدر ژپتو در پایان یک آرزو داشت و در این مورد گفت: من افزون بر 60 سال سن دارم و آرزویم این است که موزه ای دائمی و ماندگار از این آثار که در اصل تاریخ ایرانیان است، ایجاد شود تا نسلهای بعدی با گذشته و پیشینه خود آشنا شوند.
گفتنی است این نمایشگاه قرار است برای یک دوره 6 ماهه دایر باشد و علاقه مندان هم می توانند هر روز از ساعت هشت صبح تا 21 از آن در خیابان آبادانی و مسکن، کنار درمانگاه قائم – طبقه بالای فروشگاه خانواده دیدن کنند.

** همزادپنداری با گذشتگان
در این نمایشگاه بخوبی فضاهایی چون فعالیت های کشاورزی آن روزگار که از تراکتور و کمباین و ادوات امروزی خبری نبود، بازسازی شده است.
مردانی را خواهید دید که با چند گاو تنومند در حال کوبیدن گندم هستند یا به اصطلاح کردی «هوله» می کنند، این تصویر شاید رساترین مصداق برای مثل معروف «کار هر بز نیست خرمن کوفتن، گاو نر می خواهد و مرد کهن» باشد.
آن سوتر کلش گندم ها را چند مرد در تورهای بافته شده ای که «رشکه» نام دارد، ریخته اند و در حال حمل بار هستند.
در نمایی دیگر از این نمایشگاه یک مهمانی را می بینید که زن خانه پای سماور طلایی رنگ قدیمی نشسته و برای مهمانانی که نشسته اند و با هم سخن می گویند، چای می ریزد و مهمان دیگری هم به نماز ایستاده است.
زنانی که در حیاط منزل مشک های آویخته شده به سه پایه های چوبی را تکان می دهند تا دوغ و کره ای تازه برای خانواده درست کنند هم جذاب است.
البته عثمان رحمانزاده از انتقال برخی پیام ها هم به نسل امروز غافل نشده و در نمایی به خوبی تفاوت سنت و مدرنیته را کنار هم آورده است؛ آنجا که زن و شوهری در لباس کردی ایستاده اند و بچه ای در آغوش زن قرار دارد اما در کنار تندیس این زن و شوهر دهه ها و سده های دور، زن و مرد دیگری با پوشش امروزی و مدل ریش و نوع تیپ جدید ایستاده اند که کودک در آغوش مرد قرار دارد و خانم هم با تلفن همراه خود در حال گفتمان است!
نمایی از عروسی سنتی کردها و ساز و دهل و رقص زن و مرد «ره ش به له ک» هم دیدنی است.
این هنرمند همچنین فاجعه شیمایی حلبچه را بخوبی بازسازی کرده و در حالی تصویر «عمر خاور» و کودک در آغوشش را بر زمین نشان داده که جت های سیاه رژیم بعث هم بر فراز شهر هستند.
این نمایشگاه بخشهای دیگری هم دارد که به گفتن همین چند نمونه بسنده می شود و بهتر است خوانندگان، از نزدیک تماشاگر شوند و صدای تاریخ نه چندان دور را بشنوند.
گزارش از یحیی معماری

یک پاسخ برای “پدر ژپتو در کرمانشاه تنهاست / یحیی معماری

  • یاسر در تاریخ آبان 24, 1394 گفت:

    با نگاه به آثار این هنرمند بزرگ ، آدمی برای لحظه ای هر چند کوتاه ازدنیای ماشینی و شلوغ امروزی بریده و در گذشته ای خاطره انگیز فرو خواهد رفت . دیدن این نمایشگاه با توجه به شکاف ایجادشده بین نسل ها ،می تواند به ویژه برای کودکان و نوجوانان آموزنده وسودمندتر باشد.امیدوارم با تلاش مسولان فرهنگی شهرمان گوشه ای از این هنرمندی ها در پاوه نیزبه نمایش درآید .