پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : شوکای خجالتی شاید هراسان، بزرگترین دشمن خود را انسان می داند و گاه با تیرهایی که از روی طمع شکار می شود پژواک خطر انقراضش در طبیعت سرسبز اورامانات منعکس می شود.

دیار سرسبز زاگرس در ماه های اخیر برخی از معضلات زیست محیطی را به چشم دیده و گاه با خشک شدن چشمه ها و سراب های کهن و هزارساله رو به رو شده و گاه شعله های حریق را در دل جنگل های بلوط خود لمس کرده است.
برای بازگشت آب به سراب های تشنه استان کرمانشاه و یا دورشدن حریق از جنگل های سرسبزمان نشست ها برگزار شد، نامه نگاری ها انجام شد و حتی پای این معضلات به گروه های مجازی باز شد.
حال که وجود این معضلات زیست محیطی همچنان باقی مانده و هرازچندگاهی در گوشه ای از این استان خود را نشان داده و ردپایی برجای می گذارد زنگ خطری دیگر به گوش می رسد و این بار انقراض شوکا تهدیدی است که اذهان بیدار را به سمت خود جلب کرده است.

شوکا گوزنی زیبا و در نوع خود منحصر به فرد است که طبیعت رویایی اورامانات را برای ماندن و زیستن انتخاب کرده است و آنقدر خجالتی یا ترسان است که به هنگام دیدن یک غریبه در زیستگاهش سعی می کند خود را در پشت صخره و یا در میان علفزارهای رقصان اورامانات پنهان کند.

به جرات می توان گفت که ایران از داشتن این گوزن زیبا محروم مانده و بنابرگفته برخی از فعالان محیط زیست گونه هایی از آن در مناطق شمالی ایران همانند گرگان و مازندران دیده شده که با این حال، طبیعت اورامانات که همان منطقه حفاظت شده و شکارممنوع بوزین و مره خیل پاوه است زیستگاه اصلی این حیوان است.

شوکا که در زبان محلی به ‘فیله گیجه’ معروف است با داشتن بدنی خوش تراش و ظریف و با پوزه ای پهن و کشیده پس از یک سال از تولدش از داشتن شاخ های در پشت گوش های کشیده خود بهره مند می شود که شاید همین شاخ ها ویژگی منحصر به فرد این نوع از گوزن باشد.
این حیوان علفخوار اگر از دست شکارچیان متخلف هم جان سالم به در ببرد به سختی می تواند خود را از طعمه حیواناتی گوشتخوار نجات دهد و اکنون تنها کم تر از 40 راس از این گوزن مینیاتوری در زیستگاه اصلیش باقی مانده است.

بنابرگفته اهالی منطقه بوزین و مره خیل پاوه، در ماه های گذشته نوعی پلنگ در این منطقه دیده شده که ناشناخته است و شوکا در زنجیره غذایی این حیوان نادر قرار دارد و هر زمان که صدای افتادن بدن نحیف شوکا در طبیعت اورامانات بپیچد اکوسیستم منطقه تحت تاثیرات خاصی قرار خواهد گرفت.

در صورتی که شوکا منقرض شود چرخه غذایی این پلنگ نادر هم برهم خواهد خورد و موجب می شود که این پلنگ برای نجات خود از دیگر حیوانات تغذیه کند.

به دلیل اهمیت حفظ این حیوان، در روزهای اخیر از تندیس طرح شوکا به عنوان نماد زیست محیطی ورزش و جوانان استان کرمانشاه با حضور معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی وزیر ورزش و جوانان رونمایی شد.
برای نجات شوکا که نماد زیست محیطی و در واقع اعتبار استان کرمانشاه و کشور است باید کارهایی بهتربا درنظرگرفتن اعتباراتی ویژه انجام داد و نیروهایی بیشتر به عنوان محیط بان در زیستگاه اصلیش مستقر کرد.

ایجاد منطقه ای پرورشی برای ازدیاد این نوع گوزن و یا ایجاد سایت پرورش شوکا در منطقه راهکاری منطقی برای حفظ این علفخوار است و باید با معرفی ویژگی های منحصر به فرد این حیوان، افکارعمومی را به حفظ این گونه بی نظیر ترغیب کرد.
منطقه حفاظت شده بوزین و مره خیل پاوه با وسعتی بالغ بر 23 هزار هکتار یکی از مناطق بکر جنگلی کشور است که با جنگلهای متراکم، طبیعی و چشمه سارهای فراوان پناهگاهی امن برای گونه های گیاهی و جانوری است.
* خبرنگار ایرنا مرکز کرمانشاه