به گزارش سلام پاوه : رضا جمشیدی مدیر تحریریه روزنامه همشهری در مصاحبه ای با آقای جمال ابراهیمی شهردار سابق پاوه و کارشناس ارشد رشته جغرافیای طبیعی به موضوع صنعت توریسم در اورامانات پرداخته است .

متن گفتگو :

ابراهیمی : اورامانات در صنعت توريسم منحصر به فرد است

تهیه و تنظیم :رضا جمشيدي

هر گاه نام اورامانات شنيده مي شود ناخودآگاه طبيعتي بكر و دلپذير و چشم اندازهايي بي نظير با مردماني مهربان و سختكوش در ذهن متجلي مي شود.اورامانات به واقع هديه ايست كه خداوند به مردمان اين سرزمين عطا نموده است.به جهت بررسي فرصت هاي توسعه اين منطقه در صنعت توريسم با جمال ابراهيمي كارشناس ارشد جغرافياي طبيعي و از مديران با سابقه اين منطقه هم صحبت شده ايم.

از نگاه شما مهمترین ویژگی منطقه ی اورامانات که می تواند منجر به توسعه این منطقه شود چیست ؟

منطقه ی اورامانات ار نظر ویژگی های جغرافیایی و توپوگرافی دارای شرایط کوهستانی و نیمه کوهستانی می باشد و قسمت اعظم آن در محدوده ی کوههای زاگرس واقع گردیده و از نظر زمین ساختی در زاگرس چین خورده قرار گرفته است و دارای چین خوردگی های زیادی می باشد لذا این منطقه با توجه به توپو گرافی خاص خود پتانسیل های زیادی جهت توسعه دارد از جمله :

1- طبيعت بکر و زیبای اورامانات بخصوص در مناطق نودشه و نوسود.

2- بحث جاذبه های معماری و فرهنگی اکثر شهر های اورامانات .

3- مرزی بودن شهرستان های اورامانات و مراودات مرزی .

4- وجود بازارچه های مرزی و تنوع در کالاهای موجود در بازارچه ها ، از جمله بازارچه هاي جوانرود، روانسر،پاوه و ثلاث.

5- وجود غار آبی قوری قلعه که در نوع خود بی نظیر است .

6- وجود آب و هوای سالم و پاک .

7- وجود دو امام زاده سید عبید ا… مشهور به کوسه هجیج و سلطان اسحاق .

8- جاذبه معماری منحصر به فرد شهر پاوه .

برنامه ای که می تواند صنعت توریسم منطقه را به حد یک صنعت پر در آمد و پر تردد برساند چیست ؟

صنعت گردشگری به عنوان متنوع ترین و بزرگترین صنایع درجهان، مهمترین منبع درآمد و ایجاد فرصت های شغلی برای بسیاری از کشورهای دنیا است این صنعت که به عنوان موتور توسعه از آن نام برده می شود، به علت اهمیتی که از نظر اقتصادی، اجتماعی دارد روز به روز بیشتر موردتوجه قرار گرفته و دولتها به آن اهمیت می دهند و امروزه یکی از پایه های اصلی و استوار اقتصاد جهان و از جمله صنایع مهم با رشد سریع در توسعه اقتصادی جهان است که با ایجاد بالاترین میزان ارزش افزوده به صورت مستقیم و غیرمستقیم می تواند سایر فعالیتهای اقتصادی و فرهنگی را تحت تأثیر قراردهد. در تقسیم بندی جهانی پس از نفت و خودروسازی، صنعت گردشگری در رده سوم قرار می گیرد.

لوئیس ترنر، توریسم را به عنوان امیدبخش ترین، پیچیده ترین و جایگزین ترین صنعتی می داند که کشورهای جهان سوم باید آن را دنبال کنند و می تواند عامل مهمی در کاهش فقر و بیکاری آنها باشد.

از طرفی کشور ایران یکی از پنج کشور مهم جهان در عصر حاضر است که آثار و آداب و سنن باستانی قابل توجهي دارد و تنها کشوری است که با داشتن این همه جاذبه‌ های جهانگردی، بخش صنعت جهانگردی را به راحتی می ‌توان در آن مقبول ساخت. براساس تجربیات حاصله در این زمینه عده‌ای از دست ‌اندرکاران بخش صنعت توریسم معتقدند که هر یک نفر جهانگرد که وارد کشور می ‌شود برابر با صدور صدها بشکه نفت برای کشور ایران سودآور می ‌باشد و برای تحقق این امر مهم و حیاتی مشارکت تمامی افراد و مسئولان دست ‌اندرکار بخش توریست و صنعت جهانگردی را می ‌طلبد.

بر همين اساس یکی از ابزار های مهم تولید، اشتغال و در آمد بازارچه های مرزی هستند که نیاز به توسعه دارند و همچنین ایجاد کمپ های گردشگری بین شهرها و روستاهای اورامانات و استفاده از طبیعت بکر منطقه میتواند باعث توسعه صنعت توریسم در اين منطقه گردد و اگر مردم از خانه باغ های خود به عنوان ویلا جهت استفاده مسافران و گردشگران استفاده نمایند خود باعث ايجاد درآمد، جذب سرمایه و ايجاد اشتغال در منطقه خواهد شد . ضمن اينكه جهت جذب سرمایه گذاری توسط بخش خصوصی و جذب سرمایه، نیاز به اصلاح راه های ارتباطی و حریم راه ها می باشد که دولت در این خصوص باید اقدام نماید و میراث فرهنگی و گردشگری هم نسبت به معرفی جاذبه های گردشگری اين منطقه در سطح وسیعی اقدام نماید يعني زيرساخت هاي توسعه توريسم در اين منطقه بايد آماده شود .

توسعه بازارچه های مرزی تا چه حد میتواند در توسعه این منطقه موثر باشند ؟

مناطق مرزي به دلیل تماس با محیطهای متنوع بیرونی از ویژگی‌های خاصی برخوردارند.وجود مبادلات و پیوندهای فضایی دو سوی مرز و آسیب‌پذیری و تهدیدات مختلف در این مناطق اهمیت ویژه‌ای را در فرآیند برنامه‌ریزی،توسعه و آمایش سرزمین به مناطق مرزی داده است که در صورت غفلت از آن‌ها به‌ طور جد شاهد چالش‌های عمده‌ای از جمله عدم ثبات جمعیتی مناطق مرزنشین خواهیم بود،روستا و توسعه روستایی و جایگاه آن در برنامه‌ریزی توسعه کشور و سهم آن در توسعه منطقه‌ای و ملی از مسایل مهم کشور است که می‌تواند تفاوت‌های موجود در سطح برخورداری مناطق از مظاهر رفاه و توسعه بین شهر و روستا را به حداقل برساند و از مهاجرت گسترده جمعیت روستایی و مرزنشین‌ جلوگیری کند.امروزه این‌گونه مسایل در دو سوی مرز باعث شده تا کشورهای همسایه در قالب‌ بازارچه‌های مشترک مرزی که از شناخته‌شده‌ترین روش‌های توسعه اقتصادی روستاهای مرزنشین به‌ شمار می‌رود و می‌تواند تحولی بنیادی در تولید،ایجاد اشتغال،تثبیت جمعیت مرزنشین،افزایش درآمد و نهایتا توسعه‌ای پایدار ایجاد نماید و به سمت همکاری‌های متقابل منطقه‌ای هدایت شوند.

با اين مقدمه مي توان گفت كه یکی از عمده ترین مشکلات مردم در مناطق مرزی نبود شغل می باشد با راه اندازی بازارچه های مرزی و استفاده بهینه از ظرفیت های اقتصادی مرزها ، وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم مرزنشین رونق می یابد و اقبال مردم به ماندن در این مناطق بیشتر می شود و با مراودات مرزی و ورود انواع کالاهای مردم از سراسر ایران جهت خرید و بازدید به این منطقه خواهند آمد که هم جذب سرمایه و هم باعث ایجاد اشتغال و درآمد برای مردم خواهد بود . از طرفی وقتی هر سه مرز ثلاث ، پاوه و جوانرود فعال باشند علاوه بر اینکه صادرات و واردات کالا را به دنبال دارد مردم آن سوی مرز هم جهت کار های پزشکی و سایر کار های خدماتی مراجعه می نمایند که خود باعث در آمدزايي و اشتغال پايدار خواهد شد.

به جاذبه های معماری و شهری منطقه نيز اشاره داشتيد بيشتر توضيح بدهيد.

پاوه شهری پلکانی و منحصر به فرد است كه سوابق مدنیت و شهریت آن مستنداً به دو هزار سال می رسد و معماری آن سنگی و داراي معماری کهني است که به همين خاطر به شهر «هزار ماسوله» مشهور است . ماسوله شهری در شمال ایران است که بافت پلکانی و معماری خاصی دارد و لذا به واسطه ی آن پاوه را هزار برابر ماسوله پلکانی با معماری سنتی معرفی کرده اند که واقعا دیدنی و جالب می باشد و از طرفی دیگر نظر به موقعیت خاص خود و پلکانی بودن آن، تنها شهری است که در آن چراغ قرمز وجود ندارد و به شهر بدون چراغ قرمز مشهور است و یا فضای سبز طبیعی که در شهر پاوه وجود دارد و باغات مختلف و فراوان آن یکی از جاذبه های گردشگری می باشد . اقلیم شهر پاوه دارای اقلیمی نیمه مرطوب مدیترانه ای می باشد که باعث زمستان های سرد با برف و باران و تابستان های گرم و خشک و تا حدودی در ارتفاعات خنک که همراه با باد های مدیترانه ای خود باعث جاذبه توریسم می باشد . مردم با لباس های محلی ظاهر می شوند و مهمان نواز و با طراوت ودارای اندیشه شهری هستند به جرأت مي توان گفت كه مردم اورامانات بي نظير هستند.

از لحاظ توریسم فرهنگی چه پتانسیلی در این منطقه می بینید ؟

مرزی بودن شهرستان های اورامانات خود باعث اشتراکات فرهنگی دو طرف مرز شده که بعضا از تجربیات همدیگر هم استفاده می نمایند و یا حتی ازدواج با آن طرف مرز وجود دارد که باعث توسعه فرهنگی و مذهبی هم گردیده و به طور معمول رفت و آمد وجود دارد . نشست های مشترک مرزی مانند انجمن های ادبی ، هنری دو طرف مرز – بحث موسیقی محلی و آواز های محلی که جاذبه های خوبی برای دو طرف دارد و یا بازدید از مراکز علمی و فرهنگی و مذهبی دو طرف مانند بازدید و زیارت مشایخ و بزرگان دینی در دو طرف مرز و یا بازدید از مراکز علمی و فرهنگی که مورد استقبال قرار می گیرد و سایر موارد از پتانسیل های جذب توریسم فرهنگی در منطقه می باشد . وجود صنایع دستی مانند گلیم ، موج ،جاجیم ،لباس های محلی ، رب انار ، فراورده های دامی ، روغن حیوانی ، کشک و نان محلی،گیوه ، گردو و توت از نظر فرهنگی جاذبه توریستی دارد.

حرف آخر؟

در پایان باید گفت که در اورامانات جهت استفاده بهتر و فعال نمودن همه پتانسیل های موجود بهره مندی از مشاوره های فکری در جذب سرمایه موثر است و تصمیم گیری در زمینه های مختلف و تخصصی چون راهکار های جذب مشارکت بخش خصوصی نیازمند تعامل مستمر با مشاوران صاحب فکر و پروهشگران متخصص است تا بتوان به راه حل های خلاقانه و نوآورانه ای دست پیدا کرد و از سرمایه و فکر افراد کننده ي کار جهت فعال نمودن جاذبه های توریستی و گردشگری و ایجاد در آمد پایدار و رونق اقتصادی منطقه استفاده کرد . مردم اورامانات از نظر تحصیلات عالیه جایگاه ویژه ای در استان کرمانشاه دارند، ضریب امنیت و قانون مندی در اصول برنامه ریزی شده در اين منطقه بالاست ، و در كل مي توان گفت كه اورامانات بهترین مکان برای سرمایه گذاری است.