ج 10 فروردین 1403 ساعت 15:31

ئاساو به‌زموو وێش هاڕ‌ۆ ، چه‌قچه‌قه سه‌ره‌و وێش ماڕ‌ۆ / کوورش ئه مینی

ئاساو به‌زموو وێش هاڕ‌ۆ ، چه‌قچه‌قه سه‌ره‌و وێش ماڕ‌ۆ / کوورش ئه مینی

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : حه‌ر چێو ئێژاو ئاوه‌زیه‌یا، وه‌ڵێ ئێمه‌نه واته‌نشا. هه‌رمانۆ ئێمه ئانه‌نه تا جارێوته‌ر قسێوه که ئاوه‌زه‌نه په‌رزیه‌ینه، واوه‌یش که‌رمێوه.«گۆته» مه‌زانوو چکۆوه ده‌س پنه که‌روو. گرد جارێو ماچوو: ئه‌رێ ئی گه‌شاوه‌ز (ڕ‌ۆشنویر)ه‌ قاقه‌زیێ چێششا گه‌ره‌کا جه گیانوو ئی خه‌ڵکیه. (داخۆم یۆته‌ریچ بۆ، یاگێوته‌ره‌وه پێسه واچۆ چنی من!). گۆشه‌و کتێبخانه‌کانه وێشا شارانشاوه […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : حه‌ر چێو ئێژاو ئاوه‌زیه‌یا، وه‌ڵێ ئێمه‌نه واته‌نشا. هه‌رمانۆ ئێمه ئانه‌نه تا جارێوته‌ر قسێوه که ئاوه‌زه‌نه په‌رزیه‌ینه، واوه‌یش که‌رمێوه.«گۆته»

مه‌زانوو چکۆوه ده‌س پنه که‌روو. گرد جارێو ماچوو: ئه‌رێ ئی گه‌شاوه‌ز (ڕ‌ۆشنویر)ه‌ قاقه‌زیێ چێششا گه‌ره‌کا جه گیانوو ئی خه‌ڵکیه. (داخۆم یۆته‌ریچ بۆ، یاگێوته‌ره‌وه پێسه واچۆ چنی من!). گۆشه‌و کتێبخانه‌کانه وێشا شارانشاوه و ویرێ کۆنێ دلێ کتێبا به‌ر مارا و به ڕ‌واڵه‌تی تازه و خه‌ڵه‌تنه‌ر مداشا گ‍ژێ خه‌ڵکیه‌وره. ئاخۆر مه‌زانوو کام کورش امینیسه‌رکه‌لشا گێرته‌ن و کام ڕ‌ۆخانه‌و په‌ڕ‌ تاف و شه‌پۆلۆ خه‌ڵکیه‌نه ده‌سوو که‌سێویشا گێرته‌ن و پڕ‌نانشاوه. پڕ‌اکتیکه‌نه کام هه‌رمانه‌شا که‌ردێنه په‌ی خه‌ڵکی و کام ئێش و برینوو خه‌ڵکیه‌نه بیێنێ. ته‌نانه‌ت وێم دیه‌نم که بڕ‌ێو وه‌خت تان و ته‌شه‌رشا دانه‌نه ئانیشا که قاقه‌زه‌نه په‌رچشا ده‌ینێوه و دێفاعشا چنه که‌ردێنێ. په‌ی که‌سانێوی په‌رسه منیاره و یه‌خێش په‌ی دڕ‌ا که ته‌مه‌نشانه دوێ چرکه‌ساتێ نه‌بیێنێ چنیش و ویریچشا قه‌بووڵ نه‌بیه‌ن. جه که‌سێوی لایه‌ن گێرا و په‌ی که‌سێوی هه‌رسی مجاره که ئادێش نه‌دیێنێ و به په‌لکه پووشێو قه‌بووڵێش نیه‌نێ. گردوو گیر و گرفت و ئاواتوو ‍ژیوایشا ئانه‌نه که سه‌روو بنجۆیۆته‌ریه‌وه سه‌وزێ با. حه‌قێقه‌ت و واقێعێ کۆمه‌ڵگای که پێسه فڕ‌موولێڕ‌یازی و فیزیکی نه‌فاڕ‌ێنێ و سه‌قامگیرێ؛ پاسه فاڕ‌اشا و ماراشانه‌وه دلێ خه‌ڵکی که حێزبه‌کێ، سیاسه‌تمه‌دارێ و لایه‌نگه‌ره‌کێشا گه‌ره‌کشانا.

نویسته‌ی و په‌یجۆریشا ئینا سه‌روو واست و ئێراده‌و سیاسیه‌کاوه، نه‌ک واقێع، ڕ‌استی و حه‌قێقه‌توو بابه‌ته‌که‌ی. مه‌گه‌ر مه‌زانا پی کاراشا، ئاوی به وێچنه به‌را. درۆسی و ڕ‌اسی قه‌ڵه‌می و حۆرمه‌توو نویسته‌ی مه‌پارێزنا و وابه‌سته‌یی نه‌ته‌وه‌یی (پا ویره ته‌سک و چڵکنه‌وه که وێشا تاریفش که‌را) که‌را به نوونگه‌و هه‌ڕ‌ه‌شه‌ و دژمان به دۆسه‌کاشا و چیڕ‌انه که ئاخرش تاریکی و سه‌رشۆڕ‌یا جه هیچ پڕ‌ه‌نسیپێوی دێمۆکڕ‌اسی په‌یڕ‌ه‌وی مه‌که‌را و ته‌نانه‌ت به هه‌ر که‌ره‌سه و که‌لوپه‌لێو که بیه‌بۆ، بۆختانی بینا و تاوانێ که‌را.

ئاژین شێونه‌کێ هه‌ورامانی، زانست و زاناییشا تا وا یاگێ قه‌بووڵا که تریشکێوه گولالێ نه‌که‌رۆنه باوه‌ره هه‌رۆڵه‌کاشا. واقێعوو عێلمی زوانیشا تا وا ئاسته گه‌ره‌کا که سیاسه‌ت ئیجازه دۆ و ته‌پڵوو وشکوو عاده‌تیشا نه‌تره‌کنۆ. حه‌ر تازه‌گه‌ریێو، بێ مۆبالات و سه‌ره‌نج، قه‌ده‌خه‌ که‌را و ساحیبوو فکره‌که‌ی قه‌ناره مدا.

وای چا ته‌شکوو دێمۆکڕ‌اسیه قه‌بووڵشانا و هه‌وڵش په‌ی مدا. هاوار وا ڕ‌ۆیه ده‌سه‌ڵات ده‌سشاوه بۆ و ڤاو ویرێوی تازه‌ی گنۆ گۆششا. هه‌ڵبه‌ت په‌یلوا و باوه‌روو ئادیشانه، قه‌ناره دای ڕ‌ه‌خنه و فه‌زای ئه‌ده‌بیا!! ته‌نانه‌ت ئه‌گه‌ر وێشا ته‌نیا سه‌رقافڵه‌و کاروانه‌که‌ی با؛ ناخافڵ چانه‌یه وه‌ڵاتێو خاپوور که‌را، نه‌ک تاقه یانێو. ناخافڵ چانه‌یه دارستانێو سۆچنا نه‌ک قوڵه قه‌مامێو. ناخافڵ چانه‌یه نه‌ته‌وێو کوشا، نه‌ک تاکه نه‌فه‌رێو. ناخافڵ چانه‌یه خه‌له جاڕ‌ێو تاڵان که‌را، نه‌ک دنکه گه‌نمێوه. ناخافڵ چانه‌یه ئانه که ئادێ وه‌راوه‌رشاوه مدرا، برایشانێ و جه وێشا بێ باک و ئازاته‌ر په‌ی خاک و وه‌ڵاتی. سینه‌به‌رزته‌ر په‌ی دڵه‌چرکه‌و ده‌ورووبه‌ری. ویربه‌رز و چه‌م ڕ‌ۆشنته‌ر په‌ی حۆرمه‌ت و وه‌شه‌سیاوی گرد که‌سی و هه‌ر ئاوه‌زێوی گه‌ش و چه‌مێویڕ‌اس وین. مه‌گه‌ر مه‌زانا که ئادێ وه‌راوه‌ر پادیشا نیه‌نێ و گاهه‌زیچ پاڵپشت و دۆسێوی هه‌ره‌قه‌تین. مه‌گه‌ر مه‌زانا، ئادێ باوه‌رشا هه‌ن به فاڕ‌یای و فاڕ‌یای و ڕ‌ۆبه‌ڕ‌ۆ تازه‌ته‌ر بیه‌ی بنه‌ماو ئاوه‌زیڕ‌ۆشنی و هه‌رمانۆ گه‌شاوه‌زی مزانا. مه‌گه‌ر مه‌زانا؛ ئێمه بڕ‌ێو وه‌رده‌نگێ بێده‌نگێچما هه‌نێ که ئینای تۆتۆ دلێڕ‌اسه‌و کۆمه‌ڵگایه‌نه و هاگای بیێنێوه و وه‌ختارێو چێوێو وینا و درۆسش بزانا، به پاو ژیری و زانایی وێشا لایه‌نگه‌ریش چنه که‌را و وێشا با به سه‌رچه‌مه‌و وه‌ڵاوه که‌رده‌یش.

هه‌رمانۆ ئادیشا نه‌ک کارێو په‌ی سه‌رگه‌رمی و ماوه‌وه‌یوی کۆرت و ساتیا؛ که ڕ‌ه‌وتێو په‌ی‍ژیوای، فێر بیه‌ی و جه دماڕ‌ۆنه به که‌رده‌وه که‌رده‌یا. گه‌ره‌کما نیا زاڕ‌ۆڵێما گێڕ‌ و لاسار و سه‌رشۆڕ‌ێ با، که ئینا مه‌ژگمانه و که‌رمێش که‌رده‌وه، زاڕ‌ۆڵێما سه‌ربه‌رز، سه‌ربه‌وێ، وێپا و ئازای با و داواو حه‌قیشا که‌را، ئه‌گه‌ر به قیمه‌توو گیانیشا بیه‌ بۆ. پێسه شاملوو ماچۆ:

لاو ئێمه‌وه شه‌وه نیه‌نه…

که‌لیمێ چه‌مه‌ڕ‌انێ… و

چه‌خماخه‌کێ لاو فتێڵه‌ینه بێ تاقه‌تێنێ

مه‌گه‌ر مه‌زانا، ئادێ مه‌جبوورێنێ پی چالێشیه که ئیسه وه‌ش بیه‌ن و له‌مه‌په‌ڕ‌وو جۆرێو جه فاڕ‌یای دلێ ویروو خه‌ڵکیا، جوابێوی پۆزێتیو داوه؛ ئه‌ننا لافاوی دماین که وه‌ش بی، وه‌رپه‌نگ مه‌وانۆوه و به‌رۆشا دلێ گێجیۆ وێشه‌ره. چوونکه‌تی دلێگری ته‌رح کریا و چالێشی وه‌ش بیه، مه‌حکه‌مه په‌سه‌ن و قازی قه‌بووڵا.

ئێمه خاس هاگادارێنمێ و خه‌ڵکیچ چه‌مه‌داروو هه‌رمانه‌کان و مزانۆ که ئادێ خه‌ریکێنێ چنی ناوازه‌کاو نه‌ته‌وه‌ی دڵداری که‌را و شه‌وانه مێماندارێ ناحه‌زه‌کاو خه‌ڵکیه‌نێ. ئادێ گۆمان به یه‌قینێوی ڕ‌استه‌قینه‌ی که‌را که هه‌زار جار جه زمنه‌و جه‌ماوه‌ریه‌نه و سینه‌و ئه‌دا و تاته‌یشانه به‌ر ئامان. وه‌هارێنه چنی چه‌په‌کا ملا سه‌یران و هۆرپڕ‌ای و زمسانێنه دلێ یانه‌و ناسیۆناڵیسته پڕ‌پۆڵه‌ینه‌کانه ته‌لیله که‌را.ڕ‌ۆنه مێمانێ ئاناڕ‌شیسته‌کانێ و شه‌وێنه مێمانی مدا به ڕ‌ۆمانتیکه‌کا.

مه‌گه‌ر مه‌زانا پی کاراشا قین و خه‌ره‌ز و سیاوه‌تی مارانه هه‌ورامان؛ هه‌ورامانێو که بنه‌ڕ‌او ویه‌رینیه‌وه تا ئیسه، گلێرگاو سه‌وزه‌ڵانی و سۆڵح و ئاشتی بیه‌ن. مه‌گه‌ر مه‌زانا که ئێمه جه‌نگما نیا چنی که‌سی و حۆرمه‌توو گرد که‌سی لاماوه باروومدار و به‌رزا. مه‌گه‌ر مه‌زانا که ئێمه واته‌نما و دیسان واوه‌یش که‌رمێوه که زوانێو ته‌قالاش په‌ی که‌رمێ، هه‌ناسه‌و ژیوایمانا، شانازی بیه‌یمانا. ئا زوانه‌نه که گردڕ‌ۆ قسێش پنه که‌رمێ و ئه‌داما پا زوانیه چڕ‌ۆما ونه. جۆغرافیاچش ئانه‌نه که ئینا چێروو پایامانه. ئه‌گه‌ر په‌ی یۆته‌ری ڕ‌ه‌وان، چی په‌ی ئێمه نا. ئینه پنه‌وازش به ده‌سه‌ڵات و زانست نیا. چی یۆته‌ری نانه‌ش گه‌ره‌که‌نه و گردڕ‌ۆ ئاوی موه‌رۆ، چی ئێمه نه‌وه‌رمێ تا مرمێ! پێسه شێرزاد حه‌سه‌ن ماچۆ: مه‌گه‌ر ئادێ سه‌دام و عێراقشا نه‌دیه‌ن، ته‌جره‌ب و زمنه‌و ئاوه‌ختیشا نه‌که‌رده‌ن. به دڵنیایه‌وه مه‌زانا، ئێمه خه‌ریکێنمێ سه‌روو فاکتێویه‌وه ویر که‌رمێوه، په‌رسمێوه و ملمێ شۆنیشه‌ره که هه‌ڵای په‌ی ئادیشا نه‌بیه‌ن به پرس و فه‌لسه‌فه‌ش مه‌زانا.

به دڵنیایه‌وه ئادێ گۆشێ وێشا که‌ڕ‌ و چه‌مێ وێشا کۆرێشا که‌ردێنێ؛ چانه‌یه که بژنه‌وا و وینا که خه‌ریکا لاو هامساکا و براکاماوه!! پێسه یونانی باستانیما سه‌ر ئامان و چوون مه‌یاوانه زوانه‌که‌یما، له‌قه‌بوو به‌ڕ‌به‌ڕ‌یما پنه مدا.

کوورش ئه مینی نؤتشه

ئی جه ستاره شماررۀو ۲۵۷ و تاریخوو ۱۳۹۳/۱۱/۲۰ هفته نامه سوران چاپ کریان.

یک پاسخ برای “ئاساو به‌زموو وێش هاڕ‌ۆ ، چه‌قچه‌قه سه‌ره‌و وێش ماڕ‌ۆ / کوورش ئه مینی

  • حه یده ر غولامی در تاریخ بهمن 27, 1393 گفت:

    فره ده‌س وه‌شبیه‌ی هورسورنه‌را ئی په‌لیانه‌یه(سایت) که‌رو و ئاواته‌وازو سه‌رکه‌وته‌ی فره‌ته‌ریشانا
    کاکه کورش گیان! نویسته‌که‌ت کول، په‌ر و فره به‌یاگی بی؛ حه‌رچن به زه‌نه‌م ، کریی زوانه‌که‌ش، کوچه‌ی ئارامته‌ر بیه‌ی