پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : تجربه نشان داده است که هرگاه بستر یک موضوع آماده نباشد،طرح و انجام و اجرائی نمودن آن موضوع ،بدون شفاف سازی و توضیح و تفسیر و امکان سنجی ،ممکن است با چالشهائی روبرو گردد.

مهمان ناخوانده ای به نام “آپارتمان “که اجباراً بعلت نبودن زمین مناسب و هموار ، گران بودن زمین ، بصرفه بودن کار گروهی ، مد شدن و …….. وارد شهرمان شده و خیلی سریع در دل شهر جا خوش کرده و انگار برای ابد ماندنی است.

آپارتمان مقوله جدیدی است ، و فرهنگ استفاده از آپارتمان و فرصتها و چالشهای روبروی آن نیز جدید تر . لذا تا چند سال ،جهت روشن نمودن زوایای موضوع،می تواند دراین حوزه مطلب و مبحث نوشت. بلند مرتبه سازی و ساخت آپارتمانهای تا چندین طبقه ،گرچه به دورانی بسیار قدیمی تر از دوره دولت هشتم می رسد ،اما زمانی که طرحی به عنوان مسکن مهر بر سر زبانها افتاد و دولت آقای دکتر احمدی نژاد به نیت کمک به افراد کم درآمد فاقد مسکن،این طرح را آغاز و اجرائی نمود ، به یقین تصور نمی شد که این طرح تا این حد ،پر سرو صدا ، پر حاشیه و دارای بازتابهای مثبت و منفی، از لحاظ اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی باشد و ساعتها و زمانهای زیادی را در رسانه ها و جراید به خود اختصاص دهد و حتی شوک تاثیر گذاری نیز بر بازار زمین و مسکن وارد نماید. در این نوشتار به خوب یا بد بودن طرح مسکن مهر اشاره ای نشده است ، ولی صرفاً به بهانه روند روبه رشد ساخت و سازهای شهری در قالب مسکن مهر ، علی الخصوص گرایش به ساخت مجتمع های مسکونی چند طبقه آپارتمانی ، که در شهر پاوه ،در چند سال اخیر سیمای شهر را دگرگون کرده است ،برخود لازم دانستم تا اشاره ای، هرچندکوتاه، به فرهنگ آپارتمان نشینی و حقوق مربوطه ،داشته باشم.
درشهرستان پاوه با توجه به شرایط اقلیمی و توپوگرافی منطقه ، قیمت بسیار بالا وکمبود زمین، جهت ساخت مسکن و هزینه بالای تسطیح و خاکبرداری،و رساندن مواد و مصالح به پای کار،مشکلات فراوانی را برای کسانی که قصد ساخت و ساز دارند ایجاد نموده است . یکی از سازو کارهای برون رفت از این معضل ، روی آوردن به ساخت سازه های چند طبقه یا آپارتمان، توسط یک یا چند نفر است . که در این صورت هزینه های تسطیح و خاکبرداری و بهای زمین بر روی متراژ بالای ساختمان سر شکن شده و میانگین بهای تمام شده هر متر مربع ساختمان ،کاهش می یابد.
در شهر پاوه آپارتمانهای مسکن مهر در محله “هانه وا” و در محله “زمین شهری ” در صورتیکه به بهره برداری برسند،نمونه هائی از تجمع فرهنگهاو سلیقه ها و تفکرات مختلف افراد و خانواده ها در کنار هم خواهد بود که فضای جدیدی را ایجاد نموده و تجربه تازه ای محسوب می شود. البته بلند مرتبه سازی در مکانهای دیگری در سطح شهر پاوه،که خارج از تعاونیهای مسکن مهر ،ساخته شده اند، زیاد به چشم می خورد، اما نکته مثبت آپارتمانهای خارج از تعاونیها ی مسکن مهر،این است که اعضا و افراد این مجتمع ها ،غالباً به دلخواه خود سایر شرکا و همسایگان خود را تعیین می کنند، و این باعث خواهد شد که مشکلات و معضلات آپارتمان نشینی در این مجتمع ها کمتر ازمجتمع های در قالب تعاونی های مسکن مهر می باشد.لذا کسانی که عضو تعاونیهای مسکن مهر و یا مالک و یا مستاجر واحدهای آپارتمانی مسکن مهر می باشند،می بایست خود را برای ورود به شرایط جدید و محیطی دیگر آماده نمایند،و آمادگی و پیش زمینه ای را برای خود نسبت به شرایط جدید داشته باشند. در غیر این صورت شرایط و محیط جدید ممکن است شرایط و محیطی مطلوب برای آنها نباشد.
در ایران آپارتمان نشینی ،پدیده نسبتاً جدیدی است و در منطقه ما جدید تر . و امروزه تقریباً در همه شهرهای بزرگ و کوچک کشور ،اکثر خانواده ها در مجتمع های بزرگ و کوچک آپارتمانی سکونت دارند. وجود خانواده هائی با جمعیت های متفاوت وفرهنگهای گوناگون، خواست ها ، نیا زها و علایق مختلف در یک مجتمع ، به طور طبیعی چالشهای مثبت و منفی مخصوص به خود را به همراه خواهد داشت.تعامل ، همفکری و همکاری میان ساکنین آپارتمانها،هرچند بسیار بالا هم باشد ، به منظور حل اختلافهای موجود و تنشهای پیش رو، وسایر شرایط نا متعادل ،همواره پاسخگوی مشکلات و معضلات نیست، و گاهی مشاهده می شود، که یک یا چند مالک و یا مستاجر با عدم رعایت حقوق دیگر ساکنین ، مشکلات عدیده ای را برای دیگران بوجود می آورند ،که گاهی اوقات تحمل آن بسیار سخت، و صبر بالائی را می طلبد.بنابر این لزوم آگاهی از حقوق و، و ظایف ساکنین در آپارتمانها به عنوان یک ضرورت،امروزه بسیار بیش از گذشته احساس می شود.
یکی از مشکلات شایع و اساسی میان ساکنین آپارتمانها ،که منشا اکثر تنشها و برخوردها و مشکلات می شود، نپرداختن هزینه های خدماتی مشترک از قبیل هزینه های شارژ،تهویه هوا،آب گرم،باغبانی،سرایداری،نگهبانی،فضای سبز ،حق الزحمه مدیران ساختمان و …….. توسط ساکنین است.

نظر به تجمع افراد گوناگون با سلایق و عقیده ها و تفکرات مختلف ، در مجتمع های آپارتمانی، همیشه بایستی انتظار چنین مشکلاتی را داشت ،به نحوی که، گاهی اوقات متاسفانه از آنها گریزی نیست.در صورتیکه مالک آپارتمان و یا استفاده کننده از خدمات مشترک از پرداخت این هزینه ها خود داری کند ، راه حل قانونی موثر برای اجبار وی به پرداخت بدهی ها چیست؟ در کشور ما ایران ، قانون تملک آپارتمانها در سال ۱۳۴۳ به منظور وضع مقرراتی برای حل مشکلات احتمالی در آپارتمان به تصویب رسیده است. هرچند که این قانون کاستی هائی هم دارد، که در این نوشتار مجالی برای پرداختن به آن نیست ، اما در زمینه مشکل مورد بحث ، راه حل نسبتاً مناسبی را ارائه می نماید.
قدم اول این است، که مدیر یا مدیران ساختمان ، تعیین شده باشند.یعنی ساکنین آپارتمان ها بایستی میان اعضای مجتمع، افرادی مطمئن را به عنوان نماینده سایر ساکنین، به عنوان مدیر ساختمان و یا تیم اداره کننده آپارتمان (در صورت بزرگ بودن مجتمع) انتخاب نمایند و با نوشتن اساسنامه و صورتجلسه ای کامل و جامع که در بر گیرنده تمام مسایل باشد، انتخاب نمایند، و اداره امور آپارتمان را به آنها واگذار کنند. طبق قانون تملک آپارتمانها در صورتیکه در یک مجتمع مسکونی ، تعداد مالکین بیش از سه (۳) نفر باشند، مکلف هستند که از بین خود و یا خارج، مدیر یا مدیرانی را به منظور مدیریت مسایل مختلف ساختمان ، انتخاب نمایند . بنابراین برای الزام قانونی مالک و یا استفاده کننده ای که سهم خود ار از هزینه های مشاع پرداخت نمی کند،حتماً بایستی مدیر یا مدیرانی انتخاب شده باشندو صورتجلسه معتبری نیز در این زمینه وجود داشته باشد.در مرحله بعد ،مدیر یا هیات مدیره منتخب ، اظهار نامه ای را تهیه می کنند که در آن مبلغ بدهی و صورت ریز آن کاملاً مشخص است و مورد مطالبه قرار می گیرد .اظهار نامه مذبور ، توسط مدیران و از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضائی- که اخیراً متولی ارسال اظهار نامه ها شده اند- به آدرس مالک متخلف ارسال می شود.هرگاه مالک یا استفاده کننده از خدمات مشاع، ظرف ده (۱۰) روز از تاریخ ابلاغ اظهار نامه سهم بدهی خود را نپردازد، مدیر یا هیات مدیران می توانندبه تشخیص خود و با توجه به امکانات ، از دادن خدمات مشترک از قبیل شوفاژ،تهویه مطبوع،آب گرم و گاز و …. به وی خو داری نمایند. در فرضی که عدم ارائه خدمات مشترک از سوی مدیران ساختمان ممکن و یا موثر واقع نشود، مدیر یا مدیران مجموعه می تواننددر مراجع قضائی شکایت کنند. دادگاه ها نیز موظف هستند که به این گونه شکایات ، خارج از نوبت رسیدگی کنند.استفاده مجدد از خدمات موکول به پرداخت هزینه های معوق واحد مربوطه بنا به گواهی مدیر یا مدیران و یا به حکم دادگاه خواهد بود.

در این نوشتار رویه قانونی مطالبه بدهی های مشاع در آپارتمان مورد اشاره قرار گرفت. بدیهی است که آپارتمان نشینی هم نکات مثبت و نقطه قوت های زیادی دارد که گاهی اوقات بر نکات منفی آن چربش دارد. امید است رسانه ها و سایت های محلی و سایر افرادی که در حوزه مسایل اجتماعی آگاهی دارند، در این خصوص شفاف سازی و فرهنگ سازی نمایند تا وضعیت نو وشرایط جدید و فرهنگ آپارتمان نشینی در شهرمان، نهادینه گردد.