ج 10 فروردین 1403 ساعت 04:40

شاری خامۆشان / ابراهیم شمس

شاری خامۆشان / ابراهیم شمس

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : ئارۆ دماو چن سه‌عاتا ویره‌وکه‌رذه‌ی به‌ ئینه‌یه‌ که‌ کۆگه‌ بلوو تا نه‌ختێو دڵم ئه‌هوه‌ن بۆوه‌ ، که‌وتانێ یاذوو قه‌برسانی .ئاخۆر جه‌ ده‌ورانوو جوانی دلێ کۆمه‌ڵه‌و ده‌روێشانه‌ بێنێ و جار جار چنی ڕه‌فێقام لوێنمێ په‌ی مه‌ڵڵا مه‌قسووذی و بڕێو جارێچ دڵێ قه‌برێوێنه‌ ئیژیێنێره‌ و لوێنێ دڵێ حسسو مه‌رذه‌ی و ئه‌نکیر […]

پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : ئارۆ دماو چن سه‌عاتا ویره‌وکه‌رذه‌ی به‌ ئینه‌یه‌ که‌ کۆگه‌ بلوو تا نه‌ختێو دڵم ئه‌هوه‌ن بۆوه‌ ، که‌وتانێ یاذوو قه‌برسانی .ئاخۆر جه‌ ده‌ورانوو جوانی دلێ کۆمه‌ڵه‌و ده‌روێشانه‌ بێنێ و جار جار چنی ڕه‌فێقام لوێنمێ په‌ی مه‌ڵڵا مه‌قسووذی و بڕێو جارێچ دڵێ قه‌برێوێنه‌ ئیژیێنێره‌ و لوێنێ دڵێ حسسو مه‌رذه‌ی و ئه‌نکیر و مه‌نکیر ئه‌ینێ سه‌روو سه‌ریه‌یم و منیچ وه‌روو وێمه‌ره‌ ته‌مرینوو چه‌نی جواب دای که‌رێنێ. ئینه‌ یۆ جه‌ وه‌شته‌رین ابراهیم شمسسه‌رگه‌رمیاو ئێمه‌ بێ (وژدانه‌ن ئه‌گه‌ر ویرش په‌ی که‌ریه‌وه‌ ده‌روێشیچ په‌ی وێش عاڵه‌مێوش هه‌ن)

داش دڵم بلوو سه‌روو قه‌برسانی ده‌و دماو عه‌سری لوانێ په‌ی مه‌ڵڵا مه‌قسووذی . تا چه‌م کار که‌رێ قه‌برێ بێنێ و نه‌رێ (داربه‌لوێ) . و سه‌روو هه‌ر قه‌برێوه‌ گوڵێ جۆراجۆرێشا نه‌یبێنێ که‌ به‌رعه‌کسوو ساحیبه‌کاشا گیانشا چنه‌ بێ . لوانێ سه‌روو قه‌به‌ره‌ کۆنه‌کا فه‌قه‌ت دوێ کێلێ مه‌ڕیه‌ی و دیوارێوی شڕ.  چنی وێم ویرم که‌رذه‌وه‌  و چنی ویروو وێم  که‌وتا وات و واچ چنیشا  و واتم : پاسه‌ دیارا شمه‌ (مه‌به‌ستم مه‌رذه‌ قه‌ذیمیه‌کێنی) هه‌ر پاسه‌ که‌ جه‌ ژیوای دنیاییتانه‌ ڕه‌حه‌تێ بێندێ ، چێگه‌یچه‌نه‌ یاگه‌کێتا فره‌ ساکته‌ و زه‌ریفه‌نه‌ . به‌ڵام جه‌ سه‌رزه‌مینوو منه‌نه‌ بنیاذمه‌کێش ئینای دنیایوی شلۆغ و نا ئارامه‌نه‌ و چنی فره‌و به‌ذبه‌ختیا ده‌س به‌ یێخێنێ ڕه‌نگا دماو مه‌رگیچشا ئی زه‌ریفی و ئارامێشه‌شا نه‌بۆ  بووسدێ ئازیزه‌کام وه‌شڵه‌یتا پنه‌ ئی دنیایه‌ به‌ چه‌م نمه‌ویندێ . نمه‌ویندێ چه‌نی زه‌رق و به‌رقوو دنیای خه‌ڵکه‌که‌ش گێرته‌نه‌ره‌ و که‌س نیا ویروو که‌سیه‌نه‌ . بێ وه‌فایی دنیای کا‌رێوش پی بنیاذمیه‌که‌رذن قه‌وم و که‌س و کار و دۆس و ئاشنای نمه‌ژناسۆ .به‌خشدێم ئازیزه‌کام که‌ نمه‌تاوو ڕێک و پێک په‌یتا لای لای بوانوو .

به‌خشدێم که‌ هه‌ر وه‌خت چی دنیا بێ وه‌فایه‌ بێزار بوو ،مه‌و په‌ی لاو شمه‌ به‌ڵام خۆ من نمه‌تاوو په‌ی شمه‌ هیچ کارێو که‌روو .ئاخۆر په‌ی وێچم هیچ ده‌سه‌ڵاتێوم نیا . جه‌ ڕوه‌و به‌ذبه‌ختی و بێ که‌سی به‌ شمه‌ په‌نام ئارذێنه‌ به‌داخه‌وه‌ شمه‌یچ حه‌ر پێسه‌و ئانیشا که‌ ئینای سه‌رزه‌مینه‌نه‌ قسێو منتا حاڵیه‌ نمه‌بۆ .به‌خشدێم ئارۆ چن سه‌عاتێو ئارامێشوو شمه‌م تێک دا .

ئامانێ وارته‌ر گۆره‌سانی تازه‌ و کێلێ تازێ و قه‌بری که‌ پیێسه‌و عه‌ماره‌تێوی وه‌شی ڕازیه‌ینێوه‌. ماچا ئه‌وه‌ڕازنای قه‌برێ بدعه‌تا و چنی دینی نمه‌وانۆ . قه‌بره‌ مشیۆ فره‌ ساذێ بۆ  به‌ڵام قۆربانه‌و دینی بوو من نه‌زه‌ره‌م ئینێنه‌ جیاتی ئانه‌یه‌ چی دنیانه‌ عه‌ماره‌تێ وه‌شێ که‌رمێ و چننه‌ ڕوێوه‌ چنه‌شه‌نه‌ مژیومێ  خۆ ئێگه‌ (گۆڕه‌سان) یانه‌و عه‌به‌ذیمانه‌ چی مشیۆ تۆزێو زه‌ریفش نه‌که‌رمێ.

وه‌ڵێ گرذیه‌نه‌ لوانێ سه‌روو گڵکۆو کاکه‌ یۆسفی (ڕه‌سووڵ ئابادی)  نه‌ختێو نیشتاره‌ و فاتێحێوم وانا لوانێ فکروو ئا وه‌ختا که‌کاکه‌ یۆسف مه‌نه‌ بێ و شێعره‌ ئه‌چی شاره‌نه‌ بڕه‌وی فره‌ش بێ که‌وتا قسێ چنیش واتم : ئانه‌ چی زوو ئاستیمێت جیا ؟ ئاخۆر ئیسه‌ ئێمه‌ به‌ تۆ ئه‌وه‌جه‌ما بێ. ڕاسی ئاژه‌و ئیسه‌و فه‌رهه‌نگوو پاوه‌یت دیه‌ن؟ وه‌شڵه‌یت پنه‌ چه‌مت ئه‌پی ئاژه‌یه‌ نمه‌گنۆ و خه‌فه‌ت نمه‌وه‌ری به‌خوا من خه‌فه‌تا پیر که‌رذه‌نا . هه‌ڵای پام نه‌نیانه‌نه‌ ته‌مه‌نوو په‌نجای ئه‌جۆ حه‌فتا ساڵه‌نا. به‌ داخه‌وه‌ که‌ نه‌مه‌نی تا ئی شاعێروو نویسه‌ره‌ پژگیایا گلێرێ که‌ریه‌وه‌ به‌ داخه‌وه‌ ئه‌رچی شاعێرێ و نویسه‌رێ پژگیای فرێما هه‌نێ به‌ڵام ئیسه‌ شاره‌که‌ما ئه‌جۆ قاتش که‌وته‌نه‌نه‌ . نه‌ شه‌وه‌ شێعرێوه‌ نه‌ گلێره‌وه‌ بیێوه‌. که‌س قسێ که‌سی نمه‌وانۆوه‌ گرذ که‌س وێش به‌ فێرده‌وسی و مه‌وله‌وی و حافێز و سه‌عدی مزانۆ شه‌ڵڵای نه‌ختێو ئی نه‌فسه‌ هیچ و پووچه‌ما نیایا لاوه‌ و وێما به‌ زل نه‌گێرتایا تا ملوو ئی گێچه‌ڵ و گرفته‌یه‌ره‌ پیرۆزێ بیایانمێ . ڕاسی خه‌به‌رت هه‌ن ئه‌گه‌ر ئه‌چی شاره‌نه‌ که‌ هه‌زاران ساڵێن خه‌ڵک دلێشه‌نه‌ مژیوۆ و حه‌ر جه‌ ڕۆ ئه‌وه‌ڵی هه‌ورامی بیه‌ن ئه‌گه‌ر واچی هه‌ورامی زوانا و با پنه‌ش بنویسیۆ چ په‌لامارێوت په‌ی مارا ؟ ویرما ڕوێو واتت من به‌ دوێ چێوا وێم شانازی که‌روو یۆ ئینه‌ که‌ مسڵمانه‌نا و یۆ ئینه‌ که‌ هه‌ورامی زوانه‌نا.  داخه‌م مه‌شۆ  چی زوو سه‌فه‌رت که‌رذ و نه‌مه‌نی تا ئه‌پینیشا بیاونیه‌نه‌ که‌ هه‌ورامی زوانا و مشیۆ یۆ به‌ زوانی ئه‌ذایی وێش شانازی که‌رۆ و په‌ی دلێ نه‌شیه‌یش کۆشیۆ.

قبرستان

سنگ قبر

دماو چاره‌کێوی هۆرسانێوه‌ دیم نا وه‌ڵڵا زاموو دڵیم ئیننه‌ وازا به‌ جیای ساڕیش بیه‌ی فره‌ته‌ر کۆلیانه‌و ئێشش فره‌ته‌ر بیه‌ن. 

ویرم لوا په‌ی نویسته‌و سه‌روو کێله‌کێش و چه‌مێویچم وست په‌ی ئه‌و گۆڵکۆکا به‌شکم به‌ وانای ئانیشا وێم خڵافنوو .خوایا چ وه‌ش گڵکۆکێ به‌ شێعره‌ ڕازیه‌ینێوه‌ و ئازیزه‌کێ لاویه‌ینێوه‌. فره‌و شێعره‌کا به‌ زوانه‌ شێرینه‌که‌و وێما بێ ، خامه‌م گێرت ده‌سه‌وه‌ و تا تاوام کێل به‌ کێل نویستێم ئینه‌یچه‌ بڕێو چا شێعرا که‌ سه‌روو کێله‌کاوه‌ نویسیاینێ :

 سه‌ذ ساڵ دمای مه‌رگم ئه‌ر به‌ی وه‌ گڵکۆم

وینیم چـــوون لاله‌ دڵ وه‌ داخــی تۆم

جه‌ ئه‌له‌ست داخت وه‌ دڵ سه‌نده‌نم

مـــه‌رگ چه‌نی تاوۆ جه‌ دڵ کــه‌نده‌نم

من «به‌لا» واتم هـــه‌ر چــن گـــرانه‌ن

به‌ڵام تا مـــه‌حشـــه‌ر دڵ وه‌ په‌یمانه‌ن

                                 * * * * * * * *

کاکه‌ کێ پێسه‌ وه‌ی زه‌مانه‌وه‌

ئایرش که‌وته‌ن ئه‌و خه‌رمانه‌وه‌

خوات چه‌نی بۆ پشتیوانه‌که‌م

هه‌ر چن که‌ مه‌ڕیا داری یانه‌که‌م

                              * * * * * * * *

جه‌ دنیای فانی خوا حافێزیم که‌رذ 

ئه‌و دنیای باقی شه‌رت وه‌سڵم به‌رذ

قه‌ومان ، ئازیزان ، خواتان چنی بۆ

با جه‌ دۆعای خه‌یر زوانتان غه‌نی بۆ

                                 * * * * * * * *

مه‌نزڵ مه‌باره‌ک بێ هه‌متـــات یار بۆ

شه‌فا خوات ڕه‌سووڵ خاسه‌ی مۆختار بۆ

بێ خه‌فه‌ت جه‌ هه‌وڵ مه‌حشه‌ر ئازاد بی

به‌ لۆتفی ئیزه‌د ڕه‌حمانی شاد بی

                                    * * * * * * * *

فه‌ڵه‌ک هه‌ی هانا هه‌ی داد هه‌ی بێداد

ڕه‌نجی کێت نه‌که‌رذ به‌ ڕه‌نجی فه‌راهاد

جامـــه‌ی سفیدت به‌ کـــێ نه‌پۆشــان 

یا جــۆرعــه‌ی مه‌وتت به‌ کێ نه‌نۆشان

ئه‌نگـــۆشتت په‌ی کێ نه‌ذان وه‌ماشه‌ 

کاڵای به‌خت کێت نــه‌کــه‌رد چه‌واشـه‌

                                  * * * * * * * *

ڕاگـۆزه‌ر ڕام که‌وت شاری خامۆشان

دیم یۆیۆ گڵکــۆی شاه‌ و ده‌روێشــان

نه‌ده‌روێش جه‌خاک بێ که‌فه‌ن مه‌نه‌ن

نه‌ ده‌ۆڵــه‌مــه‌ندێ زیاتـــه‌ر پۆشـــان

                               * * * * * * * *

یا ڕه‌ب ئـــاوردم  ڕاز و نیـــازم

پـــه‌ی دیداری تۆ ئاواتـــه‌ وازم

جه‌ ئاسانه‌که‌ت مه‌که‌روو سڵام

به‌ یه‌ک جوابت ڕۆح مه‌وۆ ئارام

شیرینی مه‌ولوود دابێم ته‌داره‌ک

به‌ عێشقی حه‌زره‌ت مانگی مه‌باره‌ک

ئه‌من مێمان و تۆ ساحیب یانه‌

جه‌ گۆشه‌ی سفره‌ت لۆتفه‌ی بکیانه

یانه‌ی ئه‌وه‌ڵین ئاخـــــرینمــــه‌ن

دینی «محمد (ص)» دایم دینمه‌ن

سه‌یاذیچ هه‌ر چه‌ند شین و فریاشه‌ن

ئارۆ یا سه‌وای ئینـــه‌ ماواشـــه‌ن

                               * * * * * * * *

ئه‌گه‌رر ڕاویار ڕات که‌وت ئه‌و گڵکــۆم

کـه‌ره‌ ته‌مـاشـای یانه‌ی مــاتی نۆم

تۆ خــوا بوانه‌ ئه‌لحـه‌مــد په‌ی ڕۆحم

به‌ش که‌رۆش قه‌بووڵ تۆبه‌ی نه‌سۆحم

ئه‌ی مـــاوا مــاوای ته‌مامی عامه‌ن

یانه‌ی گرد که‌سه‌ن ئاخر مه‌قامـه‌ن

دنیا چوون ساقی جامی مه‌ی بیه‌ن

مشیۆ بنووشیش ده‌سوو وێت نیه‌ن

مه‌گنی بازاری تاکی ته‌نیای فــه‌رد

ه‌خشه‌نده‌ و دڵسۆز ئارامکه‌ری ده‌رد

یا ڕه‌ب ئـــی به‌نــده‌ به‌ تۆ مــه‌نازۆ

هــــه‌ر ئاوات په‌ری یانــــه‌و تۆ وازۆ

14 پاسخ برای “شاری خامۆشان / ابراهیم شمس

  • ئیبراهیم شه‌مس در تاریخ اردیبهشت 10, 1393 گفت:

    سپاسێوی فره‌و فراوان په‌ی گردوو ئا ئازیزا که‌ به‌ په‌یلوای وه‌شه‌کێشا دڵگه‌رمیشا به‌ من دا . لازمم زانا چێگه‌نه‌به‌ یه‌رێ خاڵا ئیشاره‌ که‌روو :
    ۱- یۆ جه‌ دۆسا واته‌بێش (لاو وێمه‌و نه‌واته‌بێش) شاری خامۆشان که‌لیمێوه‌ی هه‌ورامیێ نیه‌نه‌ . منیچ ئینانێ سه‌روو قسێو ئا ئازیزه‌یه‌ .‌ مشیۆم وتارێو یام کتیبێو که‌ به‌ زوانی هه‌ورامی منویسیۆ نامه‌کێچش هه‌ورامی ئه‌سێح بنویسیۆ. به‌ڵام من وتاره‌که‌م جه‌ شێعرێوه‌و کاکه‌ باقی شه‌فێعی به‌ نامێ (ڕاگۆزه‌ر ڕام که‌وت شاری خامۆشان) گێرته‌ن و هه‌ر پاسه‌یچه‌ نیانمه‌ره‌ .
    ۲- دویه‌رێ نه‌فه‌رێ جه‌ دۆسا واچێنێ گوایا ڕاست واته‌بێ دلێ قه‌برێنه‌ ئیژیانێنه‌ره‌ ؟ جه‌ وه‌ڵامشا ماچوو نه‌ که‌ره‌تێو به‌ڵکم فره‌ته‌ر جه‌ ده‌ که‌ڕه‌تا ئی کاره‌مه‌ که‌رذه‌ن. چا سه‌رده‌موو ده‌روێشیمه‌نه‌ چنی براده‌را لوێنمێ سه‌روو زیاره‌ت تڵانا و دلێ قه‌برانه‌ ئیژیێنمێره‌ و ته‌مرینوو مه‌رذه‌ی که‌رێنمێ.
    ۳- یۆ جه‌ ئازیزا وه‌شش ئامابێ جه‌ ڕه‌وتوو نویسیاری من. سپاسش که‌روو ئینه‌یه‌ عه‌رز که‌روو هه‌ورامی زوانێوی ڕه‌سه‌ن و زوانێوی فه‌سیح و ڕه‌وانا . هه‌ر پاسه‌ که‌ به‌ زه‌ریفی قسێش په‌نه‌ کریا ، هه‌ر پاسه‌یچه‌ پنه‌ش منویسیۆ به‌ڵام مشیۆم بڕێو ئسووڵی ڕه‌عایه‌ت کریا یۆ ئینه‌ که‌ مشیۆم به‌ ده‌سوور زوانه‌که‌ی و چنی نویسته‌ی شاره‌زاییما بۆ یۆچ ئینه‌ که‌ هه‌ورامی له‌هجێ فرێش هه‌نێ سه‌عیه‌ که‌رمێ جۆرێو بنویسمێ گرذوو له‌هجه‌کا بتاوا بواناشه‌وه‌ و حاڵیشا بۆ .

  • رستمی در تاریخ اردیبهشت 9, 1393 گفت:

    متن هورامی سلیس و روان . ممنون از آقای شمس که الحق والانصاف خدمتگزار فرهنگ وزبان هورامی است.

  • Ali در تاریخ اردیبهشت 7, 1393 گفت:

    بە خودا برا مشیۆ پێسە هەورامی بنویسیۆ،دەست وەش،قەڵەمەت ڕەنگین.پیا لەززەت مەوەرۆ،کەلیمێ هەورامیێ،ڕێک نویسەی و پەیڕەوی جە ئوسووڵوو نویسەی.هەزار ڕەحمەتێچ ئەو قەورەو یۆسفی و قەڵەمێ ڕەنگینێ هەورامانی فرەتەری بان.

  • افشین محمودی در تاریخ اردیبهشت 5, 1393 گفت:

    بسیار جالب بود، با تشکر از جناب آقای شمس به خاطر مطلب بسیار قشنگ و گزیده اش و همچنین تشکر از مدیریت محترم سایت بخاطر زحمات بی دریغش.

  • حمید در تاریخ اردیبهشت 4, 1393 گفت:

    ڕاگۆزه‌ر ڕام که‌وت شاری خامۆشان /// دیم یۆیۆ گڵکۆی شاه‌ و ده‌روێشـان
    نه‌ده‌روێش جه‌خاک بێ که‌فه‌ن مه‌نه‌ن /// نه‌ ده‌ۆڵه‌مه‌ندێ زیاته‌ر پۆشـان
    خیلی زیبا وعارفانه بود با سپاس از آقای شمس

  • شیته ی مه ریوان در تاریخ اردیبهشت 2, 1393 گفت:

    توماری کرده وه م وینه تویچ بزانه ئا زیزه که م

    با زانی دار عه مه لم شنیا ن وه روش پاییزه که م

    پاییز جه داری بی گه لا م ئا شکران مات و بیزارا

    و ه شلی پا داری هه میشه پاییز جه لاشو وه هارا

    شیته

    پیشکه ش به ئوستادی ئازیز کاکه ئیبراهیم

  • حسام بانه ای در تاریخ فروردین 31, 1393 گفت:

    تشکر و سپاس

  • عبید فخرالدینی در تاریخ فروردین 31, 1393 گفت:

    ده سو په نجه ت وه ش بو کا ئیبراهیم
    ئاواتو ئیمه سه به رزیو که سانیوه ن که په ی مه نه یو ئیخلاق و ئینسانیه تی مه کوشان

  • یاسر در تاریخ فروردین 31, 1393 گفت:

    کاک ئبراهیم ده س وه ش فره جالب بی

  • سه عیدی ئه حمه دی در تاریخ فروردین 30, 1393 گفت:

    ماموستای به خته ور جه نابی کاک ئیبراهیمی شه مس
    به راستی خزمه تیکی باش پیشکه ش به هه ورامان ده که یت ده ست و په نجه ت خوش بیت.
    هیوا م سه رکه وتنی جه نابتان و هه موی نوسه رانی دلسوزی هه ورامانی سه ربه رزه.
    ئه حمه دی

  • محمد غریب معاذی نژاد در تاریخ فروردین 30, 1393 گفت:

    تشکر وسپاس به سبب انتخاب چنین موضوعی مهم ، معنوی وفراموش شده در میان دغدغه های تکراری وبی پایان زندگی وآدم گرفتار در روزمرگی ودنیا پرستی

  • فرهنگی در تاریخ فروردین 30, 1393 گفت:

    عالی بود و آموزنده جناب شمس.تشکر

  • احسان شکرالهی در تاریخ فروردین 29, 1393 گفت:

    فره وه ش به
    ده ستا وه ش بو

  • شکیب ربیعی در تاریخ فروردین 29, 1393 گفت:

    ده س وه ش کاک ابراهیم استفاده ما که رد