تزکیه نفس (کم خوردن)ازدیدگاه عرفان اسلامی /ابراهیم شمس
پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : کم خوردن یکی از دستورات اسلام است زیرا از خوردن زیاد شهوت غالب می شود و مادر همه فسادها و بدبختیها شهوت است . پیامبر (ص) مسلمانان رامدام به کم خوردن توصیه فرموده است . نقل است حکیمی یونانی یک سال در مدینه بود و حتی یک نفر مریض […]
- ۲۳ دی ۱۳۹۳
- کد خبر 12449
- 13 دیدگاه
پایگاه خبری تحلیلی سلام پاوه : کم خوردن یکی از دستورات اسلام است زیرا از خوردن زیاد شهوت غالب می شود و مادر همه فسادها و بدبختیها شهوت است . پیامبر (ص) مسلمانان رامدام به کم خوردن توصیه فرموده است .
نقل است حکیمی یونانی یک سال در مدینه بود و حتی یک نفر مریض پیش وی نرفت . شکایت نزد حضرت برد که من یکسال اینجا هستم و بیکارم و کسی به من مراجعه نمی کند حضرت فرمود مسلمانان کم می خورند و مریض نمی شوند .
همین اصحابی که بهترین و با تقواترین انسانها بوده و تحت تعالیم پیامبر بزرگوار اکثر روزهای خود را به روزه میپرداختند و به کمترین مال دنیا قانع بودند بهترین و باتقواترین انسانها بودند .
در باب کم خوردن حدیث زیاد است . پیامبر می فرماید : فاضلترین شما نزد خدای تعالی آن است که تفکر و گرسنگی وی درازتر است و دشمنترین شما نزد خدا کسی است که طعام و آب بسیار خورد و زیاد بخوابد(در شبستان عرفان ۱۳۲۳) .
یکی از صحابه کرام می فرماید : اول بدعتی که بعد از رسول (ص)ظاهر گشت سیری بود که چون سیر خوردند نفسهایشان سرکشی در گرفت خلافها و فتنه ها از آنجا خاست .
پیامبر (ص) می فرماید : خواب روزه دار عبادت است و نفس او تسبیح و دعای او مستجاب و عمل او مضاعف .
بنابر این:
تزکیه نفس و ریاضت اغلب با پرهیز از خوردن وآشامیدن همراه بوده است.صوفیه درگذشته هنگامی که ریاضت کشیده اند حداقل به مدت چهل روز چیزی نخورده ومقدارکمی آب اشامیده اند.وهنگامی که ریاضت خود را به پایان رسانده اند، کم خوردن رابصورت عادتی درطول زندگی خوددر آورده اند ؛ بنابراین نفس نتوانسته برآنان غلبه کند.
نفس براثر پرخوری به انسان غلبه می کند.شکم پر باعث ازدیاد شهوت می شود وشهوت موجب غلبه نفس بر روح انسان می گردد .برعکس اگر انسان کم بخورد شهوتش را کورکرده است.مولانا تمثیل جالبی دارددرباره غلبه نفس بر روح .ونفس آدمی را به نره خری تشبیه کرده است که اگر به انسان چیره شود به مانند این است که نره خری را به خود سوار کرده است.
دانک این نفس بهیمی نره خراست
زیراوبودن ازآن ننگین تراست
درره نفس اگر بمیری درمنی
توحقیقت دان که مثل او زنی
نفس ما را صورت خربدهد او
زآنک صورت ها کندبروفق خو
این بود اظهارسر دررستخیز
الله الله ازتن چون خرگریز
وعکس این قضیه یعنی سوارشدن روح برنفس باعث قدرت روحانی انسان می گردد وموجب می شود انسان انسانیت خود را حفظ کند. انسانیتی که شیخ اجل می فرماید:
تن آدمی شریف است به جان آدمیت
نه همین لباس زیباست نشان آدمیت
رسد آدمی به جائیکه بجز خدا نبیند
بنگر که تاچه حداست مکان آدمیت
و حافظ می گوید:
خواب و خورت ز مرتبه ی خویش به دور کرد
آنگه رسی به خویش که بیخواب وخورشوی
گر نور عشق حق به دل و جانت اوفتد
بالله کز آفتاب فلک خوبتر شوی
بسیار متن عالی
[…] سلام پاوه » تزکیه نفس (کم خوردن)ازدیدگاه عرفان اسلامی … […]
با سلام
نباید همه نقد ها را مغرضانه یا همه مدح ها را جانبدارانه تلقی کنیم باید بپذیریم هر کس از دید خودش این متن را خوانده یکی نکات تربیتش را مد نظر داشته آن را ستوده و آنکه نکات نگارشیش را ارزیابی نموده پیشنهاداتی داده و این هر دو خوب است نقد هم رشته ای است از رشته های علوم بیایید در فضای مجازی حداقل همدیگر را تحمل نماییم
این دیگر نهایت بی انصافی است چنین برخورد عامدانه ای . بنده مطلب را از دیدگاه عرفان نوشته ام و از نقل قول بزرگان عرفان که مورد قبول عامه هستند حدیث آورده ام. ضرورتی نبود پاسخ این سفسطه را بدهم اما فقط برای روشن شدن موضوع :
کیمیای سعادت جلد دوم ، اصل دوم در علاج شهوت شکم و فرج صفحه 38 امام غزالی (رض) همین حدیت را می آورد :
رسول (ص) گفت : فاضلترین شما نزدیک حق تعالی آن است که تفکر و گرسنگی وی درازتر است و دشمنترین شما نزد حق تعالی آن است که طعام بسیار خورد و آب بسیار خورد و بسیار خسبد .
امام غزالی بزرگترین فقیه شافعی است و همه فرمایشاتش برای بنده سند و مدرک است. موفق و موید باشید.
آدرس :کیمیای سعادت نوشته امام ابوحامد محمد غزالی – به کوشش خدیو جم – چاپ ششم 1374 – انتشارات علمی وفرهنگی
نقد سازنده را آدم با تفکر سازنده می تواند انجام دهد نه کسی که هر روز در مباحث مختلف در سایتهای محلی بدون نام و نشان سرک می کشد و هر مطلبی را ولو در تخصصش نباشد به قصد تخریب به چالش می کشد . متاسفانه برخی یا مشکل روانی دارند ویا دوست دارند یک بی نظمی ایجاد کنند . این سایتها زحمت می کشند که اخبار سالم و مطالب سالم به دست مردم برسد و استفاده شود اما برخی این سایتها را مامن ومحلی برای خالی کردن عقده های خود می کنند . کاریش هم نمی شود کرد چون عادت دارند و باید دخالت کنند و اینجا هم فضای مجازی است . این مدیران محترم سایت هستند که نباید اجازه چنین میدانی به این افراد بدهند.
مگر خداوند خودش ما را از اسارت نفس رهایی بخشد.
ضمن تقدیر از یاداوری این نکات اخلاقی از پیامبر راستی و درستی
بر خلاف آقای محمد کریمی بنده معتقدم که با این نقدهای سازنده است که یک نویسنده می تواند پله های ترقی را بپیماید و با اصلاح معایب و پذیرش نقدهای سازنده و صحیح، بتواند علاوه بر نقل قول گفته ها و یا ترجمه آنها، خود بتواند آثاری را خلق نماید. به نظر بنده همین سایت بهترین فضایی است تا بر نوشته های ما نظر دهند و ما بتوانیم براساس نظرات که اکثراً کارشناسانه هستند نوشته هایمان را تقویت نماییم. نمونه آن، همین نوشته است که به قول نگارنده در سالها پیش برای دوستان اهل طریقت خود نوشته است. اگر همان موقع یک نفر این نکته را که پاوه 1400 یادآوری کرد گوشزد می نمود الان یک متن اصلاح شده را در این سایت می خواندیم که از لحاظ سندیت و استناد به حدیث مشکلی نداشت.
باسلام عالی بود
کم گوی وگزیده گوُی چون درُ
سلام مطلب بسیار خوب و به جاییست. دوستان به جای اینکه نکات مثبت آن را که نصایح اخلاقی است در نظر بگیرند ، به دنبال به رخ کشیدن معلومات خود ومدارک تحصیلی خود هستند در حالیکه در همین شهر صدها کارشناس ارشد داریم. عزیزان این سایت وسایتهای محلی پاوه زحمات زیادی می کشند تا مطالب گوناگونی را برای ما خوانندگان فراهم آورند وقطعا نویسندگان این مطالب هم کارشان جای تشکر دارد. حقیقتا جای این نوع مطالب در این سایت خالی بود به نظر من لازم است هر هفته مطلبی اخلاقی در سایت گنجانده شود. و کارشناسان عزیز به جای دنبال ایراد گرفتن ، خود نیز از این نکات درس بیاموزند. همین یک تک بیت مولانا : دانک این نفس بهیمی نره خراست // زیراوبودن ازآن ننگین تراست . شک نداشته باشید در جامعه ما بر روی اکثریت مردم صدق می کند ما باید بفهمیم که چرا نفس سوارمان شده است و چگونه می توانیم این مزاحم خطرناک را از دوش خود پایین بیاوریم. بحث کم خوردن بود بلی همه آتشها از پرخوری بلند می شود و فرونشاندن آتش شهوت هم فقط علاجش کم خوری است. حال فرق نمی کند حدیث از پیغمبر گرامی آورده شود یا وصایای بودا ویا اشعار شعرا .
سلام بر خوانندگان محترم
فرمایش جناب پاوه1400 در مورد استناد کاملا بجاست و می بایست هر مطلبی برداشتن از جایی ، با ذکر منبع باشد. پس من هم ، هم رای شما هستم. اما راستش همانند آن دوست عزیزی که فرمایش کرده بود این یک مقاله عرفانیست ، این مطلب از سلسله مطالب عرفانی بود که سالها پیش برای دوستان اهل طریقت خود نوشته بودم .
همانطور که نوشته بودم بدون حذف و اضافه آن را در وب قرار دادم . هم احادیث و هم اشعار کاملا مشهور هستند و فکر نکنم نیازی به آدرس باشد. و این مطلب یک مقاله دانشگاهی و تحقیقی نبود که آدرس دقیق مجلد و تاریخ چاپ و صفحه حدیث از صحاح سته و یا آدرس اشعار مولانا وشیخ اجل و خواجه حافظ نیاز باشد آورده شود.
منبعی که به آن اشاره شده کتاب در شبستان عرفان در مورد مجموعه رسائل فارسي از پيران طریقت ايران است (در قرون گذشته ) که نجیب مایل هروی آن را در عصر حاضر (معاصر) جمع آوری نموده است. بنده بنا به خواندن مطلبی و مشاهده آن حدیث آن را برداشتم . چون قبلا در یکی از وبلاگهایم به نام گمگشته دل منتشر کرده بودم ، نخواستم دستکاری کنم.
باز تشکر می کنم از شما بابت این یادآوری
با سلام خدمت مدیریت و کاربران سایت سلام پاوه
“پاوه 1400” به نکته بسیار خوبی اشاره نمودند.
بی گمان یکی از مولفه هایی که باعث شده است در طول زمان احادیث جعلی بسیار کمتری وارد مذهب اهل سنت شوند توجه به سند حدیث بوده و هرجا که حدیثی نقل شده است منبع یا ماخذ آن بطور کامل ذکر گردیده است.
با تشکر- کارشناس ارشد ادبیات عرب
سلام
معمولا در مقالات عرفانی از مطالب و احادیثی استفاده می شود که خیلی تداول دارند و نیاز به ذکر منبع نیست . من در این مقاله منبع معاصر ندیدم . بهر حال دست نویسنده درد نکند سخنی که از دل بر آید لاجرم بر دل نشیند موضوع زیبایی بود .
سلام
روایت احادیث نبوی با ذکر منبع بصورت کامل خیلی بهتر است. در اهل سنت خیلی باب نیست که اسم کتاب های معاصر را بعنوان ماخذ حدیث ذکر نمایند بلکه با بهره گیری از صحاح سته به نقل از راوی حدیث را بازگو می نمایند.
لطفاً رعایت گردد تا احتمال انحراف به صفر برسد.
با تشکر – پاوه 1400